Nasze ciało to skomplikowany system naczyń połączonych, dlatego różnego rodzaju stany chorobowe mogą manifestować się w nieoczywisty sposób i nieoczywistym miejscu. Jednym z tych ostatnich jest jama ustna.
Szczególnie powinny o tym pamiętać kobiety w ciąży, bo chore zęby wpływają nie tylko na ich stan zdrowia, ale i dziecka, przypomina lek. stom. Bartłomiej Karaś, endodonta z kliniki Maxdent we Wrocławiu, członek Działu Badawczego Polskiego Towarzystwa Endodontycznego.
Spis treści
- Jama ustna odzwierciedla stan zdrowia
- W ciąży przysługuje ci bezpłatne leczenie
- Dieta w ciąży na zdrowe zęby
Jama ustna odzwierciedla stan zdrowia
- Jama ustna składa się z bardzo delikatnych i wrażliwych tkanek, które jako pierwsze mogą reagować na zmiany chorobowe zachodzące w naszym organizmie. Wśród ogólnoustrojowych dolegliwości, które manifestują się w jamie ustnej, można wymienić m.in. choroby nefrologiczne, onkologiczne, hematologiczne czy związane z podwyższonym poziomem cukru we krwi - wylicza lek. stom. Bartłomiej Karaś.
Stan jamy ustnej wpływa także na funkcjonowanie innych części organizmu. Szczególnie powinny o tym pamiętać kobiety w ciąży, bo chore zęby wpływają nie tylko na ich stan zdrowia, ale i dziecka.
- Płytka bakteryjna, która tworzy się na powierzchni zęba, a także stany zapalne tkanek otaczających ząb są siedliskiem bakterii oraz mediatorów zapalnych i immunologicznych, które mogą oddziaływać także na narządy poza jamą ustną. Badania pokazują, że zaostrzenie przebiegu chorób autoimmunologicznych, takich jak na przykład hashimoto czy łuszczyca, może mieć związek ze stanami zapalnymi w jamie ustnej.
Podobnie jest w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów. Chory ząb może podwyższać czynnik reumatoidalny, a tym samym sprawić, że on będzie bardziej aktywny.
Stan zębów ważny jest dla kobiet w ciąży lub planujących zostać mamami. Badania wskazują na korelację pomiędzy chorobami przyzębia a niską masą urodzeniową dziecka. O tej ostatniej mówimy w sytuacji noworodków, które w dniu porodu ważyły mniej niż 2500 g.
Dodatkowo przemiany metaboliczne zachodzące podczas ciąży mogą prowadzić do przerostu zapalnego dziąseł oraz są związane z pojawieniem się takich problemów, jak krwawienie, tkliwość i obrzęk, które są związane z zaburzeniami hormonalnymi u ciężarnej - mówi lek. stom. Bartłomiej Karaś.
W ciąży przysługuje ci bezpłatne leczenie
- Planując ciąże warto skonsultować się także ze swoim stomatologiem. Jednocześnie kobiety w ciąży powinny pamiętać o tym, że większość zabiegów związanych z leczeniem i higienizacją zębów, poza określonymi wyjątkami, jest możliwa do przeprowadzenia. Bezpieczne są także środki znieczulające - mówi lek. stom. Bartłomiej Karaś.
Co ważne, kobietom w ciąży przysługuje darmowy pakiet tzw. świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego, obok tych, które przysługują wszystkim ubezpieczonym (Dziennik Ustaw - rok 2021 poz. 2148).
Refundowane zabiegi, na które może liczyć każda kobieta w ciąży i połogu (do 42 dnia po porodzie):
- czasowe wypełnienie kanału zębów;
- wypełnienie kanału zębów;
- ekstyrpacja przyżyciowa (usunięcie żywej) miazgi;
- ekstyrpacja zdewitalizowanej (usunięcie martwej) miazgi zęba;
- leczenie endodontyczne (kanałowe) zęba z wypełnieniem 2 kanałów i 3 kanałów;
- leczenie kanałowe zęba z zakażonymi kanałami z wypełnieniem 1 i 2 kanałów zęba;
- usunięcie złogów nazębnych - nie częściej niż jeden raz na 6. miesięcy w obrębie całego uzębienia;
- badanie kontrolne nie częściej niż raz na kwartał.
