Dawca nasienia - co warto jeszcze raz podkreślić już na wstępie - to osoba, której nasienie bankowane jest w profesjonalnych bankach nasienia, a później używane jest do zabiegów inseminacji lub in vitro wykonywanych w klinikach leczenia niepłodności.
Nie jest nią na pewno osoba prywatna, która samozwańczo ogłasza się w Internecie. W sieci można znaleźć bardzo wiele ogłoszeń "potencjalnych dawców", chcących zarobić "na chwili przyjemności". Korzystanie z ich "usług" to bardzo duże ryzyko i należy się ich wystrzegać.
Co warto wiedzieć o dawcach nasienia i całej procedurze donacji komórek rozrodczych w Polsce, zanim się na nią zdecydujecie? Oto 7 najważniejszych spraw, które musicie wziąć pod uwagę:
Spis treści
- Dawcy nasienia: jak zostać dawcą nasienia?
- Dawcy nasienia w Polsce: procedura weryfikacyjna w banku nasienia
- Dawcy nasienia: ile zarabiają?
- Dawcy nasienia: cena za donację
- Dawcy nasienia z zagranicznych banków nasienia
- Dawcy nasienia - zasady wyboru komórek do donacji
- Dawcy nasienia: zdjęcia
Dawcy nasienia: jak zostać dawcą nasienia?
Poszczególne klinki leczenia niepłodności kierują się własnymi wymaganiami, jakie mają w stosunku do dawców nasienia. Wiele wymogów się powtarza, jednak pomiędzy placówkami występują również różnice: np. niektóre z nich nie akceptują jako dawców nasienia homoseksualistów lub mężczyzn nieposiadających wykształcenia co najmniej średniego. Wśród wymagań, które się powtarzają, wymienić trzeba:
- młody wiek (ok. 20-35 lat),
- bycie zdrowym (wszystkie parametry nasienia co najmniej w normie, a nawet powyżej),
- brak obciążeń wirusologicznych i genetycznych,
- brak nałogów.
Jest dobrze widziane, jeśli potencjalni dawcy nasienia mają własne dzieci, jednak nie jest to konieczny wymóg.
Polecamy: Dlaczego nie mogę zajść w ciążę? Najczęstsze przyczyny niepłodności
Dawcy nasienia w Polsce: procedura weryfikacyjna w banku nasienia
Kandydaci na dawców nasienia muszą przejść skomplikowaną procedurę medyczną. Podobnie jak w przypadku różnych wymagań, sama procedura może się różnić w zależności od banku nasienia. Zawsze jednak u kandydata wykonuje się kompletne badania nasienia, a gdy ten już je przejdzie, wykonuje się również posiew bakteriologiczny spermy. Nasienie przechodzi też często dodatkową weryfikację pod kątem jakości tzw. test mrożenia.
Potencjalni dawcy nasienia mają również badania na obecność HIV, HCV, HBs Ag oraz kiły, mutacji CFTR, sprawdza się również, czy nie są zakażeni chlamydią. Określa się także grupę krwi danej osoby. Niektóre kliniki wysyłają także mężczyzn na badania psychologiczne. Wszystkie badania trwają co najmniej miesiąc. Jeśli wszystkie wyniki będą pozytywne, nasienie przekazuje się do banku spermy.
Dawca podpisuje również zgodę na świadome oddanie nasienia i oświadczenie o anonimowej i bezpłatnej (o tym, ile zarabiają dawcy nasienia przeczytasz również poniżej) donacji plemników. Warto dodać, że zgodnie z podpisaną 22 lipca 2015 roku przez Bronisława Komorowskiego ustawą o leczeniu niepłodności zarówno dawcy nasienia, jak i jego biorcy pozostają anonimowi. Powstaje natomiast specjalny rejestr z danymi medycznymi dawców. Dzieci, które urodziły się dzięki dawstwu nasienia lub komórek jajowych, po ukończeniu 18. roku życia będą mogły poznać tylko datę roczną i miejsce urodzenia dawcy.
Dawcy nasienia: ile zarabiają?
