Melatonina to związek organiczny produkowana przede wszystkim w szyszynce, ale także w siatkówce oka i przewodzie pokarmowym. W dość uproszczony sposób można powiedzieć, że melatonina produkowana jest w ciemności, natomiast światło słoneczne hamuje jej syntezę. Czy suplementowanie melatoniny jest bezpieczne w ciąży i dla małych dzieci? Czy to dobry środek na sen dla najmłodszych?
Spis treści
- Co to jest melatonina?
- Melatonina – kiedy ją suplementować?
- Czy melatonina jest bezpieczna?
- Czy melatoninę można stosować w ciąży?
- Czy melatoninę można podawać dzieciom?
Co to jest melatonina?
Melatonina jest nazywana „hormonem snu” który odpowiada za to, że w godzinach wieczornych, kiedy jej stężenie w organizmie jest najwyższe, stajemy się senni. U niektórych pacjentów pomaga nie tylko uregulować rytm dobowy, ale także pośrednio wpływa na na samopoczucie w ciągu dnia.
Jej niedobór prowadzi do zaburzenia rytmu dobowego. Jego rozregulowanie prowadzi natomiast do zaburzeń w produkcji tego związku przez nasz organizm. W ten sposób wpadamy w błędne koło, co niekiedy wymaga specjalistycznego leczenia.
Czytaj również: Bezsenność w ciąży: przyczyny problemów ze snem
Plan dnia noworodka - jak ułożyć dziecku rytm dnia?
Melatonina – kiedy ją suplementować?
Melatonina, jak każdy lek, ma określone wskazania do stosowania. Pomimo tego, że dostępna jest bez recepty, nie powinna być przyjmowana w każdej sytuacji związanej z zaburzeniami snu. Specjaliści bardzo często polecają melatoninę osobom pracującym w systemie zmianowym.
W takiej sytuacji jej przyjmowanie może przynieść wymierne skutki i poprawić jakość snu. Jest też lekiem, który łagodzi niekorzystne objawy związane z dalekimi podróżami ze zmianą stref czasowych, czyli tzw. jet-lagiem.
Melatonina stosowana jest także u osób niewidomych, które z oczywistych względów mogą borykać się z problemami związanymi z rytmem dobowym. Ponadto, polecana jest również u niektórych osób starszych u których, ze względu na zmiany degeneracyjne szyszynki związane z wiekiem, wydzielanie tego związku jest ograniczone.
Melatonina stosowana jest także w przypadku wtórnych zaburzeń snu, czyli takich, które spowodowane są przez nieprawidłowe procesy zachodzące np. w układzie nerwowym. Może ona również być używana przez kobiety w okresie menopauzalnym, u których pojawiły zaburzenia wydzielania melatoniny.
Pamiętaj jednak, że w wielu przypadkach użycie melatoniny w zaburzeniach zasypiania nie jest konieczne. Bardzo ważne jest, aby w pierwszej kolejności zadbać o prawidłową higienę snu. W ramce przedstawiamy kilka zasad, które pomogą ci się o nią zatroszczyć.
Zadbaj o swój sen
- Załóż dzienniczek snu – jest to tabela, w której przez 7-14 dni zapisujesz godziny, których spałaś. W oparciu o to, lekarz rodzinny lub psychiatra jest w stanie wywnioskować, czy rzeczywiście masz problemy ze snem. Pamiętaj, że zapotrzebowanie na sen zmienia się wraz z wiekiem i będzie różne dla małego dziecka, nastolatka czy też osoby dorosłej.
- Ustawiaj budzik zawsze na tą samą godzinę – w ten sposób narzucisz swojemu ciału pewien rytm, do którego po czasie będzie mu łatwiej się dostosować.
- Nie leż zbyt długo w łóżku – pamiętaj, że łóżko służy tylko i wyłącznie do spania, a nie spędzania w nim czasu wolnego. Stosując tą zasadę, twój organizm „nauczy się”, że kiedy kładziesz się do łóżka, jest to czas na sen. Jeżeli natomiast nie możesz zasnąć, nie zmuszaj do tego swojego ciała. Zamiast leżeć w łóżku poczytaj w fotelu książkę lub obejrzyj ulubiony serial, a kiedy poczujesz się śpiąca, wróć do niego.
- Ogranicz kawę oraz napoje energetyczne – przyjmowanie zbyt dużej ilości kofeiny w ciągu dnia jest bardzo częstym powodem problemów ze snem w nocy.
- Zrezygnuj z drzemek w ciągu dnia – niekiedy okazuje się, że drzemki w ciągu dnia trwają na tyle długo, że wieczorem Twój organizm jest wypoczęty, a ty nie możesz zasnąć.
Czy melatonina jest bezpieczna?
Melatonina uznawana jest za lek bezpieczny, który nie wywołuje poważnych działań niepożądanych. Do najczęściej zgłaszanych działań ubocznych należą nadmierna senność w ciągu dnia oraz bóle i zawroty głowy.
Do poważniejszych działań niepożądanych, występujących bardzo rzadko, należą niewielki niepokój, łagodne drżenia, drażliwość, nudności, wymioty czy też spadki ciśnienia. Pamiętaj również, że po przyjęciu melatoniny może wystąpić reakcja alergiczna objawiająca się np. zaczerwienieniem czy świądem skóry. W przypadku jej wystąpienia powinnaś w przyszłości zrezygnować ze stosowania melatoniny.
Pamiętaj, aby unikać stosowania melatoniny na własną rękę. Zawsze przed jej włączeniem powinnaś skonsultować się ze swoim lekarzem rodzinnym który udzieli ci profesjonalnej informacji na temat tego leku oraz oceni, czy w twoim przypadku będzie on skuteczny.
Czy melatoninę można stosować w ciąży?
Melatonina nie powinna być przyjmowana w trakcie trwania ciąży oraz w okresie karmienia piersią. Jej wpływ na płód oraz karmione dziecko nie jest do końca poznany. Pamiętaj, aby przed wdrożeniem jakiekolwiek leku skonsultować się ze swoim lekarzem ginekologiem, który w oparciu o posiadaną wiedzę rozwieje twoje wątpliwości.
Czy melatoninę można podawać dzieciom?
Ze względu na bardzo małą ilość działań niepożądanych, melatonina w niskich dawkach może być stosowana również u dzieci. Lekarze pediatrzy z reguły wykorzystują ją w takich dolegliwościach jak pierwotne zaburzenia snu, wtórne zaburzenia snu spowodowane np. chorobami układu nerwowego czy też w przypadku dzieci ze stwierdzonym ADHD.
Na rynku dostępne są postacie o przedłużonym uwalnianiu, stosowane w celu przedłużenia trwania snu oraz szybko działające, mające na celu ułatwienie zasypiania dziecka. Pamiętaj jednak, że to lekarz podejmuje decyzje o wdrożeniu leczenia, a także o postaci melatoniny, która zostanie użyta.
Czytaj również: Zaburzenia snu u dzieci
Bezsenność u dziecka: przyczyny i leczenie bezsenności
Ile snu potrzebuje dziecko? Najczęstsze problemy ze snem u dzieci