Wybrane gwarantowane świadczenia stomatologiczne przysługujące wszystkim ubezpieczonym:
- badanie lekarskie stomatologiczne z instruktażem higieny jamy ustnej jeden raz w roku kalendarzowym
- badanie lekarskie kontrolne do 3 razy w roku kalendarzowym
- usunięcie złogów nazębnych (osadów i kamienia) - jeden raz w roku kalendarzowym
- zdjęcie zębowe wewnątrzustne, do dwóch zdjęć w roku kalendarzowym - w powiązaniu z gwarantowanym świadczeniem stomatologicznym
- znieczulenie miejscowe powierzchniowe lub nasiękowe - w powiązaniu z gwarantowanym świadczeniem stomatologicznym
- znieczulenie przewodowe wewnątrzustne - w powiązaniu z gwarantowanym świadczeniem stomatologicznym
- leczenie próchnicy powierzchniowej - świadczenie obejmuje również leczenie próchnicy początkowej
- leczenie zmian w błonie śluzowej jamy ustnej
- całkowite opracowanie i odbudowa ubytku zęba na 1 powierzchni, 2 powierzchniach
- całkowite opracowanie i odbudowa rozległego ubytku na 2 powierzchniach, 3 powierzchniach
- leczenie kanałowe (endodontyczne) zębów od trójki do trójki, z wypełnieniem 1 zakażonego kanału
- wypełnienie kanału zębów od trójki do trójki
- usunięcie zęba jedno- i wielokorzeniowego
- chirurgiczne usunięcie zęba
- założenie opatrunku chirurgicznego
Czytaj również: Dentysta w ciąży - scaling w ciąży, piaskowanie, usuwanie kamienia w ciąży
Co robić, gdy w ciąży dokucza ci ból zęba? Znamy bezpieczne sposoby
Dieta w ciąży na zdrowe zęby
Kobiety będące w ciąży powinny pamiętać także o odpowiedniej diecie, która ma znaczenie dla prawidłowego rozwój płodu, a także zdrowia ciężarnej.
- W tym wypadku szczególnie ważne jest dostarczenie większej ilości odpowiednich witamin i soli mineralnych. Mowa tutaj o witaminach A, D i C (odpowiadają one za powstawanie komórek tworzących kościec i zęby) oraz żelaza i kwasu foliowego (ten ostatni powinien być przyjmowany jeszcze przed rozpoczęciem ciąży, warunkuje on kształtowanie się prawidłowego układu nerwowego dziecka) - mówi lek. stom. Bartłomiej Karaś.
Większa ilość pożywienia, związana ze zwiększonym zapotrzebowaniem na energię, potrzebna jest kobiecie tylko w ostatnim trymestrze ciąży i powinna być pokrywana poprzez włączenie dodatkowego białka.
W późniejszej fazie ciąży ważne jest także dostarczenie organizmowi produktów bogatych w wapń. Odgrywa on ważną rolę w kształtowaniu i mineralizacji układu kostnego dziecka.
Dieta uboga w wapń może zwiększyć ryzyko przewlekłego zapalenia przyzębia, a także utrudniać leczenie tej choroby. Wskazuje się także na to, że w przypadku dzieci kobiet, które podczas ciąży stosowały dietę ubogą w wapń, znacznie częściej rozwija się próchnica zębów. Innym ważnym składnikiem jest także białko.
- Jego niewystarczająca ilość w diecie ciężarnej może doprowadzić do niedorozwoju zębów i większej zapadalność na choroby przyzębia dziecka. Produkty bogate w białko jak mleko, ser i jaja stanowią naturalną ochronę dziecka przed próchnicą - dodaje ekspert.
Okres ciąży niejednokrotnie wiąże się ze zmianą nawyków żywieniowych. Tymczasem dieta bogata w węglowodany, obecne m.in. w popularnych przekąskach, może mieć wpływ zarówno na stan uzębienia matki jak i dziecka.
- Dieta bogata w węglowodany powoduje powstanie u tej pierwszej płytki nazębnej i sukcesywne zakwaszanie środowiska jamy ustnej. A w przypadku dziecka wpływa niekorzystnie na rozwój tkanek twardych zębów. Podjadanie jest szczególnie niebezpieczne wieczorem, po umyciu już zębów - mówi lek. stom. Bartłomiej Karaś.
Czytaj również: Jedno dziecko - jeden ząb. Czy to prawda, że po każdej ciąży kobieta traci zęby?
Problemy z zębami po ciąży. Jak wzmocnić zęby osłabione po ciąży?
Lek. dent. Bartłomiej Karaś jest uznanym endodontą. Jako prelegent regularnie uczestniczy w konferencjach i wykładach dotyczących leczenia kanałowego i w Polsce, i na świecie. Prowadzi kursy dla stomatologów – dzieli się swoimi doświadczeniami, aby inni lekarze mogli podnieść skuteczność prowadzonego przez siebie leczenia. Od 2013 roku przeprowadził ponad 350 kursów i wykładów na czterech kontynentach. Jako wykładowca współpracuje ze znanymi organizacjami, jako lider opinii z firmami: Style Italiano Endodontics, Poldent, Witkowscy Dental Training Center, Akademia
