Kiedy zrobić test ciążowy, gdy starasz się o dziecku lub przeciwnie, wiesz, że nie zabezpieczyłaś się wystarczająco przed ciąża?
Test ciążowy kupisz w każdej aptece i w wielu drogeriach, ale jego wynik zależy od momentu, kiedy go wykonasz.
Test ciążowy zrobiony dzień czy dwa po stosunku nie da jeszcze wyniku. Natomiast test przeprowadzony prawidłowo po terminie spodziewanej miesiączki jest skuteczny w 99 procentach.
Jeśli więc chcesz mieć pewność, że objawy wczesnej ciąży, które u siebie zaobserwowałaś, nie są wytworem twojej wyobraźni, kup test. Wybór testów jest naprawdę duży.
Kiedy najlepiej zrobić test ciążowy? Testy można przeprowadzać o każdej porze dnia lub nocy, jednak większość producentów zaleca, aby badanie wykonać z pierwszego moczu porannego (zwłaszcza w przypadku wczesnej ciąży), gdyż wtedy poziom hCG jest największy. Ponieważ testy ciążowe są bardzo czułe, należy postępować dokładnie według wskazówek podanych na opakowaniu.
Zobacz też: Czy jest sens robić testy ciążowe dzień po dniu? Położna pokazuje różnicę
Spis treści
- Jak działają testy ciążowe?
- Co to jest hormon beta-hCG?
- Kiedy zrobić test ciążowy?
- Po ilu dniach najlepiej zrobić test ciążowy?
- Jak wykonać test ciążowy?
- Rodzaje testów ciążowych
- Jeśli kreska na teście jest blada...
- Pozytywny i negatywny wynik testu ciążowego - co dalej?
- Kiedy test ciążowy może się mylić?
- Test ciążowy w laboratorium
- Test ciążowy: o tym musisz pamiętać
- Wiarygodność testu ciążowego - wyjaśnia ekspert
- Zobacz, jakie testy możesz dostać w aptece i ile kosztują
Jak działają testy ciążowe?
Działanie dostępnych w aptekach testów ciążowych polega na wykrywaniu obecności (bądź braku) w kobiecym organizmie gonadotropiny kosmówkowej, którą skrótowo oznacza się jako hCG (od angielskiej nazwy human chorionic gonadotropin).
Gonadotropina kosmówkowa jest jednym z najwcześniej wykrywanych hormonów ciążowych, produkuje ją w trakcie ciąży zarodek, a później również łożysko. Test ciążowy dostępny w aptekach wykrywa obecność gonadotropiny kosmówkowej w moczu kobiety.
Co to jest hormon beta-hCG?
W miejscu uwolnienia komórki jajowej (gamety żeńskiej) w jajniku powstaje ciałko żółte ciążowe. Produkuje ono progesteron – hormon, który przygotowuje błonę śluzową macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja i umożliwia jego dalszy rozwój (od ok. 12. tygodnia ciąży jego funkcję przejmuje łożysko).
Z kolei trofoblast – warstwa komórek błony płodowej zarodka, z której w przyszłości utworzy się łożysko – produkuje beta-hCG, a ten hormon pobudza ciałko żółte do produkcji wspomnianego progesteronu.
Ponieważ do chwili wytworzenia łożyska z trofoblastu ciałko żółte musi produkować progesteron, a zapotrzebowanie na ten hormon rośnie wraz z kolejnymi tygodniami ciąży, także stężenie beta-hCG stale się zwiększa.
Dlatego monitorując poziom beta-hCG, można oceniać wiek ciąży i jej przebieg. Badanie stężenia beta-hCG może także służyć do rozpoznawania zagrażającego poronienia. Jest także wykorzystywane w diagnostyce prenatalnej wad płodu (w teście potrójnym z alfafetoproteiną i estriolem).
Czytaj: Bardzo blada kreska na teście ciążowym. Test ciążowy pozytywny czy negatywny?
Masz pozytywny test ciążowy? Sprawdź, co dalej robić
Kiedy zrobić test ciążowy?
Na pewno nie rób testu ciążowego kilka godzin po stosunku ani nawet po kilku dniach. Komórka jajowa wędruje do macicy przez 6 dni, jeśli więc nawet doszło do zapłodnienia, to test wykonany w tym czasie, niczego on nie wykaże.
Po ilu dniach najlepiej zrobić test ciążowy?
Niestety, aby potwierdzić ciążę, potrzebna jest cierpliwość. Najbezpieczniej jest wykonać test 9-10 dni po zapłodnieniu - wtedy wynik będzie już w miarę miarodajny.
Dlaczego? Dopiero po tym czasie dochodzi do zagnieżdżenia się zarodka w endometrium, a następnie - rozpoczęcia wydzielania gonadotropiny kosmówkowej. Lepiej więc oszczędzić sobie nerwów i do wykonywania testu ciążowego przystąpić dopiero po tym czasie od stosunku.
