CIĘŻARNA u TERAPEUTY - gdy emocje cię przerastają

2014-09-18 11:50

Kiedy kobieta oczekująca dziecka powinna skorzystać ze wsparcia psychoterapeuty? O potrzebie i sensie terapii w trakcie ciąży rozmawiamy z psychoterapeutką Joanną Serewą.

ciezarna u terapeuty

i

Autor: thinkstockphotos.com Każdy ma prawo mieć wahania emocji, w ciąży szczególnie.

Spis treści

  1. Ciąża to taki czas w życiu kobiety, kiedy spotyka ją wiele nowego. Zmienia się jej ciało, targają nią tysiące emocji, strach miesza się ze szczęściem. Czy ciąża to dobry moment na skorzystanie z profesjonalnej pomocy i zdecydowanie się na psychoterapię?
  2. Mówiąc szczerze, spodziewałam się innej odpowiedzi… Zatem kobieta będąca w odmiennym stanie nie powinna szukać wsparcia w gabinecie psychoterapeuty?
  3. Dostosowanej, czyli...?
  4. Nie dla każdej kobiety ciąża to cudowny okres. Znam dziewczynę, która całą ciążę miała bardzo dokuczliwe mdłości, lekarz prowadzący nie był w stanie jej pomóc. Może warto było skierować pacjentkę do psychoterapeuty, zasugerować wizytę?
  5. A co z osławioną burzą hormonów w trakcie ciąży? Kobieta płacze – wina hormonów, śmieje się – ich zasługa. Czy nie jest tak, że sprowadza się problemy emocjonalne kobiet w ciąży do szaleństwa hormonów w ich organizmie, a może ich przyczyna jest trochę głębiej ukryta?
  6. Zostawmy zatem terapię długoterminową. Zajmijmy się kobietami w ciąży, które nie radzą sobie z emocjami, które w czasie oczekiwania na dziecko potrzebują fachowego wsparcia i pomocy. Jakiego rodzaju terapii powinny szukać, do jakiego terapeuty trafić?
  7. Mówimy o porodzie, o stresie z nim związanym, ale także bardzo trudnym tematem dla kobiety jest ciąża po wcześniejszym poronieniu…
  8. Czy jest jeszcze jakiś obszar, któremu warto się przyjrzeć podczas ciąży?
  9. Co z relacją z partnerem? Dla mężczyzn często ciąża partnerki przebiega niemal niezauważalnie.
  10. Może zatem wspólna terapia przyszłych rodziców?
  11. Poza tym zdarza się, że kobiety zarzucają swoim partnerom brak zaangażowania i zrozumienia w czasie ciąży.
  12. Jednak ciąża to nie tylko poród, praca nad relacją z partnerem, to także zmierzenie się ze zmianami fizycznymi ciała kobiety. Z pewnością dla niektórych kobiet jest to problem trudny do zaakceptowania.
  13. A dla kogo jest fachowa terapia? I czy korzystanie z pomocy psychologicznej przestało już być sprawą wstydliwą?

Ciąża to taki czas w życiu kobiety, kiedy spotyka ją wiele nowego. Zmienia się jej ciało, targają nią tysiące emocji, strach miesza się ze szczęściem. Czy ciąża to dobry moment na skorzystanie z profesjonalnej pomocy i zdecydowanie się na psychoterapię?

Jeśli ktoś chce podjąć terapię głęboką, długoterminową, poważną, która ma zmienić jego życie, to ja bym zdecydowanie sugerowała, żeby nie działo się to w czasie ciąży. Taka terapia wymaga bardzo dużego zaangażowania, dotykania trudnych tematów. Terapia to ciężka praca nad samym sobą, która na początku osłabia nasze mechanizmy obronne, przez co jesteśmy bardziej podatni na emocjonalną huśtawkę. Jest to nieuniknione przy profesjonalnej długoterminowej terapii. Zatem jeśli ktoś wie, że ma takie tematy, nad którymi musi popracować, to zdecydowanie lepiej byłoby zacząć terapię jeszcze przed ciążą.

Jak pokonać STRES w ciąży? >>

Mówiąc szczerze, spodziewałam się innej odpowiedzi… Zatem kobieta będąca w odmiennym stanie nie powinna szukać wsparcia w gabinecie psychoterapeuty?

Tego nie powiedziałam. Wiadomo, że życie niesie różne niespodzianki i oczywiście kobieta może poczuć w trakcie ciąży, że dzieje się z nią coś, z czym nie może sobie poradzić, wówczas jak najbardziej warto skorzystać z terapii dostosowanej do jej możliwości.

Dostosowanej, czyli...?

Kiedy na terapię trafia kobieta w ciąży, to terapeuta musi skorzystać ze swojej wiedzy, doświadczenia a przede wszystkim wyczucia, na ile ta terapia, w tym wyjątkowym przecież przypadku, może być głęboka. Podczas psychoterapii kobieta będąca w ciąży powinna dostać przede wszystkim opiekę i wsparcie. Nie powinno się podczas takiej terapii poruszać rzeczy głęboko ukrytych, najtrudniejszych.

