Zastanawiałaś się, jak to jest, że twoje dziecko z maleńkiej komórki zamienia się w myślącego i pięknego człowieka? Ciąża i narodziny dziecka to coś fascynującego, nie tylko dla przyszłych rodziców. A sam proces wzrastania dziecka w twoim brzuchu jest nadal pełen zagadek.
Oto 15 ciekawostek na temat ciąży i tego, jak dostosowuje się do niej twoje ciało, o których być może nie słyszałaś.
Spis treści
- Macica w ciąży powiększa się aż 1000 razy
- Objętość krwi w organizmie mamy wzrasta o 40–50 proc.
- Serce przyszłej mamy bije szybciej
- Kobieta w ciąży ma wyższą temperaturę ciała
- W czasie ciąży powiększają się stopy
- Najsilniejsze nudności są w 10.-12. tygodniu ciąży
- Kobieta w ciąży ma obniżoną odporność
- Seks w prawidłowej ciąży nie jest zakazany
- Leżenie i spanie w pozycji płaskiej na plecach jest niewskazane
- Ciało przyszłej mamy uwalnia więcej gazów
- Wiele kobiet w ciąży ma uczucie zatkanego nosa
- Pod koniec ciąży pojawiają się dziwaczne i koszmarne sny
- Palenie papierosów zwiększa ryzyko poronienia i śmierci łóżeczkowej
- Już w życiu płodowym decyduje się, czy dziecko będzie praworęczne
- Wody płodowe składają się gównie z moczu
Macica w ciąży powiększa się aż 1000 razy
U dorosłej kobiety, która jeszcze nigdy nie rodziła i nie była w ciąży, macica jest maleńkim narządem o pojemności zaledwie 5–6 ml, a w momencie porodu jej pojemność wynosi średnio 5 litrów, czyli 5000 ml.
Objętość krwi w organizmie mamy wzrasta o 40–50 proc.
Przed ciążą krwi jest około 4,5 litra (w zależności od masy ciała kobiety), w czasie całej ciąży jej ilość wzrasta średnio o dwa litry – najwięcej krwi jest w 32. tygodniu ciąży. Potem znowu jest jej stopniowo coraz mniej – w momencie porodu zwykle krwi jest o 1,5 litra więcej niż przed ciążą.
Serce przyszłej mamy bije szybciej
To właśnie efekt tego, że zwiększa się objętość krwi – ponieważ jest jej dużo więcej, serce musi pracować intensywniej, aby zapewnić jej właściwe krążenie. Skutkiem tego jest przyspieszone tętno: prawidłowy puls przed ciążą to 70–75 uderzeń serca na minutę, a w ciąży częstość uderzeń serca na minutę może wzrastać powyżej 80.
Kobieta w ciąży ma wyższą temperaturę ciała
Podwyższenie podstawowej temperatury ciała (o 0,2–0,4°C) następuje około 7.–10. dnia po zapłodnieniu, w momencie implantacji zarodka w macicy, i utrzymuje się przez cały okres ciąży. Wiąże się to, niestety, z intensywniejszym wydzielaniem potu. Ale jest i dobra strona podwyższonej temperatury: przyszłym mamom trudniej zmarznąć.
W czasie ciąży powiększają się stopy
Jest to efekt działania relaksyny odpowiedzialnej m.in. za rozluźnienie więzadeł kości w stopach. A że jednocześnie stopy są obciążone kilkunastoma dodatkowymi kilogramami – wyraźnie się powiększają: stają się dłuższe i szersze. Po urodzeniu dziecka ponad połowa kobiet nosi buty o rozmiar większe niż dawniej.
Czytaj również: Co może cię zaskoczyć w 3 trymestrze ciąży?
Krwawienie implantacyjne: jakie są jego przyczyny, objawy i czym się różni od miesiączki?