Jak wykonać test ciążowy?
Kolejnym pytaniem, obok tego, kiedy zrobić test ciążowy, jest pytanie o prawidłowy odczyt jego wyniku. Choć teoretycznie nie powinien on sprawiać trudności, w praktyce bywa z tym różnie. Głównie z tego powodu, że zdenerwowana kobieta nie zawsze wykonuje test ciążowy prawidłowo.
Testy są proste w obsłudze, polegają na zwilżeniu moczem papierka lub płytki testowej. Zwykle składają się z pola kontrolnego, które musi się zabarwić (pokazuje ono, czy test ciążowy został przeprowadzony prawidłowo) oraz pola wynikowego, które zabarwia się jedynie w przypadku stwierdzenia ciąży.
Uwaga: także lekkie przebarwienie wskazuje na istnienie ciąży.
Sprawdź datę ważności testu ciążowego. Przeterminowany nie nadaje się do użytku. Dokładnie przeczytaj załączone informacje: jak go użyć, ile kropli moczu wpuścić do okienka lub na jak długo umieścić końcówkę pod strumieniem moczu, a także – po ilu minutach odczytać wynik.
Robieniu testu towarzyszą zwykle silne emocje. Nie daj się im ponieść, bo wykonując go niezgodnie z zaleceniami, możesz otrzymać fałszywy wynik.
Rodzaje testów ciążowych
Wyróżniamy trzy rodzaje testów ciążowych - płytkowe, strumieniowe i paskowe - jednak każdy z nich informuje o wyniku - pozytywnym lub negatywnym - za pomocą linii w obszarze kontrolnym (przypominającym małe okienko).
- testy ciążowe płytkowe – kilka kropel moczu umieszcza się za pomocą pipety na odpowiedniej płytce testowej
- testy ciążowe strumieniowe – końcówkę absorbującą testera należy przytrzymać w strumieniu oddawanego moczu przez kilka sekund
- testy ciążowe paskowe – po zebraniu moczu do czystego, suchego pojemnika trzeba zanurzyć w nim końcówkę testu.
Wynik badania można odczytać, w zależności od rodzaju testu ciążowego, po upływie od jednej do pięciu minut. Choć producenci testów twierdzą, że wykrywają one już ciążę 6-dniową, zdaniem lekarzy w większości przypadków nie ma sensu ich przeprowadzać przed terminem spodziewanej miesiączki.
Zbyt wczesne wykonanie testu ciążowego może bowiem dać fałszywy obraz (wynik jest ujemny, a kobieta jest w ciąży albo dodatni, choć nie doszło do zapłodnienia). Może tak się zdarzyć, gdy test został zrobiony tuż po owulacji – wydziela się wtedy hormon podobny do HCG).
Jeśli na teście ciążowym nie pojawiła się żadna linia, oznacza to konieczność jego powtórzenia, ponieważ został wykonany nieprawidłowo, najprawdopodobniej z powodu zbyt niewielkiej ilości moczu.
Jeśli w polu odczytu znajduje się tylko jedna kreska, wynik testu ciążowego jest negatywny i oznacza brak ciąży, natomiast dwie kreski w polu kontrolnym oznaczają, że kobieta spodziewa się dziecka.
Jeśli test ciążowy został wykonany przed upływem 10 dnia od zapłodnienia, a wynik ukazał tylko jedną kreskę, test można powtórzyć po upływie około 14 dni od współżycia. Przed wykonaniem testu ciążowego zapoznaj się dokładnie z instrukcją dołączoną do opakowania. Ona ci wszystko precyzyjnie wyjaśni.
Czytaj: Test ciążowy ONLINE - dowiedz się, czy możesz być w ciąży
Jeśli kreska na teście jest blada...
Test ciążowy dostępny w aptece to najprostsza i bardzo wiarygodna metoda na sprawdzenie, czy doszło do zapłodnienia. Wystarczy wprowadzić na płytkę testu kilka kropel moczu, by po paru minutach poznać wynik: pierwsza kreska mówi o tym, że test został wykonany prawidłowo, druga – że jesteś w ciąży.
Zdarza się jednak, że na teście jedna kreska jest wyraźna, druga zaś – jasna i ledwo widoczna. Czy oznacza to, że jesteś, czy że nie jesteś w ciąży?Działanie testu ciążowego polega na wykryciu hormonu hCG (gonadotropina kosmówkowa) w moczu przez substancję znajdującą się na płytce. Produkcja hormonu rozpoczyna się w momencie, gdy zapłodniona komórka zagnieżdża się w macicy, czyli dopiero 8 –10 dni po zapłodnieniu. Stężenie hCG rośnie systematycznie przez pierwsze dwa miesiące ciąży.
Bardzo czuły test jest w stanie „wyczuć” hormon w moczu już osiem dni po zapłodnieniu, mniej czuły – nieco później, kiedy stężenie hCG we krwi będzie większe. Dlatego jeśli zrobiłaś test za wcześnie, np. niedługo po owulacji, kreseczka świadcząca o obecności hormonu, a więc o ciąży, może być blada lub w ogóle jeszcze niewidoczna.
