Szczepienie przeciwko żółtaczce w ciąży, czyli szczepionka przeciw WZW typu B to ważne szczepienie dla przyszłych mam. Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B może spowodować nie tylko ciężką chorobę tego narządu u mamy, ale także doprowadzić do zakażenia u maleństwa.
Dlatego w przypadku ryzyka zakażenia, a takie teoretycznie istnieje np. w czasie zabiegu cesarskiego cięcia, zaleca się podanie szczepionki przeciw żółtaczce w ciąży, która ochroni oboje: ciężarną i dziecko. O szczepieniu powinny pomyśleć jednak wszystkie kobiety dotychczas nieszczepione, nie tylko te planujące cięcie cesarskie.
Spis treści:
- Dlaczego warto się szczepić przeciw WZW typu B w ciąży?
- Szczepienie przeciw żółtaczce chroni noworodka
- Kiedy wykonać szczepienie przeciwko żółtaczce w ciąży?
Czytaj: Szczepienia w ciąży – szczepienie przeciwko błonicy i tężcowi
Dlaczego warto się szczepić przeciw WZW typy B w ciąży?
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to groźna choroba. Wirus HBV, czyli wirus wywołujący ostre lub przewlekłe zapalenie wątroby typu B przenosi się przez krew i inne płyny ustrojowe. Do większości zakażeń dochodzi w placówkach opieki medycznej, np. w wyniku użycia źle wysterylizowanego sprzętu.
Ryzykowne jest też wykonywanie tatuaży, piercingu, a nawet zabiegów u fryzjera i kosmetyczki. Zakażenie może przenosić się też drogą seksualną.
Zachorowanie na WZW typu B ma dwie postaci – przewlekłą lub ostrą. Każda z nich może mieć groźne konsekwencje – zakażenie przewlekłe po latach może prowadzić do marskości wątroby i raka, zaś ostra, tzw. piorunująca postać zapalenia szybko prowadzi do niewydolności wątroby.
Objawy wszczepiennego zapalenia wątroby typu B (WZW B) to: podwyższona temperatura, nudności, utrata apetytu, mocz o ciemnej barwie. U większości nosicieli wirusa objawy mogą nie występować przez lata – są oni jednak źródłem zakażenia dla innych.
Czytaj: Szczepienia w ciąży - kiedy warto je robić?
Zabiegi kosmetyczne w ciąży: które zabiegi kosmetyczne można wykonywać w ciąży?
Szczepienie przeciw żółtaczce chroni noworodka
Jeśli kobieta w ciąży jest zakażona wirusem WZW typu B, może przenosić zakażenie na dziecko przez łożysko lub podczas porodu. Gdy badania potwierdzą, że ciężarna jest chora na WZW typu B, noworodek zostanie zaszczepiony natychmiast po porodzie, może też otrzymać immunoglobulinę przeciwko HBsAg, co zmniejsza ryzyko zakażenia.
To ważne, ponieważ zainfekowany noworodek może stać się nosicielem, co prowadzi do chorób wątroby. Należy też pamiętać, że właśnie zachorowania u najmłodszych mają najcięższy przebieg i często przechodzą w postać przewlekłą, z jej późniejszymi powikłaniami, a nieleczone WZW niszczy wątrobę malca.
Dziecko chorej matki może być karmione prze nią piersią.
Czytaj: Szczepienie przeciwko grypie w ciąży
Próby wątrobowe w ciąży - jak odczytać wyniki badań wątroby w ciąży?
Uwaga! Ciąża jest przeciwwskazaniem do podawania szczepionek żywych, czyli chroniących przed ospą wietrzną, odrą, świnką, różyczką i gruźlicą, a także doustną szczepionką przeciwko polio.
W Polsce dostępnych jest kilka szczepionek przeciw WZW typu B. Ich cena to 50–90 zł.
Kiedy wykonać szczepienie przeciwko żółtaczce w ciąży?
Na szczęście chorobie wywołanej wirusem WZW typu B można zapobiegać poprzez szczepienia ochronne przeciw żółtaczce w ciąży. Najlepiej zaszczepić się przed ciążą (od 1. do 3. dawki szczepionki musi upłynąć sześć miesięcy), ale również w jej trakcie. Ma to sens wtedy, gdy kobieta nie jest zakażona ani wcześniej uodporniona.
Lekarze zalecają, aby podać szczepionkę przeciw żółtaczce w ciąży w III trymestrze ciąży – tak aby przed porodem przyszła mama otrzymała co najmniej dwie dawki szczepionki. Chociaż szczepienie przeciw WZW jest bezpieczne zarówno dla dziecka jak i mamy, jednak ze względu na okres organogenezy, który jest kluczowy dla rozwoju dziecka, lekarze wolą "dmuchać na zimne" i odradzają szczepienie przeciw żółtaczce w ciąży w I trymestrze.
A co z kobietami, które były kiedyś szczepione przeciwko żółtaczce typu B? Jeśli przyszła mama była szczepiona kiedykolwiek w przeszłości – prawdopodobnie ma zapewnioną odporność na całe życie, bo szczepienia przeciw WZW typu B są bardzo skuteczne.
Aby to sprawdzić, każda ciężarna ma wykonywane badanie na obecność antygenu HBs – wynik pozytywny jest dowodem zakażenia. W tej sytuacji lekarz zleci kolejne badania, które określą, czy przyszła mama jest tylko nosicielką, czy też cierpi na przewlekłe zapalenie wątroby, które należy leczyć.
Jeśli matka jest nosicielką wirusa, dziecku podaje się po porodzie 1. dawkę szczepionki oraz immunoglobulinę (2. i 3. dawkę szczepionki malec powinien dostać w 1. i 6. miesiącu życia.
Czytaj: Szczepienie przeciw polio w ciąży
Szczepienia w ciąży – jakie szczepionki są w ciąży zakazane?
Przy okazji szczepienia przeciwko żółtaczce w ciąży, często padają pytania o ochronę przed wirusowym zapaleniem wątroby typu A – chorobą przenoszoną drogą pokarmową. Stosuje się ją w wyjątkowych sytuacjach, raczej po I trymestrze.
Jeśli ciężarna ma kontakt z chorym na WZW A i istnieje duże ryzyko zakażenia, powinna dostać immunoglobulinę (to nie szczepionka, lecz przeciwciała, które przez krótki czas są w stanie unieszkodliwić wirusa w jej organizmie).
miesięcznik "M jak mama"
