Polskie prawo tak naprawdę nie precyzuje, w jakim wieku może być dziecko pozostawione w oknie życia. I choć w zdecydowanej większości przypadków w oknach życia znajdowane są noworodki i niemowlęta, zdarza się, że trafiają tam starsze dzieci.
W ubiegłym roku opinię publiczną zszokowała informacja o pozostawieniu w warszawskim oknie życia 6-letniej dziewczynki. W takim przypadku trudno mówić o anonimowości dziecka, które zdążyło stworzyć więzi z opiekunami oraz nawiązać relacje rówieśnicze.
Czy rodzice 2-latka z okna życia będą poszukiwani?
Taka informacja pojawiła się tuż po tym, jak siostry boromeuszki znalazły w oknie życia 2-letniego chłopca. Już wtedy zaznaczono, że choć pozostawienie dziecka w oknie życia nie jest przestępstwem, w niektórych przypadkach ustala się tożsamość rodziców. Tak dzieje się np. wtedy, gdy:
- istnieje podejrzenie stosowania przemocy wobec dziecka,
- jego stan zdrowia jest zły.
W takich sytuacjach procedury wyglądają inaczej.
Warto zaznaczyć, że to rodzice są odpowiedzialni za zapewnienie dziecku właściwych warunków do życia i rozwoju, to na nich spoczywa obowiązek opieki. Jeśli z ważnego powodu nie mogą zaopiekować się dzieckiem i są gotowi na zawsze je opuścić (zwłaszcza niedawno narodzone), w skrajnych sytuacjach mogą oddać dziecko do okna życia.
Warto jednak pamiętać, że okno życia to ostateczność, dlatego siostra Ewa Jędrzejak z Fundacji Evangelium Vitae, która opiekuje się wrocławskim oknem apeluje, by z tego rozwiązania korzystać dopiero wtedy, gdy nie mamy innych możliwości.
Zachęcamy do tego, żeby ich szukać. Wcześniej można do nas zadzwonić, może wspólnie znajdziemy inne rozwiązanie. Wspomagamy przecież rodziców m.in. ubraniami czy przedmiotami, jak np. pampersy.
- mówi siostra Ewa Jędrzejak z Fundacji Evangelium Vitae cytowana przez Wroclaw.pl
Pozostawienie dziecka w dobrym stanie w oknie życia nie jest traktowane jako porzucenie. Dopiero jeśli ustalonoby, że porzucenie dziecka wiąże się z narażeniem jego życia lub zdrowia, za porzucenie grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Co do zasady jednak okna życia są miejscami bezpiecznymi, zatem nie można mówić o narażeniu dziecka na niebezpieczeństwo.
W przypadku okna życia, dziecko pozostawione zostaje w bezpiecznym miejscu, gdzie od razu otrzymuje pomoc, z tego też względu brak jest podstaw do wdrożenia procedury ścigania z art. 210 k.k.
– tłumaczy mec. Sylwia Angielska w rozmowie z „Rzeczpospolitą”.
Z dużym prawdopodobieństwem można więc stwierdzić, że rodzice 2-latka nie usłyszą zarzutów. Ich odnalezienie mogłoby jednak pomóc w ustaleniu sytuacji prawnej dziecka. W końcu 2-letnie dziecko ma nadany akt urodzenia, imię i nazwisko, być może historię wizyt lekarskich i kartę szczepień, nie musiałby więc być traktowany jako NN.
Jakie będą losy 2-letniego chłopca?
Aktualnie po badaniach lekarskich dziecko trafiło do tymczasowej pieczy zastępczej. Po dwulatka pozostawionego w oknie życia nadal mogą zgłosić się rodzice.
Jednak nie wystarczy, że pojawią się w celu odebrania dziecka z jego aktem urodzenia, musieliby udowodnić pokrewieństwo w drodze badań genetycznych. Rodzina zostałaby w takiej sytuacji objęta nadzorem, bo skoro podjęta została tak dramatyczna decyzja, należy bliżej przyjrzeć się relacjom, jakie panują np. między opiekunami dziecka czy warunkom bytowym.
Polecany artykuł:
Okna życia powstały właśnie po to, by zapobiec porzucaniu dzieci i by maluchy zyskały szansę na nowy, bezpieczny dom. Dlatego nadawane jest im nowe imię i nazwisko, a po pewnym czasie mogą trafić do adopcji. Warto jednak wiedzieć, że policja często ustala, czy dziecko, które pozostawiono w oknie życia nie zostało umieszczone tam wbrew woli matki lub czy kobieta nie została do tego zmuszona. Więc choć rodzicowi nie grozi odpowiedzialność karna za samo pozostawienie dziecka, postępowanie takie zwykle trwa nawet kilka miesięcy. Dopiero gdy sytuacja prawna dziecka jest jasna, może ono zostać skierowane do adopcji.
To dlatego w przypadku noworodków z punktu widzenia procedur szybciej do adopcji trafi maluch, którego matka zrzeknie się praw rodzicielskich po porodzie w szpitalu niż ten, który trafi do okna życia.
Zdaniem adwokat Aleksandry Szymańskiej, która walczy o to, by rodzice porzucający dzieci ponieśli odpowiedzialność karną, nie można nie dostrzegać skutków, jakie pozostawienie kilkulatka w oknie życia pozostawia w jego psychice.
W mojej ocenie, oprócz narażenia dziecka na utratę życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, na czym głównie skupiają się organy ścigania, pozostawienie dziecka ma także ogromny wpływ na jego zdrowie psychiczne. Porzucenie dziecka to dla niego trauma, która spowoduje poważne konsekwencje w dorosłym życiu
– mówi adw. Aleksandra Szymańska w rozmowie z „Rzeczpospolitą”. To ona złożyła zażalenie na decyzję prokuratury, która umorzyła postępowanie w sprawie pozostawienia w oknie życia 6-latki. Przekonuje, że rodzice dziecka powinni ponieść konsekwencje.
