Przemoc ma wiele twarzy. Jeżeli partner cię obraża, wyśmiewa i osądza, to jest to przemoc słowna, na którą nie powinno się pozwolić. Przemoc psychiczna jest z kolei najtrudniejsza do rozpoznania. Powoli, ale skutecznie wyniszcza ofiarę od wewnątrz. Poza zachowaniem i słowami liczą się tu także raniące gesty. Sprawca wykorzystuje je do manipulacji i kontroli.
Najbardziej jednak okrutną i perfidną formą przemocy psychicznej jest gaslighting. Manipulacja może być w tym przypadku odbierana jako zainteresowanie i troska.
Te zdania z ust partnera powinny zapalić czerwone lampki.
Zobacz także: Przemoc emocjonalna to nie tylko słowa. Po tym rozpoznasz, czy tkwisz w toksycznym związku
Manipulacyjna przemoc
Gaslighting pochodzi od tytułu sztuki teatralnej z lat 30. ubiegłego wieku. „Gas Light” opowiadał historię mężczyzny, który próbował manipulować swoją żoną do tego stopnia, aby uwierzyła, że jest chora psychicznie. Jego działanie nie wzbudzało w kobiecie żadnego niepokoju. Wręcz przeciwnie. Wciąż ufała mężowi, ale za to była coraz mniej pewna siebie.
Gaslighting to forma przemocy psychicznej, która polega na manipulowaniu drugą osobą. Ofiara przestaje sobie ufać, staje się wystraszona i zaczyna kwestionować swoje zdrowie psychiczne.
Sprawca okazuje zainteresowanie, wręcz troskę i przyjaźń. Innym razem może okazywać agresję, ale wszystko po to, aby ofiara czuła się źle sama ze sobą. Wszystkie jej reakcje są wykorzystywane przeciwko niej. Kiedy wydaje jej się, że ma rację i zaczyna się bronić, może usłyszeć słowa, które podważają jej wszelkie kompetencje.
Sprawca udaje, że rozumie
Sprawca stosujący gaslighting kłamie, zaprzecza, minimalizuje odczucia ofiary, uderza w czułe miejsca i przede wszystkim izoluje od innych. Robi to w sposób bardzo przebiegły. Ofiara nawet nie zdaje sobie sprawy, że tkwi w toksycznym związku.
Udaje, że rozumie, ale w rzeczywistości podaje wszystko w wątpliwość, odrzuca wszelkie obawy.
Tej formie przemocy towarzyszą często bardzo charakterystyczne zwroty, zdania, które powinny wzbudzić czujność.
Te zdania to czerwone flagi
- „Jesteś przewrażliwiona”.
- „Dramatyzujesz”.
- „Znowu przesadzasz”.
- „O co ci chodzi? Na pewno dobrze to pamiętasz?”.
- „Jesteś pewna, że to odpowiednia praca/stanowisko dla ciebie? Dasz sobie radę?”.
- „Przecież to nie tak było. Wymyśliłaś to sobie”.
- „Nic takiego nie miało miejsca”.
- „Powinnaś przewidzieć, że tak to się skończy”.
- „Przykro mi, że tak o mnie myślisz”.
Gdzie szukać pomocy?
Jakakolwiek przemoc może prowadzić do depresji, zaburzeń lękowych i mniejszego poczucia własnej wartości. Zakończenie toksycznego związku wbrew pozorom nie jest łatwe. Pierwszym ważnym krokiem jest zauważenie problemu. Kolejnym znalezienie fachowej pomocy, aby się z niego uwolnić.
Tu znajdziesz pomoc:
- Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w rodzinie „Niebieska Linia”.
- Lokalny Ośrodek Interwencji Kryzysowej.
- Ośrodek Pomocy Społecznej.
Czytaj także: Syndrom sztokholmski - w związku, w rodzinie. Co robić, gdy ofiara broni swojego oprawcy?
