Zarówno zwykły ból głowy w ciąży, jak i jego cięższa postać, czyli migrena, mogą towarzyszyć ci przez całą ciążę. Dawniej wystarczyło wziąć tabletkę, ale w ciąży lepiej unikać leków i poszukać naturalnych sposobów na ból głowy w ciąży.
Spis treści
- Przyczyny bólu głowy w ciąży
- Bezpieczne sposoby na ból głowy w ciąży
- Sposoby na zapobieganie bólowi głowy w ciąży
- Nietypowe sposoby na ból głowy w ciąży
- Może to migrena?
Przyczyny bólu głowy w ciąży
Warto pamiętać, że ból głowy w ciąży nie zawsze będzie miał tę samą przyczynę. W pierwszym trymestrze wynikają najczęściej ze zmian hormonalnych, jakie zachodzą w organizmie na skutek większej niż wcześniej produkcji estrogenów i progesteronu.
Za ich sprawą dochodzi do zatrzymywania w tkankach pewnych ilości wody – tworzą się wówczas niezauważalne gołym okiem i nieszkodliwe obrzęki, które – gdy obejmą tkankę mózgową – powodują zwiększony ucisk, co drażni obecne tam zakończenia nerwowe.
W kolejnych miesiącach ciąży do bólu głowy przyczyniają się: stres, zmęczenie, zbyt mała ilość snu, brak aktywności na świeżym powietrzu, niewłaściwe odżywianie, picie zbyt małej ilości wody, nadmierne obciążenie kręgosłupa, a niekiedy również typowe dla okresu ciąży osłabienie ostrości widzenia.
Bezpieczne sposoby na ból głowy w ciąży
Z bólem głowy w okresie ciąży wcale nie trzeba się godzić, nie trzeba też z jego powodu cierpieć. Istnieje bowiem wiele sposobów na ból głowy w ciąży – także bez konieczności stosowania leków przeciwbólowych. Oto podpowiedzi, co robić, gdy dopadnie cię ból głowy.
- Spróbuj się rozluźnić. Relaksuj się w zaciemnionym, dobrze przewietrzonym pokoju – najlepiej położyć się na kwadrans na kanapie, z nogami opartymi na lekkim podwyższeniu (możesz słuchać cichej, relaksującej muzyki, jeśli oczywiście ci nie przeszkadza). Znakomicie relaksuje również woda, dlatego niekiedy ulgę w bólu przynosi ciepła (ale nie gorąca) kąpiel. Nie siedź jednak w wannie dłużej niż 15 minut.
- Stosuj chłodne i ciepłe okłady. Ich rodzaj – oraz lokalizacja – zależy od tego, w którym miejscu boli cię głowa. Jeśli ból zlokalizowany jest na czole, kilka razy dziennie przez 10 minut na przemian przykładaj w tym miejscu zimne i ciepłe okłady (kompresy zmieniaj co 30 sekund). Gdy natomiast czujesz, że ból obejmuje całą głowę jakby ścisłą obręczą, przykładaj do karku owinięte w folię i ściereczkę kostki lodu lub schłodzony żelowy kompres (taki okład warto trzymać około kwadransa).
- Rób sobie delikatny automasaż. Kolistymi ruchami masuj górną część twarzy, zaczynając od środka czoła i stopniowo zmierzając ku skroniom, a następnie masuj sobie kark, przesuwając się w kierunku barków (jeśli masz z tym problem, poproś kogoś o pomoc).
- Wypij szklankę wody. Ból głowy może sygnalizować, że za mało pijesz, a w trakcie ciąży o to nietrudno, gdyż w tym okresie znacząco rośnie zapotrzebowanie na płyny. Powinnaś wypijać około 2,5 litra wody dziennie.
- Rób ćwiczenia rozluźniające. Jeśli masz duży brzuszek i prawdopodobną przyczyną bólu głowy może być nadmiernie obciążony kręgosłup, spróbuj złagodzić napięcie mięśni – pomogą w tym odpowiednie ćwiczenia. Usiądź wygodnie, pochyl głowę w lewo (policzkiem dotknij do ramienia), policz do sześciu, a następnie zrób to samo, tylko w drugą stronę.
- Pomóż sobie lekami. Za bezpieczny dla przyszłych mam uważa się paracetamol, który można stosować w sposób opisany w ulotce.
Czytaj: Dolegliwości ciążowe - ból głowy i podbrzusza w pierwszym trymestrze ciąży
Stres i nerwy w ciąży. Czy szkodzą dziecku, jak sobie poradzić ze stresem?
Sposoby na zapobieganie bólowi głowy w ciąży
To, że bóle głowy w ciąży są typowe dla tego okresu, nie znaczy jeszcze, że nie da się ich uniknąć. Oto, co możesz zrobić.
- Dużo odpoczywaj. Relaks i 8–10 godzin snu to coś, czego ci teraz naprawdę potrzeba. Ponieważ w nocy, zwłaszcza pod koniec II i w III trymestrze, niekiedy trudno jest porządnie się wyspać – bo przeszkadza w tym spory brzuszek – pozwalaj sobie na drzemki w ciągu dnia, jeśli tylko masz taką możliwość.
- Unikaj zaduchu. Nie dla ciebie teraz zatłoczone centra handlowe i przegrzane pomieszczenia. Będziesz czuła się zdecydowanie lepiej, spędzając chociaż pół godziny dziennie na spacerze w parku lub w lesie – dotlenisz w ten sposób organizm. A jeśli pogoda nie sprzyja takim wędrówkom, uchyl okno choć na pół godziny, by do pokoju wpadła solidna dawka świeżego powietrza.
