Naukowcy prześwietlili zachowanie 356. amerykańskich dwulatków na podstawie ankiet wypełnianych regularnie przez ich rodziców. Odnotowywali oni szczegółowo: aktywność fizyczną swojego dziecka, czas spędzony przed ekranami (telefonu, tabletu, komputera i telewizora) oraz jego codzienny jadłospis.
Poproszono ich także o ocenę pamięci dziecka, zdolności do planowania i organizowania myśli, zarządzania emocjami, powstrzymywania się od zachowań impulsywnych i przechodzenia z zadania do zadania. Wnioski, które wyciągnęli naukowcy z tych danych, jasno wskazują, że czas spędzany przez dziecko przed ekranami powinien być pod ścisłą kontrolą rodzicielską. Jego nadmiar upośledza bowiem ogólne funkcje poznawcze.
Przeczytaj także: Bajki dla dzieci – ile czasu dziecko powinno spędzać przed telewizorem?
Mniej elektroniki, więcej aktywności fizycznej i zabawy
Dzieci, które spędzały przed ekranami mniej niż godzinę dziennie, znacznie lepiej radziły sobie z zapamiętywaniem informacji, impulsywnym zachowaniem oraz z większą swobodą wykonywały różne zadania.
Co ciekawe lepszą pamięcią wykazywały się również te dzieci, które na co dzień były bardziej aktywne fizycznie oraz te, które przynajmniej 15 minut dziennie angażowały się w tradycyjną zabawę.
Obie grupy na tle dzieci, które przed ekranami spędzali więcej niż godzinę, lepiej wypadały pod kątem koncentracji uwagi, podejmowania decyzji oraz wielozadaniowości.
Podsumowując badacze podkreślili, że dzieciństwo to bardzo ważny okres rozwoju poznawczego i szybkiego wzrostu mózgu, w którym kluczowe role odgrywają: aktywność fizyczna, tradycyjna zabawa oraz czas spędzony przed ekranami. Zwrócili uwagę na to, że zabawa na świeżym powietrzu lub tradycyjnymi zabawkami dobrze wpływa na mózg: powiększa naczynia krwionośne i wzmacnia połączenia neuronowe, umożliwiając dzieciom łatwiejszy rozwój poznawczy.
Z drugiej strony wpatrywanie się biernie w ekrany urządzeń elektronicznych nie stymuluje mózgu. Więcej – uważa się, że rozrzedza korę mózgową, która odpowiada za krytyczne myślenie i rozumowanie.
Przeczytaj: Coraz więcej dzieci z ADHD i zaburzeniami rozwoju przez smartfony? Psycholog ostrzega: "uszkadzają mózg"
Jaki jest bezpieczny limit multimediów dla dziecka?
Wg badań małe dzieci w Stanach Zjednoczonych spędzają średnio dwie i pół godziny dziennie oglądając telewizję, iPady, telefony komórkowe lub gry wideo. W Wielkiej Brytanii to nawet trzy godziny każdego dnia. Podkreśla się, że od czasu wybuchu pandemii, ten czas znacznie się wydłużył.
Dzieci, które spędzają wiele godzin wpatrując się w ekrany, mogą być bardziej narażone na problemy z deficytem uwagi, otyłość niską samoocenę oraz gorsze funkcjonowanie mózgu.
Amerykańska Akademia Pediatryczna (AAP) zaleca dzieciom w wieku od dwóch do pięciu lat mniej niż 60 minut dziennie przed ekranem. Doradza również aktywność fizyczną, pięć porcji owoców i warzyw oraz napoje bez cukru każdego dnia.
Elektronika w życiu dzieci jak najpóźniej
Psychologowie i pedagodzy podkreślają, że moment zaznajamiania dziecka z elektroniką powinien nastąpić jak najpóźniej.
- Jeśli to tylko możliwe, należy jak najdłużej unikać kontaktu dziecka z komputerem czy smartfonem. Złudne jest przeświadczenie, że dzieci korzystające z elektroniki szybciej się rozwijają. Od fascynacji łatwo jest przejść do uzależnienia.
Nie ma jakiejś magicznej granicy wieku od kiedy dziecko może zacząć korzystać z komputera. Im później, tym lepiej. Tak długo, jak to możliwe rodzice powinni poświęcać dzieciom czas na wspólną zabawę, rozmowę, spacery i umożliwiać kontakty rówieśnicze - tłumaczy Anna Osiecka, pedagożka, nauczycielka wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego oraz wykładowczyni Uniwersytetu Łódzkiego.
Przeczytaj: Oderwij dziecko od smartfona - 6 tricków specjalistów
