Niewydolność szyjki macicy w ciąży. Ryzyko porodu przedwczesnego

Spis treści

1. Skąd się bierze niewydolność szyjki macicy?
2. Jak przeciwdziałać skutkom niewydolności szyjki macicy?
3. Wybierz wcześniej odpowiedni szpital położniczy
4. Jakie objawy świadczą o ty, że trzeba jechać do szpitala?
5. Polecamy wideo: Torba do szpitala

Szyjka macicy to bardzo ważny element układu rozrodczego kobiety. Łączy ona bowiem macicę z pochwą i stanowi „kanał”, przez który przeciska się dziecko, gdy przychodzi na świat. Zanim jednak dziecko się urodzi, szyjka blokuje dostęp do macicy i chroni dziecko przed bakteriami, wirusami czy grzybami z zewnątrz. W prawidłowo przebiegającej ciąży szyjka zmiękcza się i zaczyna skracać pod koniec 3. trymestru.

Sprawdź również kalendarz ciąży >>Ponieważ szyjka zbudowana jest z mało elastycznej tkanki łącznej, bardzo łatwo dochodzi do jej naruszenia podczas ciąży, gdy rosnące  dziecko coraz silniej na nią napiera.  Niewydolność szyjki macicy może mieć różną formę – może dojść do skrócenia się szyjki,  zbytniego rozpulchnienia lub zmiękczenia. Każda taka nieprawidłowość pociąga za sobą ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu, bo rosnący płód może łatwo przesunąć się w kierunku pochwy – na długo przed planowanym terminem porodu.

Czytaj także: 10 wskazówek, dzięki którym nie urodzisz zbyt wcześnie

Skąd się bierze niewydolność szyjki macicy?

Z problemem najczęściej mamy do czynienia po 14. tygodniu ciąży, gdy dziecko coraz intensywniej rośnie i przybiera na wadze – mocniej więc napiera również na szyjkę. Jeśli szyjka macicy jest zbyt słaba, staje się niewydolna a to realne zagrożenie dla ciąży. Powodów osłabienia szyjki jest kilka. Może to być na przykład efekt uszkodzenia jej podczas wcześniejszych zabiegów (łyżeczkowania, sztucznego poronienia) lub porodów. Inną przyczyną jest wada wrodzona szyjki, nieprawidłowa produkcja kolagenu lub elastyny oraz zaburzenia hormonalne. Skrócenie się szyjki macicy może też przyspieszyć intensywny tryb życia przyszłej mamy.

Progesteron podtrzymuje ciążę, powstrzymuje poronienie i poród przedwczesny

Jak przeciwdziałać skutkom niewydolności szyjki macicy?

Dzięki zaawansowanym badaniom USG oraz częstym wizytom u ginekologa, możliwa jest szybka diagnostyka jakichkolwiek nieprawidłowości związanych z szyjką macicy. To pierwszy krok do tego, by zapobiegać lub minimalizować ryzyko wystąpienia skutków tej niewydolności. Ważne są również pierwsze niepokojące objawy takie jak: przedwczesne skurcze, napięcia brzucha, bóle, brązowe plamienia, które powinny być zgłoszone lekarzowi.Przy wykryciu nieprawidłowości związanych z szyjką macicy, potrzebne jest szybkie przeciwdziałanie jej skutkom. Na szczęście, proponowane dziś przez lekarzy rozwiązania pozwalają w większości przypadków na szczęśliwe donoszenie ciąży.

•    Pessar – jest to gumowy krążek (miseczka), którą zakłada się, by odciążyć szyjkę macicy. Założenie go nie wymaga przeprowadzania żadnego zabiegu, jednakże trzeba pamiętać, że krążek zwiększa ryzyko wystąpienia infekcji, dlatego do końca ciąży przyszła mama musi dodatkowo stosować globulki dopochwowe. Pessar wyjmuje się w okolicy 37. tygodnia ciąży.

Czytaj również: Kiedy i na jak długo zakłada się pessar?

•    Szew okrężny – jest to szew zakładany na szyjkę macicy podczas zabiegu chirurgicznego, pod narkozą. Jest to najbardziej skuteczny sposób na uniknięcie przedwczesnego porodu – pozwala donosić ciążę nawet 80-90 proc. kobiet,  wobec których zastosowano to rozwiązanie.Należy również pamiętać, że w każdym przypadku należy prowadzić oszczędny tryb życia – dużo leżeć, nie wykonywać gwałtownych ruchów, unikać aktywności fizycznej i zrezygnować ze współżycia. W ten sposób zwiększa się szanse na szczęśliwe zakończenie ciąży.

Jakie objawy świadczą o ty, że trzeba jechać do szpitala?

Czasami zdarza się, że leżenie i podawanie leków w warunkach domowych nie wystarcza i mimo odległego terminu rozpoczyna się poród. W takiej sytuacji kobieta powinna natychmiast zgłosić się do szpitala. Charakterystyczne objawy porodu przedwczesnego to przede wszystkim pojawienie się czynności skurczowej. Przyszła mama odnotowuje więcej niż 4 skurcze na 20 minut lub więcej niż 8 na 60 minut, przy czasie trwania skurczu ponad pół minuty. Inne to odejście wód płodowych czy stwierdzone w czasie badania rozwarcie szyjki macicy. W takim wypadku konieczna okazuje się hospitalizacja.

Na szpitalnym oddziale można przeprowadzić wszystkie konieczne  badania, jak: ocenę długości i konsystencji szyjki, pomiar macicy, pobranie wydzieliny z pochwy itd. Wykonuje się również badanie USG oceniające położenie dziecka i łożyska oraz wiek ciąży, a także KTG, sprawdzające czynność skurczową macicy i częstość bicia serca płodu. Jedną z procedur w takich sytuacjach jest konsultacja położników z neonatologiem, który na podstawie badań ocenia stan dziecka i jego szanse na funkcjonowanie poza łonem mamy. Lekarz musi też zadecydować, czy konieczny będzie transport maluszka do placówki o II lub III stopniu referencyjności, czyli wyspecjalizowanej w leczeniu wcześniaków. Dalsze postępowanie zależy od stanu przyszłej mamy i zmian, które zaszły w szyjce.

Zazwyczaj pacjentka musi pozostać na oddziale patologii ciąży ze wskazaniem tzw. reżimu łóżkowego, by nie zwiększać nacisku na szyjkę macicy, i przyjmować leki tokolityczne, które zmniejszają czynność skurczową. Konieczne jest również nawodnienie solą fizjologiczną i innymi substancjami (potasem, magnezem). Wszystkie zabiegi mają na celu maksymalne opóźnienie rozwiązania. Każdy dzień ciąży ma bowiem ogromne znaczenie dla rozwoju organizmu dziecka i zwiększa jego szansę na zdrowie.

Polecamy wideo: Torba do szpitala

Torbę do szpitala trzeba spakować już cztery tygodnie przed terminem porodu. Wszystko po to, aby uniknąć zamieszania, jeśli okaże się, że musimy wcześniej jechać do szpitala. Posłuchaj położnej Magdaleny Hryciuk ze Szkoły Rodzenia Beauty Mama i sprawdź, co powinno się znaleźć w torbie do szpitala.