Spis treści
- Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – przyczyny
- Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – objawy
- Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – powikłania u dzieci
- Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – leczenie
Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży to zakażenie wywołane przez wirusy, bakterie lub pierwotniaki, które obejmuje błony i wody płodowe. Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży jest bardzo niebezpieczne, ponieważ chorobotwórcze drobnoustroje mogą doprowadzić do pęknięcia błon płodowych i porodu przedwczesnego. Mogą także zaatakować dziecko, powodując u niego liczne komplikacje zdrowotne, a nawet doprowadzić do jego śmierci w organizmie matki lub zaraz po urodzeniu. Przebieg zakażenia wewnątrzmacicznego i jego skutki zależą od momentu ciąży, w którym doszło do zakażenia. Najpoważniejsze powikłania dają zakażenia, które rozwinęły się w pierwszym trymestrze.
Czytaj także: Poród przedwczesny: 10 rzeczy, dzięki którym nie urodzisz zbyt wcześnie
Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – przyczyny
Najczęstszą przyczyną zakażenia wewnątrzmacicznego w ciąży jest wirus cytomegalii. Inne możliwe infekcje to różyczka, ospa, opryszczka, świnka, toksoplazmoza i kiła.
Do zakażenia dziecka w łonie matki może dojść m.in. w wyniku pęknięcia błon płodowych. Chorobotwórcze patogeny mogą przeniknąć do dziecka także przez łożysko. Inną drogą zakażenia jest droga wstępująca. W tym przypadku dochodzi do niekorzystnych zmian we florze bakteryjnej pochwy kobiety w ciąży, czego konsekwencją jest zakażenie pochwy. Następnie infekcja obejmuje po kolei szyjkę macicy, błony i wody płodowe. Do zainfekowania rozwijającego się dziecka może dojść także podczas amniocentezy (pobrania płynu owodniowego) czy wewnątrzmacicznej transfuzja krwi płodu. Są też zakażenia (np. opryszczka), do których dochodzi w czasie porodu.
Czytaj także: Test na poród przedwczesny: sposób na uniknięcie porodu przedwczesnego
Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – objawy
- różyczka – dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych u ciężarnej. Następnie po około 24 godzinach pojawia się plamista, różowa wysypka, która – co charakterystyczne - rozpoczyna się od twarzy, a potem obejmuje całe ciało z wyjątkiem dołów pachowych i podkolanowych
- cytomegalia – daje mało charakterystyczne objawy, takie jak zmęczenie, ból gardła, kaszel, gorączka (może się utrzymywać nawet miesiąc), powiększenie węzłów chłonnych
- ospa – zanim pojawi się charakterystyczna wysypka, ciężarna skarży się na bóle głowy, ból brzucha, ogólne osłabienie i gorączkę
- opryszczka – na wargach lub na narządach płciowych pojawiają się małe pęcherzyki, wypełnione płynem surowiczym, które szybko przekształcają się w ranki, a następnie w strupki. Objawami towarzyszącymi są gorączka, bóle głowy i mięśni
- świnka – charakterystyczne jest bolesne powiększenie ślinianek przyusznych, ból przy żuciu i/lub połykaniu pokarmów, gorączka, ból głowy, uczucie ogólnego rozbicia, spadek masy ciała
- toksoplazmoza – objawy zakażenia w ciąży przypominają zwykłą infekcję – pojawiają się bóle głowy, stawów i mięśni, gorączka, a węzły chłonne są powiększone
- kiła – początkowo w obrębie warg sromowych pojawia się niebolesna, czerwona grudka, która później wrzodzieje. Kolejnym etapem zakażenia jest wysypka, która pojawia się na skórze i błonach śluzowych. Potem na wewnętrznej powierzchni ud i w okolicach odbytu mogą powstawać szarobiałe wilgotne zmiany (kłykciny płaskie).
Dodatkowo pojawiają się upławy o nieprzyjemnym zapachu. Gdy dojdzie do pęknięcia błon płodowych, wyciekające wody płodowe mogą mieć nieprzyjemny zapach i zmieniony kolor.
Czytaj także: Wody płodowe: przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego: co robić?
Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – powikłania u dzieci
- toksoplazmoza - jeśli kobieta przechodzi toksoplazmozę po raz pierwszy właśnie w czasie ciąży, choroba może doprowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, wzroku i słuchu dziecka, małogłowia lub wodogłowia. Dziecko może się też urodzić z niską masą urodzeniową. Najpoważniejszym skutkiem tego zakażenia jest poronienie
- cytomegalia – powikłaniami tego zakażenia wewnątrzmacicznego są zaburzenia w rozwoju psychoruchowym dziecka, zaburzenia słuchu, wzroku, autyzm, a nawet łagodne zaburzenia psychiczne
- opryszczka – są dwa typy tego wirusa – HSV1 i HSVA. Ten pierwszy powoduje powstanie zmian na ustach, a drugi atakuje narządy płciowe. Opryszka tych narządów płciowych jest najniebezpieczniejsza, ponieważ do zakażenia dziecka wirusem opryszczki następuje najczęściej właśnie podczas porodu. Zakażenie noworodka obarczone jest 50 proc. śmiertelnością. Pozostałe dzieci zmagają się z opryszczką skóry, jamy ustnej czy gałki ocznej. Najpoważniejszymi powikłaniami są zakażenie ośrodkowego układu nerwowego i posocznica
- świnka - w pierwszym trymestrze ciąży zwiększa ryzyko poronienia. W późniejszym okresie ciąży nie jest groźna
- kiła – może doprowadzić do urodzenia dziecka martwego lub z kiłą wrodzonej, tj. z poważnymi wadami rozwojowymi (m.in. głuchota, zapalenie rogówki oka, powiększenie wątroby). Częstym powikłaniem jest poród przedwczesny. Jednak w tym przypadku większość noworodków umiera krótko po przyjściu na świat
Zakażenie wewnątrzmaciczne w ciąży – leczenie
Jeśli jest za wcześnie na rozwiązanie ciąży, podaje się odpowiednie antybiotyki (po zbadaniu, co jest przyczyną zakażenia) i kontroluje się stan zdrowia przyszłej matki i dziecka.
