Każda kobieta w ciąży musi wykonać obowiązkowe badania w ciąży. Jednym z nich jest badanie stężenia glukozy we krwi. Każda ciężarna powinna już na początku ciąży mieć wykonane oznaczenie stężenia glukozy w surowicy krwi. Wynik powyżej normy oznacza bowiem tak zwaną cukrzycę ciążową, która może stanowić zagrożenie dla matki i dziecka.
Spis treści
- Kiedy robi się badanie stężenia glukozy w ciąży?
- Po co robi się badanie stężenia glukozy?
- Czym jest test obciążenia glukozą i jak przebiega?
- Jaki jest prawidłowy wynik testu glukozy?
Kiedy robi się badanie stężenia glukozy w ciąży?
Badanie stężenia glukozy we krwi powinno być zlecone przy pierwszej wizycie w ciąży, a kieruje na nie lekarz ginekolog prowadzący ciążę. Badanie to trzeba wykonać do 10. tygodnia ciąży – aby ocenić, czy przyszła mama nie choruje na cukrzycę, o której jeszcze nie wie. Drugie badanie, tzw. test obciążenia glukozą wykonywany jest między 24. a 28. tygodniem ciąży. Wtedy krew pobiera się trzykrotnie - na czczo, po godzinie i dwóch od wypicia roztworu glukozy.
Badanie stężenia glukozy jest bardzo proste – to zwykłe pobranie krwi - trzeba pamiętać o tym, aby na to badanie zgłosić się na czczo.
Uwaga!
Prawidłowy wynik glukozy na czczo mieści się w przedziale 60–95 mg/dl.
Jeśli stężenie glukozy wynosi od 95 do 125 mg/dl, lekarz skieruje kobietę w ciąży na doustny test obciążenia 75 g glukozy wcześniej niż w przepisowym 24-28 tygodniu.
Natomiast przy glikemii przekraczającej wartość 126 mg/dl, lekarz pewnie poprosi kobietę w ciąży o powtórzenie badania, a kiedy poziom glukozy ponownie okaże się zbyt wysoki – skieruje ją do poradni diabetologicznej dla kobiet ciężarnych.
Czytaj również: Jak mierzyć poziom cukru we krwi w cukrzycy ciążowej? Pomiary, normy poziomu cukru
Test obciążenia glukozą w ciąży - jakie są normy i kiedy zrobić test obciążenia glukozą
Jakie symptomy świadczą o wysokim poziomie glukozy w ciąży?
Sygnałem do niepokoju mogą być zawroty głowy, omdlenia i silne pragnienie, wywołane nadmiarem cukru krążącego we krwi. Ale u większości kobiet cukrzyca ciążowa nie daje żadnych objawów, rozwija się w ukryciu i może spowodować wiele złego. To dlatego testy na poziom cukru we krwi robi się w ciąży dwukrotnie.
Większe ryzyko wystąpienia cukrzycy ciążowej dotyczy kobiet, które należą do którejś z grup ryzyka. Są to ciężarne: z nadwagą, w których rodzinie występowała cukrzyca (szczególnie typu 2), które mają za sobą liczne porody, po 35. roku życia.
Po co robi się badanie stężenia glukozy?
Glukoza przenika przez łożysko i pobudza trzustkę nienarodzonego dziecka do nadmiernego wytwarzania insuliny. W efekcie dziecko rośnie ponad miarę (tzw. makrosomia płodu), zwiększa się ryzyko jego niedojrzałości oraz wystąpienia powikłań położniczych: częściej dochodzi do urazów okołoporodowych, wielowodzia, stanu przedrzucawkowego. Istnieje niebezpieczeństwo że w przypadku cukrzycy ciążowej, dojdzie do przedwczesnego porodu, a nawet wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.
Dzieci matek z cukrzycą ciążową nierzadko uzyskują niską ocenę w skali Apgar, a w przyszłości częściej mają otyłość i cukrzycę typu 2. Przyszła mama ma skłonność do zakażeń dróg moczowych i nadciśnienia tętniczego. Wszystkie te powikłania występują tylko wtedy, gdy zaburzenia poziomu glukozy u kobiety ciężarnej nie są odpowiednio leczone.
Jednak aby móc leczyć ewentualną cukrzycę ciążową, trzeba ją najpierw zdiagnozować. I właśnie w tym celu przeprowadza się przesiewowe – czyli wykonywane u każdej kobiety w ciąży – testu glukozy.
Dowiedz się więcej: Normy poziomu cukru we krwi - kiedy rozpoznaje się cukrzycę ciążową
Jakie objawy daje cukrzyca w ciąży?
Czym jest test obciążenia glukozą i jak przebiega?
Test doustnego obciążenia glukozą (75 g) czeka każdą kobietę w ciąży - jak wspomnieniowy - między 24. a 28. tygodniem ciąży. Jak przebiega badanie?
- Po przyjściu do laboratorium (na czczo) pobiera się krew do oznaczenia wyjściowego poziomu cukru.
- Następnie kobieta otrzymuje do wypicia ok. 200 ml wody, w której rozpuszczono 75 g glukozy. Napój ten należy szybko wypić (w ciągu 5 minut). Jest bardzo słodki i mdły. Można kupić roztwór smakowy lub – aby poprawić smak - dodać do niego kilka kropli cytryny (nie wpływa to na wynik testu).
- Po godzinie od wypicia roztworu glukozy krew zostanie pobrana po raz drugi, a po dwóch godzinach – jeszcze raz.
W czasie tych dwóch godzin nie można spacerować, bo wyniki będą niemiarodajne. Kobieta w ciąży nie powinna też wtedy niczego jeść ani pić (poza niegazowaną wodą mineralną). Warto wziąć ze sobą coś do poczytania lub odtwarzacz muzyki, aby czas minął szybciej.
Uwaga: Na wyniki testu obciążenia glukozą mogą wpłynąć: stres, infekcja (nawet tak pospolita jak przeziębienie), forsowne ćwiczenia i niektóre leki.
Jaki jest prawidłowy wynik testu glukozy?
Prawidłowy poziom glukozy:
- na czczo mniej niż 92 mg/dl
- po godzinie od przyjęcia roztworu to mniej niż 180 mg/dl,
- po dwóch godzinach – mniej niż 153 mg/dl.
Jeśli ciężarna ma taki wynik, na tym jej badania w kierunku cukrzycy ciążowej się kończą. Jeżeli zaś stężenie glukozy przekroczyło podane wartości, to oznacza, że ma ona cukrzycę ciążową i otrzyma skierowanie do specjalistycznej poradni.
Wyniki wskazujące na stan przedcukrzycowy:
- wynik na czczo: 100-125 mg/dl
- po 120 minutach: 140-199 mg/dl
Te wyniki oznaczają cukrzycę ciążową:
- glukoza na czczo: 92–125 mg/dl
- po 60 minutach: ≥ 180 mg/dl
- po 120 minutach: 153–199 mg/dl
Co mogą jeść mamy z cukrzycą?
miesięcznik "M jak mama"