Wśród tego, ile zarabiają dawcy nasienia narosło wiele mitów. Dawcy nie otrzymują pieniędzy za oddanie nasienia, jedynie rekompensatę kosztów związanych z całym procesem: badaniami i dojazdami. W sumie, w zależności od kliniki, wychodzi od kilkuset do tysiąca kilkuset złotych. Dzięki badaniom zyskują też pewność, że są zdrowi. Na więcej mogą liczyć panie, będące dawczyniami komórek jajowych. Ich rekompensata to koszty około 3-5 tysięcy w zależności od placówki. Niektóre kliniki oferują tzw. wymianę barterową swoim pacjentkom, które poddają się procedurze in vitro. W zamian za oddanie do banku części swoich komórek jajowych, które zostały wystymulowane w trakcie leczenia in vitro, proponują pacjentce darmowe procedury medyczne np. bezpłatną punkcję jajników i transfer zarodków.
Dawcy nasienia: cena za donację
Ceny nasienia dawcy, które będzie użyte w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego lub do zabiegu inseminacji są bardzo różne. Klinki stosują bardzo różne przeliczniki. Niektóre z nich wprost określają w swoim cenniku koszt nasienia dawcy, inne podają ją już łącznie z ceną całego zabiegu.
Ceny różnią się też w zależności od miasta - najdroższa jest Warszawa. W najdroższej klinice w stolicy za nasienie dawcy do zabiegu możemy zapłacić nawet 1800 zł! Średnie koszty nasienia dawcy w Polsce wynoszą zaś od 700 do 1200 zł.
Dawcy nasienia z zagranicznych banków nasienia
W Polsce, zgodnie ze wspomnianą wyżej ustawą, dawcy nasienia są anonimowi. Inne rozwiązania przyjmuje się w niektórych krajach Eruopy Zachodniej. Szwecja, Niemcy, Wielka Brytania, Holandia - w tych państwach dawstwo nasienia nie jest anonimowe, więc dzieci, po osiągnięciu dojrzałości, mogą poznać nazwisko dawcy. Natomiast w Danii i Belgii dawcy nasienia mogą pozostać anonimowi lub zdecydować się na ujawnienie swoich danych.
Dawcy nasienia - zasady wyboru komórek do donacji
Wybór dawcy nasienia zazwyczaj przebiega według następujących procedur:
- Przyszły tata wypełnia w klinice leczenia niepłodności kwestionariusz, w którym określa swoje cechy fenotypowe tj.: wzrost, kolor włosów i oczu, typ budowy, karnację, rodzaj włosów oraz najważniejsze - grupę krwi.
- Na wizycie przygotowawczej do inseminacji lub in vitro para wraz z lekarzem wybiera dawcę nasienia kierując się jego podobieństwem do przyszłego taty.
Niestety nie w każdej klinice wybór nasienia dawcy przebiega w ten właśnie sposób. W niektórych klinikach praktykowany jest zwyczaj, że to lekarz lub embriolog sam (na podstawie cech fenotypowych przyszłego taty) wybiera dawcę nasienia. Nie jest to oczywiście problem, gdy para akceptuje takie warunki. W przypadku jednak, gdy chcielibyście współdecydować o tym, pamiętajcie, że to wasze prawo, którego nikt nie może was pozbawić!
Przeczytaj: Czy ciąża po in vitro jest inna?
Dawcy nasienia: zdjęcia
W przypadku Polskich banków nasienia nie ma możliwości zobaczenia, jak w rzeczywistości wygląda wybrany przez nas dawca nasienia. Nasze prawo gwarantuje im anonimowość. Inaczej sprawa przedstawia się za granicą. W niektórych bankach (np.duńskim Cryos) niektórzy dawcy udostępniają swoje zdjęcia z okresu wczesnego dzieciństwa. Dzięki temu możemy mniej więcej określić jego ewentualne podobieństwo do przyszłego taty. Nasienie dawcy jawnego jest jednak zazwyczaj droższe.
Jeśli stoicie przed trudną decyzją, czy skorzystać z dawstwa nasienia lub nie jesteście pewni, czy będziecie w stanie pokochać "cudze" dziecko, przegadajcie ten temat szczerze ze swoim lekarzem prowadzącym lub psychologiem z kliniki leczenia niepłodności.
Z pewnością usłyszycie z ich ust bardzo dużo krzepiących słów i wzruszających historii innych pacjentów, którzy posiadają najukochańsze dzieci dzięki dawstwu komórek rozrodczych.
Polecamy: In vitro: dlaczego niektóre zabiegi się nie udają?