3 NAJTRUDNIEJSZE momenty CIĄŻY: uważaj na swoją partnerkę! >>

Nie dla każdej kobiety ciąża to cudowny okres. Znam dziewczynę, która całą ciążę miała bardzo dokuczliwe mdłości, lekarz prowadzący nie był w stanie jej pomóc. Może warto było skierować pacjentkę do psychoterapeuty, zasugerować wizytę?

Oczywiście wiele rzeczy, które mają miejsce w trakcie trwania ciąży leży po stronie stricte medycznej, ale część z tych, które oznajmia ciało, jest po stronie psychiki. Być może było tak w przypadku kobiety, o której pani wspomniała. Wówczas warto zasięgnąć porady psychoterapeuty. Niestety rzeczywistość jest taka, że nadal brakuje współpracy między lekarzami a psychologami.

A co z osławioną burzą hormonów w trakcie ciąży? Kobieta płacze – wina hormonów, śmieje się – ich zasługa. Czy nie jest tak, że sprowadza się problemy emocjonalne kobiet w ciąży do szaleństwa hormonów w ich organizmie, a może ich przyczyna jest trochę głębiej ukryta?

Z całą pewnością w czasie ciąży kobieta jest bardziej wrażliwa. W takiej sytuacji trudne dla niej tematy, z którymi powinna się zmierzyć, mogą łatwiej wychodzić na światło dzienne. Dlatego też będę podkreślać, że w takich przypadkach idealnie by było, gdyby kobieta świadoma siebie i swoich problemów udała się na psychoterapię jeszcze przed ciążą.

Lęk, zwątpienie, niepewność w ciąży. Masz kryzys emocjonalny? To normalne w ciąży! >>

Zostawmy zatem terapię długoterminową. Zajmijmy się kobietami w ciąży, które nie radzą sobie z emocjami, które w czasie oczekiwania na dziecko potrzebują fachowego wsparcia i pomocy. Jakiego rodzaju terapii powinny szukać, do jakiego terapeuty trafić?

To zależy, z czym kobieta przychodzi, z jakim problemem się mierzy. Jeśli jest to strach przed samym porodem, który jest trudnym tematem i dużym wyzwaniem dla organizmu kobiety, to należy się poruszać w obszarze terapeuty zajmującego się traumami. Nie ma nurtu w psychoterapii zajmującego się typowo kobietami w ciąży. Myślę jednak, że obecnie przy tak szerokim wachlarzu także nowych rodzajów terapii, zawsze znajdzie się terapeuta, który odpowiednio zajmie się kobietą w ciąży.

Mówimy o porodzie, o stresie z nim związanym, ale także bardzo trudnym tematem dla kobiety jest ciąża po wcześniejszym poronieniu…

Jest to niestety problem bardzo często spychany głęboko w psychikę kobiety, który pozostaje w niej wraz z nieprzepracowaną żałobą po stracie dziecka. Temat ten charakteryzuje brak społecznego wsparcia i zrozumienia ze strony najbliższych oraz często poczucie winy kobiety, która dziecko straciła. Tu potrzeba skorzystania z terapii jest bardzo duża. Pytanie tylko, czy terapia powinna odbywać się w trakcie trwania nowej ciąży.

Kobieta w ciąży: jak ją zrozumieć? >>

Czy jest jeszcze jakiś obszar, któremu warto się przyjrzeć podczas ciąży?

Są to często relacje z matką. Proszę zwrócić uwagę, że rozmawiając o psychoterapii w przypadku ciąży, mówimy o wsparciu i opiece. Wcześniej kobiety dostawały to wsparcie od najbliższych kobiet w swoim otoczeniu – matki i babci, teraz niestety ten proces pokoleniowy zanika. W tym sensie, jeśli kobieta nie ma takiego wsparcia, to psychoterapia jest bardzo dobrą drogą. Nie żeby na siłę przerabiać jakieś tematy, ale właśnie po to, by wesprzeć kobietę, żeby dać jej bezpieczną przestrzeń, w której ona może pobyć ze sobą.

Co z relacją z partnerem? Dla mężczyzn często ciąża partnerki przebiega niemal niezauważalnie.

Temat szeroki jak rzeka i bardzo ważny. Trochę z drugiej strony – miałam klientki, które nie mogły zajść w ciążę, a bardzo chciały, nie było zastrzeżeń medycznych. Niemal we wszystkich przypadkach okazywało się, że kobieta nie była pewna swojego mogła poczuć i zanalizować swoje głęboko ukryte potrzeby w związku.

Może zatem wspólna terapia przyszłych rodziców?

