Higiena jamy ustnej przyszłej mamy to ważny element dbania o zdrowie. W każdej karcie ciąży znajduje się rubryka, którą powinien wypełnić stomatolog. Standardy opieki okołoporodowej zalecają, aby profilaktycznie odwiedzić go już w pierwszych miesiącach ciąży. Jak dbać o zęby w ciąży i dlaczego wizyta u dentysty jeszcze przed planowanym poczęciem jest tak ważna?
Spis treści:
- Zły stan zębów wpływa na płodność
- Profilaktyka przedciążowa -jak dbać o zęby przed ciążą?
- Kontrole zębów przyszłej mamy -jak dbać o zęby w ciąży
- Prawidłowe mycie zębów w ciąży
- Jak dbać o zęby w ciąży - pamiętaj o nici i wyciorkach
- Jak prawidłowo szczotkować zęby?
- Higiena jamy ustnej to także mycie języka
Zły stan zębów wpływa na płodność
Badania pokazują, że stan naszego uzębienia ma ogromny wpływ na rozwój nienarodzonego dziecka. Co więcej – ma nawet wpływ na sam proces zapłodnienia! Naukowcy z Australii podejrzewają, że stany zapalne wywołane przez choroby przyzębia z niewiadomych jeszcze do końca przyczyn mogą opóźniać poczęcie – nawet o kilka miesięcy.
Próchnica, zapalenie dziąseł czy paradontoza wpływają również na rozwój nienarodzonego dziecka. U kobiet cierpiących na zapalenie przyzębia wzrasta ryzyko urodzenia dziecka przed 35. tygodniem ciąży i o masie poniżej 2,5 kg.
– Negatywny wpływ na ciążę może mieć każde ognisko zapalne – mówi stomatolog Konrad Telecki z DentaCare Medicover Stomatologia. – Naukowcy przypuszczają, że choroby przyzębia mogą mieć też wpływ na częstsze występowanie przedwczesnych porodów.
Stan zapalny prowadzi do uwalniania patogenów i cytokin o działaniu prozapalnym, które następnie drogą krwi wpływają na ciążę. Wprawdzie badania nie są jednoznaczne, ale lepiej temu przeciwdziałać – dodaje ekspert.
Czytaj: Leczenie zębów w ciąży: które zabiegi u dentysty są bezpieczne
Dentysta w ciąży: co wolno, a czego nie? FAKTY i MITY
Profilaktyka przedciążowa - jak dbać o zęby przed ciążą?
Co w takim razie robić, aby przez chore zęby nie zaszkodzić nienarodzonemu dziecku? Przede wszystkim warto już w okresie poprzedzającym ciążę odwiedzić stomatologa.
– Jeśli ciąża jest planowana, to wcześniej trzeba wykonać dokładny przegląd zębów – tłumaczy Konrad Telecki. – Jeżeli okaże się, że kobieta powinna usunąć jakieś zęby, np. ósemki, wskazane jest wykonanie takiego zabiegu przed ciążą.
To dlatego, że dozwolone w ciąży środki przeciwbólowe są słabsze – mogą nie usunąć w stu procentach uczucia dyskomfortu po ekstrakcji (usunięciu) zęba. Gdy wystąpi potrzeba kanałowego leczenia zęba, również trzeba podjąć leczenie natychmiastowo.
Zdaniem naszego eksperta regularne odwiedzanie gabinetu stomatologicznego w celu dokonania przeglądu jamy ustnej to podstawa profilaktyki. – Większość pań na wizytę umawia się dopiero wtedy, gdy chory ząb daje o sobie znać, co jest wielkim błędem.
Stomatologiczny przegląd zębów powinno wykonywać się dwa razy w roku. Ma to na celu zapobieganie powstawaniu wielu problemów natury stomatologicznej, co jest ważne zwłaszcza w okresie ciąży – dodaje stomatolog.
Kontrole zębów przyszłej mamy - jak dbać o zęby w ciąży?
Nie każda ciąża jest planowana, dlatego może się zdarzyć, że kobieta nie zdąży wyleczyć wszystkich zębów przed poczęciem. Wtedy warto zapisać się do dentysty zgodnie z zaleceniami zawartymi w standardach opieki okołoporodowej, czyli do 10. tygodnia ciąży.
To ważne, ponieważ im wcześniej wyleczymy ewentualne problemy, tym mniejsze ryzyko, że w późniejszych etapach ciąży pojawią się kolejne. A okres oczekiwania na dziecko sprzyja niestety dolegliwościom jamy ustnej.
– W okresie ciąży u kobiety mogą wystąpić problemy związane z zębami, jak i całą jamą ustną. Przyczyną tego jest gwałtownie zmieniona gospodarka hormonalna – tłumaczy lek. stomatolog Konrad Telecki.
– U ciężarnych kobiet w znacznym stopniu zwiększa się poziom progesteronu, czyli jednego z najważniejszych hormonów żeńskich. To właśnie on głównie odpowiada za stany zapalne dziąseł, które tak często występują w tym okresie u kobiet - dodaje ekspert.
Wizyta u stomatologa na początku ciąży pozwoli ocenić, w jakim stanie jest uzębienie przyszłej mamy. Usunięcie kamienia nazębnego (czyli oczyszczenie zębów z płytki nazębnej), który sprzyja próchnicy i zapaleniom dziąseł, to zabieg bezpieczny nawet w pierwszym trymestrze.
Podobnie jest z leczeniem próchnicy. Substancje wykorzystywane do uzupełniania ubytków nie przenikają do organizmu mamy, a tym samym nie dostają się do macicy.