Najsilniejsze nudności są w 10.-12. tygodniu ciąży
Przyczyną jest wysokie stężenie gonadotropiny kosmówkowej (hCG), czyli ważnego ciążowego hormonu, którego stężenie we krwi wtedy właśnie osiąga maksimum. Ciekawy jest fakt, że więcej hCG mają kobiety noszące płody płci żeńskiej oraz te, które są w ciąży bliźniaczej – one częściej też niż przyszłe mamy synów cierpią na uporczywe nudności i wymioty.
Warto przy tej okazji wspomnieć, że przypadłość ta wcale nie znika wraz z końcem I trymestru – jak się najczęściej sądzi. W większości przypadków ustępuje dopiero w 20.–22. tygodniu ciąży, a u 10 proc. kobiet nudności trwają przez całe dziewięć miesięcy.
Kobieta w ciąży ma obniżoną odporność
System immunologiczny staje się bardziej liberalny, bo zbyt restrykcyjne atakowanie przez niego wszelkich nie znanych mu intruzów mogłoby spowodować odrzucenie „obcego ciała”, jakim jest płód.
Spadek odporności ma więc na celu uchronienie płodu przed odrzuceniem, ale jednocześnie sprawia, że organizm przyszłej mamy jest bardziej bezbronny wobec wszelkich drobnoustrojów – ciężarna staje się bardziej wrażliwa szczególnie na infekcje skóry, pochwy, dróg moczowych i układu pokarmowego.
Seks w prawidłowej ciąży nie jest zakazany
Istnieją nawet badania naukowe, które udowadniają, że kobiety często współżyjące mają mniej powikłań takich jak nadciśnienie w ciąży i stan przedrzucawkowy w ciąży, a poza tym sprawniej i szybciej rodzą. Co ciekawe, ludzie to jedyny gatunek, którego przedstawiciele współżyją podczas ciąży – inne gatunki zwierząt tego nie robią, bo działają tylko pod wpływem popędu, a nie emocji.
Leżenie i spanie w pozycji płaskiej na plecach jest niewskazane
W III trymestrze ciąży należy tego unikać, ponieważ ułożenie matki na plecach w takiej pozycji – zupełnie płaskiej, bez żadnego podparcia – spowalnia bicie jej serca, co osłabia przepływ krwi przez łożysko do organizmu płodu.
Potwierdza to badanie przeprowadzone w 2016 roku pod kierunkiem prof. Petera Stone’a z uniwersytetu w Auckland w Nowej Zelandii. Twierdzi on, że nawet krótkotrwała pozycja na plecach bardzo pogarsza ukrwienie płodu, co zwiększa ryzyko niskiej masy urodzeniowej, a nawet jego obumarcia.
Wiele płodów uruchamia w takiej sytuacji mechanizmy kompensacyjne i radzi sobie z zagrożeniem, jednak u niektórych maluchów są one niewystarczające. Dlatego np. Amerykańskie Towarzystwo Pediatryczne już od kilku lat odradza kobietom w III trymestrze ciąży spanie na plecach.
Ale jeśli bardzo lubisz tę pozycję, to wystarczy podeprzeć poduszkami głowę i górną część tułowia, aby leżenie i spanie było znacz - nie bezpieczniejsze.
Czytaj również: Skóra w ciąży - ciekawostki o skórze, które mogą cię zaskoczyć
Ciało przyszłej mamy uwalnia więcej gazów
To dość krępująca przypadłość, więc niezbyt często się o niej mówi, ale niestety faktem jest, że w ciąży oddawanie gazów staje się częstsze, a ich zapach bywa znacznie intensywniejszy. Za tę „atrakcję” odpowiada – podobnie jak za wzdęcia czy zgagę – progesteron, który krąży w ciele przyszłej mamy i sprawia, że jelita pracują wolniej.
Wzdęcia i gazy mogą być też efektem nieodpowiedniej diety – nadmiaru brokułów, brukselki, kapusty, kalafiora, cebuli czy napojów gazowanych. Jeśli problem jest uciążliwy, warto poprosić lekarza o przepisanie odpowiednich leków.
