Leczenie zębów w ciąży jest konieczne, a większość zabiegów stomatologicznych jest bezpieczna. Zobacz, na które zabiegi możesz się zdecydować bez obaw, a których unikać do czasu urodzenia dziecka.
Wyjaśniamy, czy leczenie zębów w ciąży jest możliwe i jakie zabiegi dentystyczne są bezpieczne w ciąży.
Spis treści
- Leczenie zębów w ciąży chroni zdrowie płodu
- Leczenie zębów w ciąży chroni twój uśmiech
- Leczenie zębów jest bezpieczne przez cały okres ciąży
- Leczenie próchnicy w ciąży - konieczne, jeśli jest potrzeba
- Leczenie kanałowe zęba w ciąży - niewskazane w 1 trymestrze, decyzję podejmuje lekarz po konsultacji
- RTG zęba w ciąży - niewskazane w pierwszym trymestrze, ale możliwe, jeśli jest potrzeba
- Znieczulenie zęba w ciąży - dozwolone po pierwszym trymestrze ciąży, w innym przypadku decyduje lekarz
- Zabiegi protetyczne w ciąży - lepiej unikać we wszystkich trymestrach
- Prostowanie zębów aparatem ortodontycznym - nowe aparaty lepiej zakładać po porodzie
- Usuwanie zęba w ciąży - dozwolone po pierwszym trymestrze
- Usuwanie kamienia nazębnego w ciąży - po pierwszym trymestrze
- Wybielanie zębów w ciąży - niewskazane przez cały okres ciąży
Leczenie zębów w ciąży chroni zdrowie płodu
Leczenie zębów w ciąży to konieczność! Jak wynika z badań naukowców, nieleczone stany zapalne i choroby zębów zwiększają ryzyko przedwczesnego porodu aż siedmiokrotnie! Dlatego warto chodzić na regularne kontrole do stomatologa.
Najlepiej zaplanuj wizyty na początek, półmetek i pod koniec ciąży. Lekarz na bieżąco oceni stan zębów i podejmie decyzję co do tego, które zabiegi należy wykonać jeszcze w czasie ciąży, a z którymi można poczekać do rozwiązania.
Kobiety w ciąży unikają leczenia zębów w ciąży. Powodem jest stereotyp, że przyszła mama nie może leczyć zębów. A tymczasem wizyta u stomatologa jest wtedy obowiązkowa. Dobrze, gdy skończy się na kontroli uzębienia. Jeśli jednak konieczne będą jakieś zabiegi u dentysty, warto wiedzieć, które są bezpieczne w ciąży.
Leczenie zębów w ciąży chroni twój uśmiech
Zmiany hormonalne występujące w czasie ciąży powodują zmianę pH śliny, co sprzyja rozwojowi drobnoustrojów w jamie ustnej. Także poranne nudności i wymioty oraz częste spożywanie posiłków (i podjadanie, zwłaszcza pokarmów słodkich i kwaśnych) negatywnie odbijają się na stanie twoich zębów.
Szybciej rozwija się próchnica, stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej i tkanek przyzębia, a kwasy żołądkowe niszczą także szkliwo. Dziąsła stają się rozpulchnione i narażone na krwawienie, przez co przyszłe mamy często ograniczają codzienną higienę jamy ustnej.
To kumulacja czynników, które mogą w ciągu zaledwie dziewięciu miesięcy kosztować cię zdrowie zębów, nie mówiąc już o negatywnym wpływie na płód.
Czytaj także: Znieczulenie zębów w ciąży - czy to bezpieczne?
Co robić, gdy w ciąży dokucza ci ból zęba? Znamy bezpieczne sposoby
Leczenie zębów jest bezpieczne przez cały okres ciąży
Z powodu zwiększonego ryzyka dla zdrowia zębów i dziąseł powinnaś regularnie chodzić na wizyty kontrolne do stomatologa, i to częściej niż dotąd. W czasie dziewięciu miesięcy ciąży powinnaś odwiedzić dentystę przynajmniej dwukrotnie, a najlepiej – raz na trzy miesiące.
Specjalista oceni stan jamy ustnej i zaleci lub wykona niezbędne zabiegi. Na pewno przynajmniej dwa razy w czasie ciąży należy wykonać profesjonalną higienizację, czyli usuwanie płytki nazębnej (skaling) oraz piaskowanie zębów.
Nie należy z tym zabiegiem zwlekać, ponieważ odkładająca się płytka zamienia się w niebezpieczny dla zębów twardy kamień nazębny, który nawet w ciągu kilku tygodni jest w stanie wniknąć pod rozpulchnione dziąsła – zrywa wtedy przyczepy między korzeniami zębów a dziąsłami i zęby zaczynają się chwiać...
Warto wiedzieć, że kobietom w ciąży NFZ refunduje więcej zabiegów usuwania kamienia nazębnego: nie jeden raz w roku – jak innym ubezpieczonym – a jeden raz na sześć miesięcy, czyli w ciąży możesz dwa razy zrobić to nieodpłatnie.
