Uraz okołoporodowy to mechaniczne i czynnościowe uszkodzenie ciała noworodka w czasie porodu, ale również w okresie ciąży. Co ciekawe, mimo postępu medycyny, nadal zdarzają się dość często. Urazy będące skutkiem użycia próżnociagu występują u 17 proc. dzieci rodzonych przy użyciu tego narzędzia, złamanie obojczyka występuje zaś u 3 proc. wszystkich noworodków.
Spis treści
- Co to są urazy okołoporodowe?
- Naturalne przyczyny urazów okołoporodowych
- Urazy okołoporodowe z powodu "błędu w sztuce"
- Jakie są objawy urazu przy porodzie?
Co to są urazy okołoporodowe?
Po 9 miesiącach ciąży każda matka oczekuje, że przytuli ślicznego zdrowego noworodka, więc informacja o urazie okołoporodowym u noworodka jest dla niej szokiem. Prowadzi do wielu pytań: Jak bardzo jest źle? Jak długo to potrwa? Co możemy zrobić? Jak to się stało?
Urazu okołoporodowe mogą mieć różną postać i różny stopień – wiele z nich na szczęście mija samoistnie, bez interwencji lekarzy, ale nawet one wzbudzają zrozumiały niepokój wśród rodziców. Poważniejsze, takie jak niedotlenienie, mogą zmienić życie dziecka i wymagać długotrwałej terapii.
Dlatego tak ważne jest zapobieganie urazom okołoporodowym, ale również monitorowanie tych, do których mimo starań lekarzy, jednak doszło.
Czytaj również: Dystocja barkowa - powikłanie w trakcie porodu, które ciężko przewidzieć
Jak wygląda poród naturalny? Zdjęcia z Instagrama
Naturalne przyczyny urazów okołoporodowych
Niektóre urazy porodowe występują na skutek naturalnego przebiegu porodu. Proces narodzin jest trudny zarówno dla matki, jak i dziecka, dlatego maluszek wychodzi nieraz na świat z otartą skóra, niewielkimi krwiakami, obrzękami czy lekko zdeformowaną główką.
To na szczęście niegroźne urazy, które mijają samoistnie – siniaki i obrzęki wchłaniają się, a czaszka nabiera normalnego kształtu (w czasie porodu kości nachodzą do siebie, aby malec przecisnął się przez kanał rodny, stąd chwilowe odkształcenia).
Najbardziej narażone na uszkodzeni okołoporodowe są duże noworodki, ze względu na wagę i rozmiary główki, oraz wcześniaki - ze względu na delikatność tkanek. Typowe urazy w takich sytuacjach to uszkodzenia główki, pęknięcia czaszki, złamania obojczyka lub kończyn).
Najczęstsze przyczyny urazów u dużych noworodków to:
- trudności przechodzenia przez kanał rodny głowy i ramion
- nieprawidłowe ułożenia dziecka, np. pozycji pośladkowej
- konieczność użycia kleszczy lub próżnociągu
- zbyt szybki lub przedłużającego się poród
Urazy okołoporodowe z powodu "błędu w sztuce"
Wielokrotnie słyszy się w mediach o rozprawach, jakie rodzice wytaczają szpitalom za niedopilnowanie czy uchybienie procedurom porodowym, w wyniku których doszło do naruszenia zdrowia dziecka lub matki.
Niestety, wiele urazów porodowych jest spowodowana błędami w sztuce lekarskiej podczas porodu. Wydaje się, że nie powinny mieć one miejsca, ponieważ postęp medycyny i narzędzia, jakimi dysponują szpitale powinien gwarantować matce i dziecku maksimum bezpieczeństwa,
Ale nie wszystko da się przewidzieć, dlatego do urazów okołoporodowych dochodzi nadal – mówi się, że to problem dotykający 8 na 1000 noworodków, w przypadku urazów będących skutkiem użycia próżnociagu – to nawet 17 procent wszystkich porodów z użyciem tego narzędzia.
Urazy porodowe będące wynikiem błędy w sztuce są najczęściej spowodowane niewystarczającą liczbą lub jakością badań w czasie ciąży, koniecznością przeprowadzenia nieplanowanego cięcia cesarskiego lub nieodpowiednim monitorowaniem matki i dziecka podczas porodu.
Zdarza się też nieprawidłowe użycie próźnociagu, a szczególnie kleszczy (coraz mniej lekarzy potrafi się nimi posługiwać).
Czytaj również: Jak wygląda noworodek po porodzie? To nie powinno cię dziwić!
Jakie są objawy urazu przy porodzie?
W zależności od rodzaju urazu porodowego, oznaki lub objawy urazu mogą być widoczne natychmiast lub mogą być niewidoczne całymi miesiącami. Jeśli masz jakiekolwiek obawy dotyczące stanu zdrowia swojego dziecka, zawsze warto zapytać o to pediatrę.
Wczesne objawy urazu porodowego u dziecka mogą obejmować:
- obrzęk na głowie (to tzw. przedgłowie - obrzęk tkanek miękkich części przodującej, czyli torującej drogę na świat, z powodu uderzania o kości i mięśnie w kanale rodnym)
- siniaki, zadrapania lub skaleczenia w wyniku przechodzenia przez kanał (krwiaki mogą być spowodowane uszkodzeniem naczyń krwionośnych z powodu nasilonych skurczy czy działaniem próżnociągu).
- niskie wyniki w skali Apgar i niskie tętno na skutek niedotlenienia
- złamania kości czaszki, obojczyka lub kończyn - złamania kości czaszki mogą być spowodowane użyciem kleszczy, obojczyka złamanie obojczyka - dużą wagą dzieci i niewspółmiernością porodową.
