Wybierając suplementy ciążowe warto zachować ostrożność: nie wszystkie są akceptowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, nie wszystkie mają dobry skład i odpowiednie dawki substancji.
Dlatego zanim sięgniesz po jakiś suplement ciążowy, najlepiej skonsultuj się z lekarzem. On podpowie ci, który jest najlepszy i który wybrać, aby służył tobie i dziecku jak najlepiej. Zobacz, co powinnaś wiedzieć o suplementach przed ich kupnem i sprawdź, jak je przyjmować i jak wybierać.
Spis treści
- O rodzaju suplementu powinien decydować lekarz
- Nie każdy preparat ciążowy ma dobry skład
- Źle dobrany preparat może powodować przedawkowanie
- Suplementy ciążowe trzeba dopasować do etapu ciąży
- Niektóre preparaty mogą zawierać dodatki
- Wielkość i smak pastylek może zwiększać ciążowe mdłości
- Dieta nie wystarczy, dlatego niektóre składniki trzeba suplementować
O rodzaju suplementu powinien decydować lekarz
To, czy preparat witaminowy przeznaczony jest dla kobiety w ciąży, sugeruje ilustracja lub nazwa na opakowaniu. Gdy twoja ciąża przebiega prawidłowo, a ginekolog nie narzuca ci swojego wybory, możesz poradzić się wyłącznie farmaceuty. na własną rękę możesz też kupić kwas foliowy, który powinnaś zacząć łykać natychmiast, jak dowiesz się o ciąży (najlepiej nawet przed planowanym zapłodnieniem).
Przy jakichkolwiek problemach zdrowotnych i nasilonych dolegliwościach ciążowych (np. wymioty, apatia, zaburzenia nastroju) przed wyborem preparatu wskazana jest konsultacja z lekarzem prowadzącym ciąże. Zapytaj go, który zestaw jest dla ciebie najlepszy.
Nie kieruj się ceną. Preparaty przeznaczone dla kobiet w ciąży są zazwyczaj dość drogie (30-50 zł za opakowanie), dlatego niektórym przyszłym mamom dobrym rozwiązaniem wydaje się zakup tańszego zestawu minerałów i witamin, na którym nie ma wyraźnego wskazania dla ciężarnych, ale cena jest bardziej przyjazna. To kiepski pomysł.
Nie każdy preparat ciążowy ma dobry skład
Zapotrzebowanie na niektóre minerały i witaminy w ciąży jest inne niż zwykle, ponieważ konieczne jest zaspokojenie potrzeb twoich oraz maleństwa. Zazwyczaj codzienna dieta nie wystarcza, by dostarczyć odpowiednią ilość wapnia, żelaza, cynku, magnezu i witamin z grupy B (w tym kwasu foliowego).
W preparatach, które nie zostały opracowane specjalnie dla ciężarnych, niektórych z tych składników może nie być wcale, a nawet jeśli są, to w ilości niewystarczającej dla dwojga. Co więcej, nawet preparaty typowo ciążowe nie zawsze mają odpowiednie dawki cennych substancji.
Dlatego, zanim kupisz preparat spytaj lekarza, albo sprawdź, czy zawiera rekomendowane przez PTGiP dawki ważnych składników potrzebnych do rozwoju płodu - zalecane dawki najdziesz również TUTAJ.
Oczywiście żaden zestaw, nawet przeznaczony specjalnie dla ciężarnych, nie pokrywa 100 proc. dziennego zapotrzebowania, a stanowi jedynie uzupełnienie prawidłowej diety, jednak te opracowane z myślą o przyszłych mamach uwzględniają większe potrzeby oraz osłabiony „pobór” potrzebnych składników z jedzenia (związany choćby z porannymi nudnościami czy zaburzonym wchłanianiem wynikłym ze zmian hormonalnych).