Wiele kobiet w ciąży ma uczucie zatkanego nosa
Zwiększony poziom hormonów i przepływ krwi powodują, że nozdrza puchną i wysuszają się jak przy przeziębieniu. W efekcie pojawia się uczucie zapchanego nosa i potrzeba jego wydmuchiwania – mimo braku choroby.
Aby poprawić sobie samopoczucie, warto stosować sól fizjologiczną w sprayu, pić dużo płynów i używać nawilżacza powietrza.
Pod koniec ciąży pojawiają się dziwaczne i koszmarne sny
Przyszłe mamy śnią np. o wypadkach samochodowych albo skomplikowanych porodach, może im się przyśnić, że zamiast dziecka rodzi się małe zwierzątko lub że dziecko ma wady wrodzone. Przyczyną takich snów są prawdopodobnie zmiany hormonalne.
Ale pamiętaj: to tylko sny i nie trzeba się nimi przejmować. Według psychologów spełniają one nawet pozytywną rolę – pozwalają na wyartykułowanie lęków i oswojenie się z nimi, dzięki czemu psychika ciężarnej pomaga jej zrozumieć i zracjonalizować obawy związane z porodem.
Palenie papierosów zwiększa ryzyko poronienia i śmierci łóżeczkowej
Mówienie o szkodliwości palenia w ciąży brzmi jak banał, ale takie są fakty, i trzeba je przypominać. Po pierwsze, palenie powoduje silne obkurczanie się naczyń krwionośnych, co skutkuje wzrostem ciśnienia tętniczego krwi i niedotlenieniem płodu. W efekcie u palącej ciężarnej znacznie częściej niż u kobiet niepalących (aż o 30–70 proc.) dochodzi do samoistnych poronień.
Kiedy kobieta w ciąży wypala 10 papierosów dziennie – ryzyko obumarcia płodu po 20. tygodniu ciąży jest u niej dwa razy większe niż u kobiety niepalącej. Poród przedwczesny występuje o 36–47 proc. częściej niż u kobiet niepalących. Palenie znacznie zwiększa również ryzyko wystąpienia tzw. zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt (SIDS) – nawet dwu-, trzykrotnie.
Już w życiu płodowym decyduje się, czy dziecko będzie praworęczne
Jedna z koncepcji odpowiedzialnością za leworęczność obarcza geny, ponieważ prawdopodobieństwo urodzenia takiego dziecka, gdy oboje rodzice są leworęczni, wynosi aż 46 proc., podczas gdy z rodziców praworęcznych zaledwie 2 proc.
Według teorii amerykańskiego neurologa Normana Geschwinda leworęczność wynika z podwyższonego poziomu męskiego hormonu płciowego, testosteronu, w okresie życia płodowego. Testosteron ma hamować rozwój lewej półkuli mózgu, a wzmacniać prawą (kierującą lewą ręką). Teorię tę potwierdzają statystyki: wśród mańkutów jest więcej chłopców niż dziewczynek.
Czytaj również: SNY W CIĄŻY: dlaczego sny w ciąży są tak realne i barwne? [SENNIK]
10 ciekawostek o życiu płodowym dziecka
Wody płodowe składają się gównie z moczu
Skład wód płodowych wypełniających macicę zmienia się w zależności od etapu ciąży i stanu płodu. Płyn owodniowy zawiera m.in. albuminy (białka obecne w osoczu krwi), tłuszcze, sole organiczne i nieorganiczne, hormony, enzymy i witaminy.
Znajdują się w nim też komórki nabłonka płodu, a pod koniec ciąży – fragmenty meszku i mazi płodowej, pokrywających skórę dziecka. Ale w drugim i trzecim trymestrze ciąży wody płodowe w większości składają się z moczu płodu – nieustannie przez niego połykanego i wydalanego.
Jak wszystko, co znajduje się w pęcherzu płodowym, płyn ten jest jałowy, pozbawiony bakterii. Co więcej – wody płodowe mają właściwości antybakteryjne, więc połykanie ich korzystnie wpływa na organizm dziecka.
