Większość kobiet w ciąży nieustannie zamartwia się o siebie i swoje dziecko: czy maluszek dobrze się rozwija, czy nie grozi mi cukrzyca, hipotrofia, wady genetyczne, cholestaza...
Jeśli poznamy statystyki, okaże się, że ryzyko wystąpienia problemów u zdrowej kobiety w okresie ciąży jest tak naprawdę niewielkie i nie ma powodów by tracić czas na obawy w ciąży.
Poniżej znajdziesz kilka słów na temat najpopularniejszych lęków ciężarnych kobiet oraz procentowe ryzyko ich pojawienia się. Poznaj je i uspokój się – dla dobra swojego i malca.
Spis treści
- Wady wrodzone
- Poronienie
- Poród przed terminem
- Nagłe cesarskie cięcie
- Cukrzyca ciążowa i anemia
- Nadmierna otyłość
Wady wrodzone
Dotyczą 3-5 proc. ciąż
Zespół Downa, Edwardsa, rozszczep kręgosłupa i inne to genetyczne wady wrodzone, które można wykryć już na etapie ciąży. Prawdopodobieństwo ich wystąpienia to zaledwie kilka procent. Oznacza to, że 95–97 dzieci na 100 urodzonych jest zdrowych!
Oczywiście statystyki są gorsze, gdy kobieta jest chora, np. cierpi na cukrzycę, epilepsję, otyłość, w jej rodzinie występowały problemy genetyczne. Ryzyko rośnie również z wiekiem. Prawdopodobieństwo, że 20-latka urodzi dziecko z zespołem Downa wynosi ok. 0,06 proc., ale w przypadku 40-latki – już 0,2 proc. Mimo wszystko to jednak nadal bardzo niewiele.
Warto też pamiętać, że wiele wad wrodzonych, np. przepuklina oponowo-rdzeniowa, niektóre wady serca czy układu moczowego, można operować i leczyć jeszcze wewnątrz macicy, czyli w trakcie ciąży. Zabiegi takie skutecznie przeprowadza się w Polsce, co jest dodatkowym argumentem za tym, aby przestać się stresować na zapas.
Pamiętaj! Przyjmuj kwas foliowy, który zmniejsza ryzyko powstania wad cewy nerwowej, regularnie odwiedzaj też ginekologa i chodź na badania USG, aby monitorować stan płodu.
Jeśli skończyłaś 35 lat, zapisz się na badania prenatalne, aby jak najwcześniej wykryć ewentualne problemy. Nie pal papierosów i nie pij alkoholu w ciąży – te używki zmniejszają szansę na urodzenie zdrowego dziecka.
Czytaj: Późna ciąża: przygotowanie, badania, ryzyko
Jakie suplementy powinno się przyjmować w ciąży?
Poronienie
Zdarza się w 10-12 proc. ciąż
Gdy słuchasz opowieści koleżanek i obserwujesz fora internetowe, wydaje ci się, że poronień doświadcza ogromna liczba kobiet. Tymczasem realnie patrząc, ryzyko to wynosi 10-12 proc. Statystyki te dotyczą kobiet poniżej 35. roku życia (u starszych prawdopodobieństwo wzrasta do 18 proc.).
Warto pamiętać, że najwięcej poronień ma miejsce na wczesnym etapie ciąży (wiele kobiet nawet o nich nie wie, bo zarodki zawierające błędy genetyczne tracone są samoistnie w ciągu kilkunastu dni od zapłodnienia). Ryzyko utraty ciąży spada znacząco po 6-7 tygodniach od poczęcia i wynosi wtedy już tylko 5 proc.
Pamiętaj! Większość poronień występuje z powodu nieprawidłowości genetycznych, którym nie można zapobiec. Na poronienie może mieć jednak wpływ twój stan zdrowia, np. cukrzyca, problemy z tarczycą czy infekcje. Dlatego powinnaś dbać o zdrowie i regularnie odwiedzać lekarza.
Nie wykazano, aby ćwiczenia fizyczne, seks czy nawet dźwiganie zwiększało ryzyko utraty ciąży.
Czytaj: Jak przeliczyć tygodnie ciąży na miesiące?
Seks w ciąży. Jak bezpiecznie kochać się w ciąży?
Poród przed terminem
Dotyczy 10-15 proc. kobiet
To najczęstszy problem przyszłych mam, który nie jest jednak dolegliwością samą w sobie, lecz objawem poważniejszej choroby, np. niewydolności cieśniowo-szyjkowej, zaburzeń hormonalnych czy zakażeń wewnątrzmacicznych.
O przedwczesnych narodzinach mówimy wówczas, gdy dziecko przychodzi na świat między 22. a 37. tygodniem ciąży.
Specjaliści jednak podkreślają, że 70 proc. takich porodów odbywa się po 34. tygodniu, co znacznie zwiększa szansę na przeżycie dziecka i zmniejsza ryzyko problemów zdrowotnych związanych z wcześniactwem, a to już bardzo dobra wiadomość!
Wśród czynników ryzyka wpływających na prawdopodobieństwo porodu przed terminem wymienia się cukrzycę ciążową, nadciśnienie indukowane ciążą, zapalenie dziąseł i ciążę mnogą.