Źle dobrany preparat może powodować przedawkowanie
Dla zdrowia groźne są nie tylko niedobory, ale i nadmiar niektórych składników. W ciąży szczególnie niewskazany jest nadmiar sodu (sprzyja np. nadciśnieniu tętniczemu). Badania pokazują, że wiele ciężarnych tylko z diety pobiera go trzykrotnie więcej niż potrzeba, tymczasem niektóre dostępne bez recepty zestawy (np. w postaci musującej) zawierają go całkiem sporo i mogą dodatkowo pogarszać ten bilans.
W codziennym jadłospisie Polek oczekujących dziecka zdarza się też nadmiar fosforu – niekorzystny, ponieważ fosfor osłabia wchłanianie wielu innych potrzebnych związków oraz witaminy A. Wpływa ona dobroczynnie na stan skóry i paznokci, ale w zbyt dużej dawce skutkuje choćby depresją, bólami głowy i wymiotami.
Tymczasem oba te składniki można znaleźć w zestawach witamin i minerałów (przedawkowanie witaminy A ci nie grozi, dopóki pobierasz ją tylko z żywności).
Czytaj: Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 1 trymestrze ciąży?
Witaminy z grupy B w ciąży - jak witaminy z grupy B wpływają na rozwój płodu?
Przestrzegaj 5 ważnych zasad
- Tabletki to tylko uzupełnienie diety. Chociaż badania potwierdzają, że kobiety je stosujące są zdrowsze i rodzą silniejsze dzieci, zarazem wiadomo, że dotyczy to wyłącznie ciężarnych, które równocześnie nie przybrały nadmiernie na wadze oraz zapewniały organizmowi wraz z pożywieniem wszystkie cenne składniki odżywcze.
- Leczenie zostaw lekarzowi. Podstawowe kompleksy minerałów i witamin dostępne bez recepty to przede wszystkim profilaktyka. Jeśli coś ci dolega i podejrzewasz, że sprawcą są konkretne niedobory, skonsultuj się z lekarzem.
- Nim połkniesz pigułkę, uważnie przeczytaj informacje zawarte w ulotce. Nawet jeśli dany suplement jest przeznaczony dla kobiet ciężarnych, mogą być inne przeciwwskazania, dotyczące akurat ciebie.
- Witamin i minerałów nie stosuj na zapas. Danego dnia przyjmuj tylko zaleconą dawkę: połknięcie kilku pastylek naraz może ci zaszkodzić.
- Leki możesz zmieniać, ale nie łączyć. Pamiętaj, żeby nie stosować kilku jednocześnie. To grozi przedawkowaniem!
Suplementy ciążowe trzeba dopasować do etapu ciąży
W ciąży zazwyczaj zalecana jest przewlekła suplementacja diety: od pierwszych do ostatnich dni ciąży, a nawet na trzy miesiące przed planowanym terminem poczęcia do zakończenia karmienia piersią (wtedy także zapotrzebowanie na różne składniki rośnie).
Ilość i rodzaj składników w preparacie dla kobiet w ciąży musi to uwzględniać, dlatego produkowane są preparaty zawierające dawki składników odpowiednie na każdym etapie ciąży - inne dla pierwszego, dla drugiego i jeszcze inne dla trzeciego trymestru ciąży, a także dla okresu laktacji.
Czytaj: Czy brać witaminy w ciąży? Oto 5 powodów, dla których warto przyjmować suplementy ciążowe
Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 2 trymestrze ciąży?
Niektóre preparaty mogą zawierać dodatki
Zestawy witamin i minerałów są niekiedy „wzbogacane” substancjami roślinnymi (np. wyciągami z alg, soi, ziołami), polepszaczami smaku, konserwantami. Niektóre z nich mogą nadmiernie obciążać nerki, wywoływać uczulenia, zaburzać wchłanianie.