Pozytywny i negatywny wynik testu ciążowego - co dalej?
Wynik testu ciążowego, jeśli jest pozytywny, jest wiarygodny w 99 procentach. Jeśli wyszedł negatywny, mimo wykonania po 10. dniu od stosunku, jego wiarygodność również jest wysoka.
Jeśli test został wykonany w dniu spodziewanej menstruacji i nie wykazał ciąży, należy poczekać kolejne dwa dni i zrobić go ponownie.
Jak ma dalej postępować kobieta, u której wynik testu okazał się pozytywny? Powinna udać się do ginekologa, który powtórzy badanie, zlecając pobranie krwi i wykona dopochwowe badanie USG. Warto jednak pamiętać, że badanie ultrasonograficzne potwierdzi ciążę dopiero wtedy, gdy ma ona co najmniej 5 tygodni.
Kiedy test ciążowy może się mylić?
Beta-hCG można wykrywać już 9.–11. dnia od zapłodnienia. Jego stężenie rośnie, początkowo podwajając się co 2 lub 3 dni. Maksymalną wartość osiąga między 40. a 90. dniem ciąży (8.–12. tydzień). Następnie maleje.
Normy stężenia beta-hCG w zależności od czasu trwania ciąży są dość szerokie, więc trudno się nimi kierować z zegarmistrzowską precyzją w ocenie wieku malca. Gdy jednak stężenie beta-hCG jest zbyt niskie lub wysokie, powinno to budzić niepokój.
Zbyt niskie beta-hCG może świadczyć o zagrażającym poronieniu lub ciąży pozamacicznej (przyrost beta-hCG jest wtedy o wiele wolniejszy). Zbyt wysokie beta-hCG czasem bywa przyczyną nowotworu rozwijającego się z trofoblastu.
Ponieważ jednak przekroczenie normy następuje także w ciąży mnogiej, lepiej nie wpadać od razu w panikę. Trzeba spokojnie poczekać i wyjaśnić tę kwestię z lekarzem. Pozytywny wynik testu, mimo braku ciąży, jest możliwy, gdy:
- kobieta przyjmuje leki przeciwdepresyjne
- jest w okresie okołomenopauzalnym
- cierpi na choroby nerek lub tarczycy.
Test ciążowy w laboratorium
Jeśli potencjalna przyszła mama chce zyskać jeszcze większą pewność lub nie chce się zdawać na wyniki aptecznych testów ciążowych, może udać się na badanie do laboratorium. Tam działanie jest podobne: również wykrywa się HCG, jednak nie w moczu, a we krwi.
Warto jednak pamiętać, że w przypadku testów laboratoryjnych, polegających na pobraniu krwi, odpowiedź na pytanie kiedy zrobić test ciążowy jest taka sama, jak w przypadku testów domowych: trzeba poczekać co najmniej 10 dni od stosunku przed jego wykonaniem, ponieważ wcześniej uzyskane wyniki również będą negatywne.
Test ciążowy: o tym musisz pamiętać
- Nie używaj testów ciążowych po terminie ważności.
- Testy ciążowe są jednorazowe. Raz użyty nie nadaje się do powtórnego wykorzystania.
- Jeśli wynik jest negatywny, a nie wystąpiła miesiączka, powtórz test po kilku dniach. Jeśli znów będzie ujemny, skontaktuj się z ginekologiem.
- Czasem zdarza się, że wynik testu jest dodatni, a po kilku dniach ujemny. Może to oznaczać, że doszło do zapłodnienia, ale zarodek nie zagnieździł się w macicy.
- Jeśli bierzesz zastrzyki hormonalne po zabiegu in vitro, test ciążowy może być niewiarygodny. Hormony te są bowiem podobne do HCG i mogą wskazywać ciążę, choć nie doszło do zagnieżdżenia.
Wiarygodność testu ciążowego - wyjaśnia ekspert
Małgorzata Zielińska, położnik-ginekolog ze Szpitala św. Zofii w Warszawie
- Wiarygodność testu z moczu ma swoje ograniczenia. Producenci oceniają wiarygodność swoich testów na 90-95 procent, pod warunkiem, że zostanie on wykonany w odpowiednim czasie, czyli najwcześniej w dniu spodziewanej miesiączki - wyjaśnia Małgorzata Zielińska, położnik-ginekolog. - Zdarza się, że wynik testu nie jest zupełnie jasny. Jeśli litera "C" w teście się nie zabarwi, może to oznaczać, że nie został on prawidłowo wykonany lub minęła jego data ważności. W takiej sytuacji test należy powtórzyć - dodaje ekspertka.
Zobacz, jakie testy możesz dostać w aptece i ile kosztują
Zobacz jak rośnie dziecko w brzuchu mamy: