Probiotyki - kiedy warto podawać je niemowlakowi?

Probiotyki działają osłonowo przy podawaniu antybiotyków.Antybiotyki niszczą wszystkie bakterie – i te chorobotwórcze, i te korzystne dla zdrowia. To prowadzi do zubożenia naturalnej mikroflory jelit i jest przyczyną biegunek, bólu brzucha, wtórnego osłabienia odporności. Probiotyk pomaga zapobiegać tym efektom ubocznym, bo w miejsce zabitych przez antybiotyk bakterii natychmiast dostarczane są nowe. Preparat probiotyczny, nazywany również „osłonowym”, należy podawać maluszkowi w trakcie kuracji antybiotykiem i przez pewien czas po jej zakończeniu. Sposób podawania probiotyku zależy od jego rodzaju: niektóre można podawać razem z antybiotykiem, inne godzinę lub dwie po jego zażyciu, rozpuszczając go w mleku albo w wodzie, zgodnie z zaleceniami producenta. Do szczepów mających najlepiej udokumentowane działanie w tym zakresie, spośród tych, które dostępne są w Polsce, należą m.in: S. boulardii, Lactobacillus GG, L. rhamnosus E/N (są np. w preparatach Enterol, Dicoflor).

Probiotyki pomagają łagodzić objawy nietolerancji laktozy.

Probiotyki wspierają odporność,zapobiegają częstym infekcjom. Mikroflora jelit chroni przed inwazją niepożądanych drobnoustrojów na różne sposoby – pożyteczne bakterie wytwarzają w jelitach niskie pH, niekorzystne dla drobnoustrojów chorobotwórczych, a także uszczelniają komórki nabłonka ściany jelita, tworząc w ten sposób barierę ochronną, która uniemożliwia przeniknięcie substancji szkodliwych do krwiobiegu. Wspierają one również odporność organizmu poprzez pobudzanie procesu syntezy przeciwciał i cytokin (białek wpływających na wzrost i pobudzenie komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej). Wreszcie stymulują proces fagocytozy, czyli wychwytywania i wchłaniania drobnych cząsteczek organicznych, m.in. bakterii, wirusów oraz grzybów, przez wyspecjalizowane w tym kierunku komórki zwane fagocytami. Takie działanie ma m.in. szczep Lactobacillus GG. Maluszkowi, który często choruje, można podawać probiotyki doustnie, zgodnie z zaleceniami producenta. By widoczne były efekty, trzeba to robić przynajmniej przez trzy miesiące.

Probiotyki pomagają skrócić czas trwania biegunki infekcyjnej.Biegunki wywołane przez wirusy – najczęściej rotawirusy i norowirusy – to utrapienie wieku niemowlęcego. Są wyjątkowo bolesne (między innymi dla skóry, która łatwo się wtedy odparza) i niebezpieczne, gdyż mogą doprowadzić do groźnego dla życia odwodnienia. Gdy dojdzie do biegunki, niemowlę trzeba nawadniać preparatem uzupełniającym ilość elektrolitów w organizmie. By skrócić czas trwania biegunki, warto też podawać dziecku probiotyk. Do szczepów o najlepiej udokumentowanym działaniu w leczeniu ostrej biegunki u niemowląt należą: L. rhamnosus GG, L. reuteri oraz S. boulardii – tych nazw warto szukać na opakowaniu preparatu (zawiera je m.in. Enterol, Dicoflor, Bio Gaia).

Probiotyki zapobiegają biegunce podróżnych.Podawanie preparatu probiotycznego na tydzień, dwa przed podróżą znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia tzw. biegunki podróżnych, częstej u niemowląt, które są już na etapie rozszerzania diety. Biegunka związana jest wówczas nie tylko z brakiem dostatecznej higieny podczas podróży, ale też z występowaniem lokalnych, nieraz zupełnie innych niż w domu, patogenów jelitowych. Skuteczne w zapobieganiu biegunkom tego typu są preparaty z probiotykami ze szczepów S. boulardii oraz kombinacji L. acidophilus, B. bifidum, L. bulgaricus i Str. thermophilus (np. Enterol, Trilac, Dicoflor, Acidolac Baby).

Probiotyki mogą zmniejszyć ryzyko alergii.Dowiedziono, że probiotyki Lactobacillus GG mogą zmniejszać częstotliwość występowania wyprysku atopowego u niemowląt. Działają tak jednak tylko wówczas, jeśli są podawane przez ostatnie 24 tygodnie ciąży tym kobietom, których dzieci narażone są na alergię z powodu obciążeń dziedzicznych – jeśli przynajmniej jedno z rodziców jest alergikiem. Po porodzie szczep Lactobacillus GG należy dalej podawać niemowlęciu przez pierwsze 6 miesięcy życia (jeśli nie jest karmione piersią) albo karmiącej mamie, gdyż probiotyki te przenikają do pokarmu.

Probiotyki pomagają zapobiegać próchnicy, również niemowlęcej.Za psucie się zębów – również u niemowląt – odpowiadają paciorkowce, zwłaszcza Streptococcus mutans. Bakterie te żywią się cukrem, wytwarzając kwas, głównie kwas mlekowy. W nadmiernie zakwaszonej jamie ustnej łatwiej dochodzi do demineralizacji szkliwa zębów, a w efekcie do próchnicy. Z badań wynika, że codzienne spożywanie przez dzieci mleka wzbogaconego w probiotyki Lactobacillus GG zmniejsza ryzyko próchnicy o 17 proc. Pałeczki LGG nie rozkładają co prawda cukru, ale w jamie ustnej działają podobnie jak w jelitach: zmniejszają liczbę szkodliwych bakterii, powstrzymując proces ich rozmnażania się, i zapobiegają ich przyleganiu do powierzchni zębów.