Dla zdrowych ludzi są korzystne, a przynajmniej nieszkodliwe (nawet słynne „E” to substancje uznane za bezpieczne przez Komitet Naukowy Technologii Żywności Unii Europejskiej), jednak w przypadku kobiet w ciąży, mogą być niewskazane. Informacja na ten temat znajduje się w ulotce lub na opakowaniu suplementu.
Ale są też takie dodatki, które dodatkowo łagodzą dolegliwości w ciąży: nudności, problemy z trawieniem i nawracające dolegliwości ze strony układu moczowego - to np. imbir, żurawina i mięta. Warto jednak na nie uważać, bo nawet niewinna witamina C w nadmiarze bywa groźna. Dotyczy to np. kobiet, które mają skłonność do tworzenia się kamieni nerkowych.
Wielkość i smak pastylek może zwiększać ciążowe mdłości
Kiedy oczekujesz dziecka, niemal każdy ostrzejszy smak może przyprawić o mdłości, a spora tabletka wywołać nudności. Odbiło ci się kiedyś nieprzyjemnie po zastosowaniu tabletki z witaminami? Pomyśl sobie, jak ostra może być teraz reakcja na słodką otoczkę czy inny dodatek.
Kształt i wielkość, a także ewentualna konieczność połknięcia dwóch pigułek też ma znaczenie. Preparaty dla ciężarnych są tak opracowywane, by nie drażniły żołądka, łatwo przechodziły przez gardło, a zarazem by jedna niewielka tabletka zaspokajała dzienne zapotrzebowanie.
Nie zawsze się to udaje (prace wciąż trwają – Amerykanie nadal udoskonalają bezsmakowe zestawy płynne), jednak w przypadku preparatów innych niż te dla ciężarnych ryzyko mdłości i innych żołądkowych sensacji jest znacznie większe.
Dieta nie wystarczy, dlatego niektóre składniki trzeba suplementować
Choćbyś równo z miarką odmierzała, ile czego musisz zjeść, by zaspokoić potrzeby twoje i dziecka, to wcale nie musi wystarczyć. Nie masz wpływu na stopień wchłaniania tego, co zjesz (a zakłócać je może wiele czynników), nie możesz mieć 100 proc. pewności co do zawartości różnych składników w pożywieniu (kuchenna obróbka, a nawet pora roku sprawia, że ilość witamin i minerałów w żywności jest zmienna. Poza tym wielu składników, np. witaminy D, nie jesteś w stanie dostarczyć organizmowi wraz z jedzeniem.
Jeśli „życzliwi” próbują cię przekonać, że mogłabyś w ogóle zrezygnować z zestawu witaminowo-mineralnego, bo przecież „kiedyś kobiety nie łykały takich tabletek i było dobrze”, nie traktuj ich poważnie. Otóż wcale tak dobrze nie było.
W wyniku niedoborów poważnie chorowały i mamy, i ich dzieci. Chociaż wciąż zdarzają się różne problemy w ciąży, stosowanie suplementów wyraźnie obniża ryzyko wystąpienia przynajmniej niektórych z nich.
W zestawie dla kobiety ciężarnej nie może zabraknąć kwasu foliowego (folacyny). Niedobór tej witaminy z grupy B grozi wystąpieniem u dziecka poważnych wad układu nerwowego i rdzenia kręgowego (rozszczep kręgosłupa). Także jod ma wpływ na prawidłowy rozwój umysłowy dziecka i kształtowanie się układu nerwowego, stąd jego obecność w preparatach.
W ciąży potrzebny jest również żelazo (nie każda kobieta w ciąży musi je przyjmować), by zapobiegać niedokrwistości i magnez (niedobory najczęściej występują w trzecim trymestrze), który chroni przed zaburzeniami nastroju i koncentracji, przed bolesnymi kurczami łydek, a także nadciśnieniem, dlatego on także zwykle jest w zestawie. Za regulację ciśnienia przede wszystkim odpowiada jednak wapń, stąd i ten pierwiastek znajdziesz w pigułce.
miesięcznik "M jak mama"