Prawidłowe mycie zębów w ciąży
Niezwykle ważna jest także higiena jamy ustnej przyszłej mamy. Nie spiesz się podczas mycia zębów, stosuj odpowiednie preparaty łagodzące na dziąsła i nie pomijaj w codziennej pielęgnacji zębów języka. Pamiętaj, że choroby takie jak próchnica, kamień nazębny czy przyzębie mogą mieć wpływ na rozwój twojego dziecka.
Najważniejszym zabiegiem higienicznym jest szczotkowanie zębów. Oczywiste? Niezupełnie: przyszłym mamom często krwawią dziąsła (jest to spowodowane rozszerzeniem się naczyń krwionośnych i zwiększoną ich kruchością pod wpływem zmienionej gospodarki hormonalnej podczas ciąży).
Dlatego zdarza się, że odpuszczają sobie mycie zębów albo szczotkują je zbyt krótko i niedokładnie, sądząc, że w ten sposób zapobiegną krwawieniu z dziąseł. To błąd – prawidłowe mycie zębów jest kluczowe dla utrzymania ich w dobrym zdrowiu.
Powinnaś czyścić je przynajmniej dwa razy dziennie, najlepiej szczotką miękką. Miękkie włosie szczotki redukuje ból, który pojawia się podczas istniejących stanów zapalnych dziąseł. Szczotka powinna być wymieniana co 2–3 miesiące.
W przypadku wystąpienia wymiotów za każdym razem należy przepłukać jamę ustną wodą i wstrzymać się od szczotkowania zębów przynajmniej 30 minut, a szczotka powinna być wymieniana jeszcze częściej – co 1–2 miesiące. Wskazane jest stosowanie przez ciężarne past i płynów do płukania z dodatkiem fluoru, który zabezpiecza przed próchnicą.
Czytaj: Znieczulenie zębów w ciąży: to nieprawda, że w ciąży nie można stosować znieczulenia
Zapobieganie próchnicy: fluoryzacja, lakowanie, lapisowanie. Kim jest pedodonta?
Uwaga: kupując pastę, zwracaj uwagę na zawartość fluoru. Powinno go być od 1000 do 1500 ppm, bo tylko wtedy pasta chroni przed próchnicą. Jeśli nie jesteś w stanie znieść zapachu i smaku miętowej pasty do zębów, kup sobie owocową, ziołową albo homeopatyczną.
Dieta dla zębów
Ogranicz cukier pod różnymi postaciami (zawierają go nie tylko słodycze, ale także soki czy słodzone napoje gazowane) i nie podjadaj między posiłkami. Po zjedzeniu czegoś słodkiego umyj zęby, a w ostateczności przepłucz je ciepłą wodą. To zmniejszy ryzyko wypłukiwania ze szkliwa substancji mineralnych, a w konsekwencji – rozwoju próchnicy.
W diecie kobiet ciężarnych szczególną uwagę warto zwrócić na produkty bogate w białko, wapń (którego niedobory organizm uzupełnia, czerpiąc przede wszystkim z zębów), fosfor, a także witaminy, szczególnie witaminę D.
Gwarantuje to prawidłowy rozwój nie tylko kości, lecz również uzębienia dziecka. Na szczególną uwagę zasługują takie produkty, jak: jajka, orzechy, rośliny strączkowe, mleko i jego przetwory. W trakcie ciąży warto ograniczyć spożywanie słodyczy, jeść świeże warzywa i owoce, pić dużo wody.
Jak dbać o zęby w ciąży - pamiętaj o nici i wyciorkach
Po myciu koniecznie użyj irygatora albo nici dentystycznej, by dokładnie oczyścić przestrzenie między zębami z resztek pokarmu (możesz też użyć dostępnych w sklepach i aptekach miniszczoteczek – maleńkich „wyciorków”).
Jeśli masz skłonności do próchnicy, płucz dodatkowo usta specjalnym płynem z fluorem. Nie bez znaczenia jest też szczoteczka do zębów – przy krwawiących dziąsłach lepiej używać miękkiej lub bardzo miękkiej niż twardej. Pamiętaj, by zmieniać ją raz na trzy miesiące.
Czytaj: Szczoteczki soniczne – ranking najlepszych szczoteczek w 2020 roku
Jak prawidłowo szczotkować zęby w ciąży?
Poproś także, by ocenił, czy prawidłowo szczotkujesz zęby – być może przyczyną krwawienia jest zbyt mocne szorowanie. Lepiej jest czyścić zęby delikatniej, ale za to dłużej, nawet 4–5 minut.
Niektórzy dentyści radzą, by kobiety cierpiące z powodu krwawiących, opuchniętych dziąseł płukały je ciepłym naparem z rumianku, który łagodzi podrażnienia i nie dopuszcza do powstania stanu zapalnego.
Można również korzystać z gotowych preparatów, które działają łagodząco i obkurczająco na dziąsła. Czasem pomaga także masowanie dziąseł miękką szczoteczką.
Czytaj: Akcesoria dla przyszłej mamy, które pomogą jej przetrwać ciążę.
Higiena jamy ustnej to także mycie języka
Oprócz zębów powinnaś również myć język. Na jego tylnej części gromadzą się bakterie beztlenowe, które produkują lotne związki siarki – toksyczne dla tkanek gazy. Badania wykazały, że bakterie beztlenowe bywają nie tylko przyczyną próchnicy, ale wywołują również stany zapalne dziąseł i są przyczyną przykrego zapachu z ust.
By się ich pozbyć, trzeba po umyciu zębów oczyścić język specjalną szczoteczką, której budowa jest przystosowana do jego chropowatej powierzchni. Język należy czyścić od tyłu do przodu, a następnie dokładnie wypłukać usta wodą.
miesięcznik "M jak mama"
