Słowo „rak” i „nowotwór” w kontekście dzieci wzbudzają przerażenie każdego rodzica. Jednak jak podkreślił na naszych łamach onkolog Andrzej Prokurat, prezes Polskiej Akcji Onkologii Dziecięcej: "Dla dziecka rak, to nie wyrok". Szybko zdiagnozowany nowotwór u dzieci ma duże szanse na wyleczenie, dlatego tak ważna jest profilaktyka i umiejętność rozpoznawania przez rodzica pierwszych niepokojących sygnałów raka.
Nowotwory u dzieci mogą mieć różne podłoże – genetyczne, wrodzone, mogą być wynikiem przewlekłej choroby zapalnej jelit, zespołu zaburzeń odporności, ostrego złożonego niedoboru odporności, a także mieć niewyjaśnione pochodzenie. U dzieci występuje około 100 różnych rodzajów nowotworów. Najczęstszymi nowotworami diagnozowanymi u dzieci są białaczki. Szacuje się, że stanowią około 26 proc. zachorowań. Drugie miejsce z wynikiem 22 proc. zajmują nowotwory OUN (nowotwory Ośrodkowego Układu Nerwowego – guzy mózgu i rdzenia kręgowego). Trzecie zaś – chłoniaki (16 proc.) Co ważne wszystkie nowotwory wieku dziecięcego klasyfikowane są na podstawie rodzaju tkanki z jakiej powstały, a nie jak w przypadku dorosłych ich umiejscowienia.
W przypadku najmłodszych nowotwory dają zupełnie inne objawy niż u dorosłych. Są one często mało charakterystyczne, dlatego warto znać najczęstsze z nich.
Przeczytaj także: "Dla dziecka rak, to nie wyrok". Wywiad z profesorem onkologii o nowotworach dziecięcych
Przedłużająca się gorączka
Gorączka to częsty objaw infekcji u dzieci. Gdy jednak przedłuża się w czasie i nie daje innych objawów chorobowych, może być objawem nowotworu – zwłaszcza białaczki. U dzieci najczęściej występuje ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) – stanowi 80 proc. wszystkich białaczek dziecięcych. Dotyka głównie dzieci w wieku od 2 do 5 lat. Co warto podkreślić ogólny wskaźnik wyleczenia dla tego typu białaczki jest bardzo wysoki u dzieci – wynosi około 90 proc.
Oprócz gorączki do objawów białaczki można zaliczyć także inne objawy charakterystyczne dla infekcji. Ale należy podkreślić, że w przeciwieństwie do typowych przeziębień, przy białaczce objawy chorobowe mimo leczenia często nawracają i często szybko się zaostrzają. Do najczęstszych objawów białaczek, oprócz wymienionej już przewlekłej gorączki należą: nawracające infekcje, łatwe siniaczenie się, zmęczenie, bóle kości i stawów, krwawienia, które trudno zahamować, wybroczyny na skórze (drobne ciemnoczerwone plamy), powiększone węzły chłonne (na karku, w pachwinie i pod pachami), brak apetytu, bladość skóry oraz duszność.
Przeczytaj: Mama zauważyła u 2-latka "tajemnicze siniaki". Okazały się objawem bardzo groźnej choroby
Ból głowy i poranne wymioty
Niepokojące także powinny być sytuacje, gdy dziecko skarży się często na ból głowy. A zwłaszcza taki, któremu towarzyszą poranne wymioty na czczo. Objaw ten może oznaczać bowiem nowotwory OUN – guzy mózgu (np. glejaki, oponiaki, rdzeniaki, gwiaździaki, wyściółczaki) oraz guzy rdzenia kręgowego. Rozpoznaje się je najczęściej u dzieci w wieku od 1 do 10 roku życia.
Objawy, które pojawiają się u dzieci w tego typu nowotworach są nieswoiste. Zależą bowiem od wielkości, umiejscowienia guza, a także od wieku dziecka. Pierwsze objawy najczęściej jednak związane są ze wzrostem ciśnienia śródczaszkowego czyli właśnie poranne bóle głowy i narastające wymioty. Według badań silny narastający ból głowy występujący po wymiotach w godzinach porannych doświadcza około 50 proc. chorych. A poranne wymioty często bez wcześniejszych nudności doświadcza 47 proc. z nich. Inne objawy nowotworów OUN są znacznie rzadsze i bezpośrednio wynikają z lokalizacji nowotworu, a dokładniej to ujmując z uszkodzeniami konkretnego obszaru mózgu. Należą do nich m.in. zaburzenia widzenia, niedowład kończyn, porażenie nerwów czaszkowych, zaburzenia mowy, zaburzenia równowagi, zaburzenia słuchu, zaburzenia mimiki, zaburzenia połykania, zaburzenia świadomości, zaburzenia smaku, drgawki, napady padaczkowe oraz zaburzenia hormonalne.
Przeczytaj także: Siatkówczak - nowotwór oka atakujący dzieci
Powiększenie węzłów chłonnych
Węzły chłonne zlokalizowane są w całym ciele, najwięcej jest ich jednak na szyi, pod pachami i w pachwinie. Pediatrzy zwykle rutynowo na każdej wizycie sprawdzają wielkość węzłów chłonnych u małych pacjentów. Gdy są powiększone, wiadomo, że organizm zmaga się z infekcją. Gdy dziecko wyzdrowieje, szybko jednak wracają do swoich rozmiarów. Kiedy należy się zaniepokoić powiększonymi węzłami chłonnymi? Czerwona lampka powinna się nam zapalić, gdy objawy utrzymują się ponad 2 tygodnie, „guzki” mają wielkość ponad 1 cm, a do tego dochodzą także inne objawy takie jak: niewyjaśniona utrata masy ciała, nocne pocenie się, gorączka bez znanej przyczyny, która trwa 3 lub więcej dni oraz kaszel i duszność niewiadomego pochodzenia. W tej sytuacji należy koniecznie poradzić się lekarza. Zespół tych objawów może wskazywać na chłoniaka - nowotwór układu limfatycznego.
Przeczytaj: Mięsak Ewinga - złośliwy nowotwór kości u dzieci
Źródło: Onkorodzice.pl
