Węgiel aktywny na biegunkę - kiedy stosować lek i czy jest bezpieczny dla kobiet w ciąży?

2021-01-14 13:39

Węgiel aktywny jest drobnym czarnym proszkiem otrzymywanym z drewna, torfu, węgla kopalnego, łupin orzecha kokosowego, pestek oliwek lub trocin. Ma zastosowanie w medycynie, ale również w kosmetyce. Kiedy zażywa się węgiel w tabletkach i czy jest on bezpieczny dla kobiet w ciąży i małych dzieci?

Węgiel aktywny na biegunkę

i

Autor: Getty images Kiedy stosować lek i czy jest bezpieczny dla kobiet w ciąży?

Spis treści

  1. Czym jest węgiel aktywny?
  2. Węgiel aktywny na problemy trawienne
  3. Inne lecznicze zastosowania węgla
  4. Węgiel aktywny w ciąży
  5. Zastosowanie węgla aktywnego w domu

Węgiel aktywny (łac. carbo activatus) inaczej węgiel leczniczy to substancja dobrze znana każdemu z nas. Czarne pastylki znajdują się w każdej domowej apteczce jako podstawowy lek na biegunki i zatrucia pokarmowe.

Czym jest węgiel aktywny?

Węgiel aktywny otrzymywaną najczęściej z miazgi drzewnej, ale i z innych surowców, poddawanych procesowi karbonizacji oraz aktywacji, czyli obróbce w temperaturze 400–800 st. C. Wysokie temperatury zmieniają jego wewnętrzną strukturę i zwiększają porowatość, dzięki czemu węgiel aktywny ma silne właściwości wchłaniające – inaczej absorpcyjne.

Ta cecha węgla aktywnego pozwala na wiązanie toksyn i innych zanieczyszczeń – właściwości te wykorzystywane są w medycynie w czasie usuwania z organizmu toksyn powodujących zatrucia pokarmowe czy biegunki, w kosmetyce (np. w produktach wybielających zęby), a także w urządzeniach filtrujących – filtry węglowe stosowane są np. w popularnych dzbankach na wodę. 

Czytaj również: Dozwolone i zabronione leki w ciąży

Biegunka u niemowlaka: jak pomóc dziecku? 5 sposobów na biegunkę

Węgiel aktywny na problemy trawienne

Biegunka czy zatrucie pokarmowe to dolegliwości często leczone domowymi sposobami, między innymi właśnie pastylkami węgla. Węgiel aktywny działa poprzez wchłanianie toksyn i czy innych substancji trujących znajdujących się w jelitach, zapobiegając ich wchłanianiu przez organizm. 

Sprawdza się np. w leczeniu biegunek wywołanych bakteriami, np. biegunek podróżnych, ponieważ doskonale ”wyłapuje je” i eliminuje z organizmu. Zdolność do wiązania toksyn jest wykorzystywana także w sytuacji przedawkowania leków czy połknięcia trujących substancji chemicznych.

Badania pokazują, że przyjęcie 50-100 gramów węgla aktywowanego zostanie w ciągu pięciu minut od spożycia szkodliwej substancji pomaga zmniejszyć jej wchłanianie do organizmu nawet o 74%.

Jak działa węgiel aktywny w jelitach? Ujemny ładunek elektryczny cząsteczki węgla przyciąga dodatnio naładowane cząsteczki toksyn i gazów, a następnie jest wydalany na zewnątrz wraz z kałem. To przyspiesza proces zdrowienia w przypadku biegunek i zatruć pokarmowych, a także łagodzi ich przebieg – eliminuje gazy i wzdęcia.

Inne lecznicze zastosowania węgla

Węgiel aktywny może pomóc we wspieraniu pracy nerek, zmniejszając liczbę produktów przemiany materii, które te organy muszą filtrować. Może to być szczególnie korzystne u pacjentów cierpiących na przewlekłą chorobę nerek, gdy nie mogą one już prawidłowo filtrować produktów przemiany materii.  

Węgiel aktywowany może również pomóc obniżyć poziom cholesterolu - może wiązać cholesterol, a także kwasy żółciowe zawierające ten składnik, zapobiegając wchłanianiu go przez organizm.

W jednym z badań przyjmowanie 24 gramów węgla aktywowanego dziennie przez cztery tygodnie obniżyło u pacjentów poziom cholesterolu całkowitego o 25%, a zły cholesterol LDL o 25%. Dobry poziom cholesterolu HDL również wzrósł o 8%.

Węgiel aktywny w ciąży

Węgiel jest lekiem bezpiecznym, ale ze względu na brak badań w grupie dziecięcej, nie zaleca się podawać go niemowlętom do 1. roku życia. U starszych dzieci można stosować węgiel w przypadku biegunek i zatruć pokarmowych.

Podobnie jest z kobietami w ciąży i karmiącymi piersią – brak badań powoduje, że na ulotce leku znajduje się ostrzeżenie, jednak większość ginekologów pozwala na stosowanie tego leku w trakcie oczekiwania na dziecko

Przeciwwskazania do stosowania węgla aktywnego to niedrożności przewodu pokarmowego, uporczywych wymiotów oraz przyjmowanie niektórych leków. 

Węgiel trudno przedawkować, warto pamiętać, że przyjmowanie węgla powodować nieprzyjemne skutki uboczne, z których najczęstsze to nudności i wymioty. Typowe objawy po przyjęciu węgla to również zaparcia i czarne stolce.

Zastosowanie węgla aktywnego w domu

Węgiel aktywowany jest środkiem, który ma też wiele innych zastosowań:

  • Filtrowanie wody: węgiel aktywowany usuwa z wody metale ciężkie i fluorki. Nie jest jednak skuteczny w usuwaniu wirusów, bakterii lub minerałów z twardej wody.
  • Wybielanie zębów: węgiel wchłania z płytki nazębnej związki, powodujące przebarwienia zębów, także zabarwienia od kawy i herbaty.
  • Węgiel jest składnikiem żywności wspomagającej oczyszczanie organizmu, polecanych do stosowania w czasie detoksu.
  • Kosmetyki - węgiel aktywny ma właściwości upiększające skórę i włosy, dzięki czemu jest naturalnym środkiem do pielęgnacji skóry i włosów. Może pomóc w przyspieszeniu wzrostu włosów. Oczyszcza też skórę, do której przez pory przedostają się chemikalia i toksyny.W trądziku odblokowuje pory zatkane brudem i bakteriami, usuwa nadmiar sebum. Nałożenie na skórę węgla aktywnego w postaci maseczek usuwa zanieczyszczenia z powierzchni skóry, a nawet może wydobyć toksyny spod niej. Ma właściwości antybakteryjne.

Czytaj: 15 zasad pielęgnacji w ciąży

Pielęgnacja włosów w ciąży: jak dbać o włosy i jakich używać kosmetyków

Sposoby na złagodzenie swędzenia po komarze. Czy węgiel zmniejszy skutki ukąszenia w ciąży?