Pamiętaj! Porodom przedwczesnym można w pewnym stopniu zapobiegać, nie tylko dbając o swoje zdrowie i nie dopuszczając np. do infekcji, ale również stosując się ściśle do zaleceń lekarza (np. leżenia, jeśli mamy do czynienia z niewydolnością szyjki macicy). Warto dbać też o wagę i dietę.
Czytaj także: Jakie są objawy porodu, kiedy należy jechać do szpitala?
Badanie glukozy w ciąży - jak wygląda test glukozy
Nagłe cesarskie cięcie
To 10–15 proc. porodów
Statystyki alarmują: w Polsce ponad 40 proc. porodów odbywa się przez cesarskie cięcie. Ale spokojnie! Większość z nich to tzw. cesarki na życzenie. Tymczasem sytuacje, w których kobieta nie może urodzić dziecka siłami natury i konieczna jest interwencja chirurga, są dużo rzadsze.
Światowa Organizacja Zdrowia ocenia, że wskazania medyczne do wykonania zabiegu dotyczą tylko 10-15 proc. porodów. Przy czym tylko dwie na pięć takich operacji są wykonywane w trybie nagłym, czyli w sytuacji zagrożenia życia dziecka lub matki (np. w przypadku braku postępu porodu w II okresie lub spadku tętna u malca).
Reszta to planowe cesarki, których przyczyną jest ciąża mnoga, nieprawidłowe ułożenie płodu (np. miednicowe), łożysko przodujące czy niewspółmierność miednicowo-główkowa (zbyt duże dziecko w stosunku do budowy miednicy mamy) itd. Oznacza to, że jeśli tylko chcesz, masz duże szanse na poród siłami natury.
Pamiętaj! Warto się przygotować do porodu, aby uniknąć komplikacji i cesarki: kobiety sprawne fizycznie, z dobrą kondycją, elastycznymi mięśniami dna miednicy (te, które trenowały mięśnie Kegla) mają większe szanse na poród siłami natury.
Warto też pamiętać, że nawet po pierwszym porodzie zakończonym cesarką możesz rodzić naturalnie.
Czytaj również: Jak przygotować się do cesarskiego cięcia?
Cukrzyca ciążowa i anemia
Pierwsza dotyczy 6 proc. przyszłych mam, druga - 40 proc.
Musisz mieć świadomość, że nawet jeśli szczególnie dbasz o swoje zdrowie, może dotknąć cię jakaś dolegliwość, która jest wynikiem zaburzeń hormonalnych i innych zmian zachodzących w organizmie przyszłej mamy. Tak jest w przypadku cukrzycy ciężarnych, której ryzyko wystąpienia wynosi ok. 6 proc.
To dość dużo, ale specjaliści podkreślają, że wielu przypadkom można by zapobiec, gdyby przyszła mama jeszcze przed ciążą dbała o prawidłowy styl życia. Cukrzycy ciężarnych sprzyjają bowiem: nadwaga, zła dieta i brak ruchu.
Dużo częstsza jest anemia spowodowana niedoborem żelaza, rzadziej kwasu foliowego – wynika to z większego zapotrzebowania na te składniki w okresie oczekiwania na dziecko.
Na niedokrwistość cierpi nawet 40 proc. przyszłych mam. Do typowych dolegliwości zalicza się również nadciśnienie indukowane ciążą, które występuje jednak tylko u ok. 8 proc. pacjentek.
Pamiętaj! Jeśli lekarz zdiagnozuje u ciebie któreś z tych zaburzeń, stosuj się do jego zaleceń: zmień dietę, przyjmuj zapisane leki. Jak najwcześniejsze podjęcie terapii zmniejsza ryzyko powikłań ciążowych wywołanych anemią, cukrzycą czy nadciśnieniem.
Kontrolowanie tych chorób przez lekarza pozwala na bezpieczne donoszenie ciąży i szczęśliwy poród.
Dowiedz się: Nadciśnienie w ciąży - przyczyny, objawy, leczenie wysokiego ciśnienia w ciąży
Waga w ciąży: zobacz ile wolno ci przytyć
Nadmierna otyłość
Występuje u ok. 40 proc. ciężarnych
Badania prowadzone w USA mówią, że nadmierny przyrost wagi w ciąży dotyczy 41 proc. kobiet. W Polsce nie są znane dokładne statystyki, ale szacuje się, że problem jest mniejszy (mimo że według WHO coraz więcej polskich mężczyzn i kobiet, a także dzieci, waży za dużo).
Zalecany przyrost wagi w ciąży zależy od wyjściowej liczby kilogramów przyszłej mamy (im mniej ważyła przed ciążą, tym więcej może przytyć), ale uśredniając, lekarze zalecają, by ciężarna przytyła od 8 do 16 kg.
Jeśli więc boisz się, że przytyjesz za dużo, dbaj o zdrową dietę, pełną warzyw i owoców, bez nadmiaru węglowodanów prostych, oraz o aktywność fizyczną, które zapewnią ci prawidłowy przyrost wagi w czasie dziewięciu miesięcy ciąży.
Pamiętaj! Otyłość i nadwaga w ciąży mogą sprzyjać cukrzycy ciężarnych i nadciśnieniu indukowanemu ciążą, mogą też utrudniać poród. Dlatego warto dbać o wagę.