- Zadbaj o dietę. Regularne posiłki to podstawa: głód często objawia się właśnie bólem głowy. Zwracaj jednak baczną uwagę na to, co ląduje na twoim talerzu: w diecie nie może zabraknąć źródeł magnezu (to m.in. kasza gryczana, mąka razowa, pestki dyni, kakao, migdały, banany, muesli, jeżyny, fasola biała, botwina) – jego niedobór to częsta przyczyna uporczywego, tępego bólu głowy (tzw. napięciowego), który może towarzyszyć ci nawet przez kilka kolejnych dni.
- Dużo pij. Zapobiegniesz w ten sposób odwodnieniu, które również może wywołać ból głowy. Ale nie każdy napój jest teraz wskazany: utracie płynów z organizmu mogą sprzyjać kawa, herbata i gęste soki. Najlepiej pić wodę niegazowaną niskozmineralizowaną (do 500 mg pierwiastków na litr).
- Dbaj o swój komfort. Unikaj hałasu i gwaru, mocno oświetlonych pomieszczeń, głośnej muzyki, tłumu ludzi – nadmiar bodźców jest uciążliwy, może też wywoływać ból głowy. Nie pozwól również na to, by ktoś w twoim otoczeniu palił papierosy.
Upewnij się, że masz wygodne łóżko – ból głowy niekiedy może być wywołany przez źle dopasowany materac: zbyt twardy (na sztywnym podłożu mięśnie stale są napięte, co obciąża kręgosłup) lub za miękki (zapadasz się w nim, co również obciąża kręgosłup, powodując nierównomierny nacisk na kręgi). Warto wtedy upewnić się, czy twój materac ma drugą stronę użytkową o innej twardości lub nawet wymienić go na lepiej dopasowany model.
Nietypowe sposoby na ból głowy w ciąży
- Złącz dłonie z tyłu głowy, przygnij brodę, rozluźnij ramiona. Oddychaj głęboko, licząc do 6. Powoli unieś głowę, odchylając ją ku tyłowi, wytrzymaj w tej pozycji (z rozluźnionymi mięśniami karku i szyi), a potem zaciśnij mocno zęby i policz do 6; podnieś głowę do pionu.
- Rozluźnij mięśnie dolnej szczęki i trzymając głowę luźno, kręć nią, wykonując pełne koła. Pilnuj, by ciało pozostawało bez ruchu, równo oddychaj. Niech głowa obraca się własnym rozpędem. Zrób 3–4 takie obroty, a potem kręć głową w przeciwnym kierunku.
- Kolistymi ruchami masuj twarz, zaczynając od czoła – w kierunku skroni. Potem masuj kark, kierując się w stronę barków. Do masażu użyj oliwki z kilkoma kroplami olejku lawendowego.
- Masuj punkt na czubku głowy.
- Uciskaj palcami punkt między brwiami a uchem (tuż za kostnym wyrostkiem znajdującym się na linii włosów).
- Zmocz ręcznik w zimnej wodzie z dodatkiem kilku kropel olejku z lawendy, przyłóż go do czoła i na kark. Z kompresem połóż się w zaciemnionym, dobrze wywietrzonym pokoju.
- Nacieraj skronie maścią rozgrzewającą.
Kiedy do lekarza?
Ciążowe bóle głowy niekiedy wymagają interwencji specjalisty. Skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem prowadzącym twoją ciążę (lub od razu pojedź na izbę przyjęć do szpitala), jeśli głowa boli cię przede wszystkim rano, ból pojawia się w tylnej jej części (potylicy), jest dokuczliwy, a czasem towarzyszy mu dzwonienie lub szum w uszach i nadmierne pobudzenie. Taki ból może być objawem nadciśnienia tętniczego lub groźnej gestozy.
W takiej sytuacji trzeba również zmierzyć sobie ciśnienie: gdy przekroczy normę, czyli 135/85 mmHg, należy niezwłocznie udać się do szpitala. Do lekarza trzeba też pojechać wówczas, gdy bólowi towarzyszą zawroty głowy, temperatura powyżej 38°C, drgawki, czujesz, że sztywnieje ci kark, odczuwasz inne, niespotykane objawy lub ból głowy jest wyjątkowo silny i wydaje ci się bardzo nietypowy.
Może to migrena?
Typowe bóle migrenowe w okresie ciąży zdarzają się rzadko, co doceniają te przyszłe mamy, które z powodu migren przed ciążą były leczone neurologicznie. Od zwykłego bólu głowy migrenę odróżnia to, że ból jest wtedy ostry, pulsujący, obejmuje jedną stronę głowy i nasila się w trakcie ruchu, nawet przy niewielkiej aktywności fizycznej.
Mogą mu towarzyszyć nudności, wymioty, nadwrażliwość na światło, zapachy lub dźwięki. Niekiedy poprzedza go tak zwana aura migrenowa – zaburzenia widzenia, drętwienie kończyn lub twarzy, zawroty głowy.
Jeśli wcześniej miewałaś migreny i jesteś pod opieką neurologa, bez konsultacji z lekarzem nie przyjmuj żadnych przepisanych przed ciążą leków: wiele z nich jest niewskazanych w okresie ciąży. Gdy natomiast migrena dopadła cię po raz pierwszy właśnie w okresie ciąży, skontaktuj się ze swoim lekarzem prowadzącym, który zdecyduje, czy twoim bólem głowy powinien zająć się inny specjalista lub przepisze ci bezpieczne leki.
miesięcznik "M jak mama"