Oczywiście, jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek problemy, umów się na wizytę jak najszybciej, bo w razie pojawienia się ogniska próchnicy, trzeba je szybko zabezpieczyć. Przypominamy i podkreślamy, że w czasie ciąży możliwe jest prowadzenie leczenia stomatologicznego niemal w pełnym zakresie.
Czytaj również: Higiena jamy ustnej przyszłej mamy. Zadbaj o zęby jeszcze przed ciążą
Dentysta w ciąży: co wolno, a czego nie? FAKTY i MITY
Leczenie próchnicy w ciąży - konieczne, jeśli jest potrzeba
Ideałem byłoby, gdyby przyszła mama zaleczyła wszystkie zęby przed ciążą. Powinna usunąć korzenie zębów, które są tak chore, że nie mogą stanowić podłoża dla np. koronki. Ale jeśli w okresie ciąży okaże się, że konieczne jest leczenie próchnicy, powinna poddać się temu zabiegowi.
Nie warto tego odkładać, bo próchnica szkodzi organizmowi matki i dziecka, a poza tym po porodzie kobieta może nie mieć czasu na wizytę u dentysty. W okresie ciąży zęby leczy się tak samo jak przed ciążą.
Podkłady do wypełniania ubytków nie przenikają poza strukturę zęba i są bezpieczne dla płodu. Warto rozważyć kwestię znieczulenia – jeśli ubytek jest mały, lepiej z niego zrezygnować.
Leczenie kanałowe zęba w ciąży - niewskazane w 1 trymestrze, decyzję podejmuje lekarz po konsultacji
Wykonanie zdjęcia RTG ułatwi stomatologowi skuteczne leczenie kanałowe, jednak jeśli wybierzesz gabinet, który dysponuje nowoczesnym mikroskopem endodontycznym czy elektronicznym endometrem, stomatolog będzie w stanie przeprowadzić leczenie bez prześwietlenia.
Na pewno bakterie rozprzestrzeniające się z takiego zęba na cały organizm czynią więcej szkody niż podjęcie leczenia.
RTG zęba w ciąży - niewskazane w pierwszym trymestrze, ale możliwe, jeśli jest potrzeba
W okresie ciąży nie powinno poddawać się działaniu promieniowania rentgenowskiego, bo silnie szkodzi dziecku – zwłaszcza w pierwszym trymestrze może uszkodzić wiele ważnych organów rozwijającego się płodu.
Jeśli jednak lekarz zdecyduje, że trzeba zrobić prześwietlenie, bo przyszła mama cierpi z powodu ostrego bólu lub ostrego stanu zapalnego, można wykonać RTG z zachowaniem maksymalnych środków ochrony dziecka przed promieniowaniem.
Promieniowanie aparatów najnowszej generacji wykonujących zdjęcia zębów jest nieduże, a na dodatek skierowana bezpośrednio na ząb, nie na dolne partie ciała ciężarnej, które osłonięte są specjalnym fartuchem. Czasem wystarczy cyfrowa wizualizacja zęba, której wykonanie jest bezpieczne dla płodu.
Przeczytaj koniecznie: Wpływ promieniowania RTG na ciążę
Jak powinna wyglądać zdrowa dieta w ciąży? Wystarczy zastąpić określone produkty zdrowszymi:
Znieczulenie zęba w ciąży - dozwolone po pierwszym trymestrze ciąży, w innym przypadku decyduje lekarz
Przyszła mama może mieć wykonywane znieczulenie miejscowe, jakiemu poddawała się przed ciążą. Przyjmuje się, że stres oraz ból, jakie towarzyszą np. leczeniu zęba bez znieczulenia, mogą mieć bardziej negatywny wpływ na płód niż samo znieczulenie.
W przypadku kobiet w ciąży stosuje się znieczulenie, które nie obkurcza naczyń krwionośnych. Jeśli to tylko możliwe, przyszła mama powinna unikać znieczulenia w pierwszym trymestrze ciąży, by nie ryzykować ewentualnego szkodliwego wpływu na płód, dynamicznie rozwijający się w początkowym okresie ciąży.
Zabiegi protetyczne w ciąży - lepiej unikać we wszystkich trymestrach
Ze względu na to, że w ciąży (pod wpływem hormonów ciążowych) dziąsła są rozpulchnione i łatwiej krwawią, zaleca się odłożenie zabiegów protetycznych na okres po porodzie.
Prostowanie zębów aparatem ortodontycznym - nowe aparaty lepiej zakładać po porodzie
Jeśli przyszła mama zaczęła nosić aparat, zanim zaszła w ciążę, to nic nie stoi na przeszkodzie, by kontynuowała leczenie zębów w ciąży. Samo noszenie aparatu korygującego ustawienie zębów nie szkodzi ani przyszłej mamie, ani jej dziecku. Przesunięcia zębów odbywają się w ciąży nawet szybciej i bardziej harmonijnie.
Ale odradzamy rozpoczynanie leczenia ortodontycznego w czasie ciąży. Dlaczego? Po pierwsze, zęby kobiety są wtedy słabiej zmineralizowane (osłabia je rozwijający się płód), a więc bardziej podatne na uszkodzenia.