Wspólne wizyty podczas terapii jak najbardziej mają sens, bo narodziny dziecka to jest wyzwanie tak samo dla matki, jak i dla ojca. Ciąża to etap, który wielu parom umyka, nie biorą one z tego okresu tyle, ile by mogły wziąć. Jeśli jednak ten czas by ich zbliżył, to z pewnością procentowałoby to na dalsze życie. Podczas terapii także panowie otrzymają wskazówki, jak powoli przygotowywać się do roli ojca, tacierzyństwo to dla nich zupełnie inna rzeczywistość.

Poza tym zdarza się, że kobiety zarzucają swoim partnerom brak zaangażowania i zrozumienia w czasie ciąży.

Właśnie, jeśli kobieta ma potrzebę spędzania czasu z partnerem, potrzebę bliskości, rozmawiania z nim o swoich potrzebach, oczekiwaniach, to powoli, małymi kroczkami, mężczyzna zrozumie, że to, co ważne dla jego ukochanej, jest nie tylko dobre dla niej, ale i dla niego, a w efekcie dobre dla powstającej rodziny. Podczas wspólnej terapii par poruszany jest także problem odczuwania przez mężczyznę odsunięcia po porodzie. Gdy zdecyduje się na terapię, zdecydowanie łatwiej będzie mu zrozumieć, żeby nie brał tej sytuacji do siebie, a kobiecie uświadomi, jak ważne jest wdrażanie partnera do opieki nad dzieckiem. Ciąża i narodziny dziecka to jest taki test więzi. Jeśli dwoje ludzi jest naprawdę razem i ta więź jest dojrzała, to dziecko wynosi ich na inny, wyższy poziom. Nie zatracają się w poczuciu, że potrzeby dziecka są najważniejsze, a ich potrzeby schodzą zdecydowanie na plan dalszy, i nie odczuwają frustracji, pozostając w związku, nawet wtedy gdy dzieci wychodzą już z domu.

Jednak ciąża to nie tylko poród, praca nad relacją z partnerem, to także zmierzenie się ze zmianami fizycznymi ciała kobiety. Z pewnością dla niektórych kobiet jest to problem trudny do zaakceptowania.

Pytanie, czy jest to problem… Ale faktycznie, nie ma społecznej akceptacji dla zmian fizycznych u kobiet w ciąży. Żyjemy w społeczeństwie, w którym kult ciała idealnego o wymiarach modelki jest bardzo silny. A w czasie ciąży kobieta mierzy się z ocenami innych kobiet. A na dodatek słyszymy, że ciąża to nie choroba. Kobieta w ciąży powinna pracować, chodzić na zajęcia, by jej ciało pozostało w dobrej formie, być aktywną. Nic dziwnego, że nie jest łatwo sprostać tym wymaganiom. Ciąża jest okresem wielu zmian, dla których zaakceptowania kobieta potrzebuje trochę czasu. Jest to czas, kiedy warto wsłuchać się w siebie, zatrzymać się. Dobrze jest usiąść wieczorem w wygodnym fotelu, odprężyć się i pomyśleć zarówno o rzeczach przyjemnych, jak i o swoich lękach związanych z ciążą i narodzinami dziecka. Łatwiej okiełznać swoje obawy, kiedy są one nazwane. Warto też pamiętać, że ciąża to okres, kiedy rady mamy, a nawet babci okazują się bezcenne. Wsparcie i zrozumienie najbliższych nam kobiet może także być kojącą terapią.

A dla kogo jest fachowa terapia? I czy korzystanie z pomocy psychologicznej przestało już być sprawą wstydliwą?

Terapia jest dla każdego, kto chce w swoim życiu zrobić coś więcej dla siebie, chce się zmierzyć z trudnymi dla siebie rzeczami po to, by móc bardziej cieszyć się życiem i korzystać z potencjału, który ma w sobie. Taki jest podstawowy cel terapii – wydobyć na zewnątrz to, co jest w środku, co jest zakryte i z wielu różnych przyczyn nie może się przebić. Przy takim spojrzeniu okazuje się, że terapia to nie jest wstydliwa rzecz. Co więcej – powiedziałabym, że terapia to przywilej, to dawanie sobie takiej przestrzeni, w której chcę iść do przodu, bo wiem, że w środku jestem coś warta. Terapia dla kobiety w ciąży może być okazją do nazwania swoich uczuć, wyrażania ich. Kobieta nie pozostanie wówczas sama ze wszystkim zmianami, które w niej zachodzą, nie będzie w niej narastało poczucie osamotnienia. W terapii może znaleźć ujście dla swoich emocji i przygotować się do spokojnego macierzyństwa. Terapia może jej pomóc przewartościować pewne rzeczy i znaleźć swoją własną akceptację siebie. Pozwoli przyjrzeć się tematom, które wypływają w wyniku tego odmiennego stanu. To nie zawsze musi oznaczać, że dzieje się coś złego. Jeśli kobieta zadba o siebie i usłyszy te sygnały, które płyną z jej wnętrza, to ciąża będzie dla niej cudownym okresem.

Zobacz: Terapia poznawczo-behawioralna: założenia, techniki, zastosowanie

miesięcznik "M jak mama"