Po drugie, w 1. trymestrze ciąży dość często występują wymioty, a powracająca do ust treść pokarmowa zawiera silnie stężone kwasy, które niekorzystnie wpływają na szkliwo. To sprzyja pojawieniu się białych otoczek wokół zamków aparatu na zębach, których nie można później się pozbyć.
Jeśli zatem przed ciążą zaczęłaś nosić aparat, skrupulatnie dbaj o higienę jamy ustnej i pamiętaj o regularnych wizytach kontrolnych (co 4–6 tygodni).
Usuwanie zęba w ciąży - dozwolone po pierwszym trymestrze
Ze względu na konieczność zastosowania znieczulenia oraz ryzyko krwotoku, lepiej przełożyć zabieg na czas po pierwszym trymestrze ciąży.
Na pewno nie należy czekać z usunięciem bolącego zęba po urodzeniu dziecka, bo to silnie osłabia organizm mamy i stwarza ryzyko infekcji u niemowlęcia (zwłaszcza jeśli z zęba sączy się ropa lub zapalenie powoduje dotkliwy ból).
Niekiedy, gdy jest ostry stan zapalny, ciężarna powinna przyjmować antybiotyki. Bezpieczne są dla niej leki z grupy penicylin, amoksycylina czy klindamycyna.
Usuwanie kamienia nazębnego w ciąży - po pierwszym trymestrze
Jest niezbędne, ponieważ powstająca płytka nazębna jest pożywką dla bakterii będących źródłem próchnicy. Można usuwać kamień nazębny metodą tradycyjną lub ultradźwiękami, które wbrew powszechnej opinii nie są niebezpieczne dla ciąży.
Skaler ultradźwiękowy emituje bardzo wysokie częstotliwości dźwięków, które powodują odpryskiwanie kamienia i mają charakter zbliżony do ultradźwięków wykorzystywanych w czasie badań USG ciąży.
Wybielanie zębów w ciąży - niewskazane przez cały okres ciąży
Nie jest to zabieg, który ma wpływ na zdrowie, a raczej na estetykę uśmiechu, dlatego warto z nim poczekać do rozwiązania. Preparaty do wybielania zębów zawierają składniki (np. rozjaśniający nadtlenek karbamidu), które nie były przebadane w kierunku ewentualnego wpływu na płód.
Niewskazane jest również naświetlanie lampą polimeryzacyjną, które jest jednym z elementów zabiegu wybielania.
Dr n. med. Emma Kiworkowa - Rączkowska Klinika Villa Nova Dental
Kobietom, które planują powiększenie rodziny polecam wcześniejszą wizytę u stomatologa. Przeprowadzi on kontrolę stanu jamy ustnej i stwierdzi czy należy poddać się leczeniu. Jeśli dentysta stwierdzi np. ubytki, to należy kompleksowo wszystkie wyleczyć oraz przeprowadzić higienę czyli tzw. oczyszczenie zębów ze złogów kamienia i osadu. Takie podejście zagwarantuje spokój przyszłej mamie.
Kobietom będącym już w ciąży, polecam cykliczne kontrolowanie stanu jamy ustnej, ponieważ jest to bardzo ważne dla bezpieczeństwa płodu. Przykładam do tego szczególna uwagę, ponieważ choroby jamy ustnej mogą bardzo negatywnie wpływać na prawidłowy rozwój dziecka.
Rozwój dziecka w okresie prenatalnym w bardzo dużym stopniu jest zależny od sposobu życia matki oraz jej dbałości o zdrowie. Zaniedbany stan jamy ustnej może poważnie zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Szczególnie groźna jest bardzo zaawansowana próchnica dotykająca miazgi zęba.
Próchnica sprawia, że ząb staje się otwartą raną powodującą rozprzestrzenianie się bakterii do krwi przyszłej mamy, a tym samym do organizmu dziecka. Dlatego bardzo ważne jest, żeby wszystkie ubytki wyleczyć jeszcze przed poczęciem.
Jeśli kobieta jest już w ciąży i zdarzy się, że ząb będzie wymagał interwencji stomatologa, należy jak najszybciej zgłosić się do dentysty, który wybierze odpowiednią metodę leczenia. Prawda jest taka, że ciąża nie służy twoim zębom, ponieważ zmiany hormonalne występujące w czasie ciąży powodują zmianę pH śliny, sprzyja to rozwojowi drobnoustrojów w jamie ustnej.
Również poranne nudności i wymioty, a także częste spożywanie posiłków oraz podjadanie negatywnie odbijają się na stanie twoich zębów. Przez co szybciej rozwija się próchnica, stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej oraz tkanek przyzębia, zaś kwasy żołądkowe niszczą również szkliwo.
Dziąsła stają się rozpulchnione i narażone są na krwawienie, przez co kobiety w ciąży często zaniedbują codzienną higienę jamy ustnej. Wszystkie te czynniki mogą w ciągu dziewięciu miesięcy zniszczyć zdrowie twoich zębów, a co najważniejsze: mają negatywny wpływ na płód i bezpieczeństwo ciąży.
miesięcznik "M jak mama"