Żylaki w ciąży to częsta dolegliwość. Ciążowym dolegliwościom z żylakami sprzyja nadmierne przybieranie na wadze i czynniki genetyczne. Wyjaśniamy, jak powstają żylaki nóg i dlaczego żylaki w ciąży mogą być problemem?
Spis treści
- Skąd się biorą żylaki w ciąży?
- Żylaki w ciąży: pajączki i wężyki
- Żylaki w ciąży grożą zakrzepicą żylną
- Jak zapobiegać powstawaniu żylaków w ciąży
Skąd się biorą żylaki w ciąży?
Żyły to naczynia, którymi krew wraca do serca. Żyły z nóg wykonują pracę pod górkę - dosłownie i w przenośni, bo z okolic stóp muszą przepchnąć krew do serca znajdującego się ponad metr nad ziemią! Zmiany hormonalne zachodzące podczas ciąży powodują rozluźnienie naczyń krwionośnych, a w konsekwencji ich poszerzenie. W dodatku w ciąży przybywa krążącej krwi (nawet 1,5 litra!), co dodatkowo niejako rozpycha żyły.
Jakby tego było mało, siła grawitacji utrudnia powrót krwi do serca. A powiększająca się macica uciska żyły w jamie brzusznej i miednicy, powodując wzrost ciśnienia w naczyniach nóg (w II trymestrze ciąży nawet trzykrotnie!), co jeszcze bardziej komplikuje odpływ krwi z dolnych partii ciała.
W efekcie krew zalega w poszerzonych naczyniach i rozdyma je, prowadząc do powstawania żylaków nóg lub hemoroidów odbytu. Jedynym sprzymierzeńcem żył są mięśnie nóg, wyciskające krew ku górze w trakcie ruchów, np. marszu, oraz zastawki żył, które otwierając się jak parasolki, nie pozwalają cofać się krwi.
Jak najszybciej zgłoś się do lekarza, jeśli:
- noga z żylakami spuchła, boli, jest zaczerwieniona lub sina
- podczas załatwiania się zauważyłaś krew
- żylaki bardzo ci dokuczają, nogi bolą i wydają się ciężkie
Żylaki w ciąży: pajączki i wężyki
Pierwszym niepokojącym sygnałem jest uczucie ciężkich nóg – sprawiają one wrażenie, jakby były z ołowiu. Często nogi w ciąży puchną i trochę bolą, zwłaszcza pod koniec dnia. Pojawia się mrowienie, pieczenie, swędzenie, czasem skurcze łydek. Fioletowe pajączki na nogach to drobne poszerzone żyły lub popękane małe naczynka.
Na tym etapie problem jest bardziej estetyczny niż zdrowotny, ale kolejnym stadium są już żylaki. Gdy żyły nie wytrzymują naporu zalegającej krwi, poszerzają się, wydłużają i zaczynają przypominać skłębiony tuż pod skórą niebieski wężyk lub tasiemkę. Wówczas żylaki na nogach nie jest to już tylko defekt urody, ale problem medyczny.
Na szczęście po porodzie, gdy wszystko wraca do równowagi, żylaki często stają się mniej widoczne, a nawet czasem znikają bez śladu. Ale mogą pojawić się w następnej ciąży, zwłaszcza jeśli niewiele czasu minęło od ostatniego porodu.
Żylaki w ciąży grożą zakrzepicą żylną
Poszerzone żyły mogą powodować nie tylko ból, ale także groźne powikłanie, jakim jest zakrzepica. Na skutek zastoju krwi w naczyniach może dojść do powstania skrzepu krwi, który jak korek zatyka naczynie, uniemożliwiając swobodny przepływ krwi. Zakrzepicy sprzyja dodatkowo wzrost lepkości krwi w czasie ciąży.
Zakrzepica żylna objawia się silnym bólem, obrzękiem nogi, zaczerwienieniem wzdłuż przebiegu żyły, a czasem także wyczuwalnym powrózkowatym zgrubieniem w miejscu zakrzepu. Jeśli zauważysz u siebie takie dolegliwości, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Niezbędne będą zastrzyki zmniejszające krzepliwość krwi.
Nie zrzucaj dolegliwości na karb zmęczenia nóg lub chwilowego pogorszenia kondycji żył w ciąży. Gdyby doszło do oderwania się fragmentu skrzepu, mógłby popłynąć z prądem krwi i zatkać ważne naczynia krwionośne.
Jak zapobiegać powstawaniu żylaków w ciąży
- Jeśli musisz długo stać lub siedzieć, co 30–40 minut przejdź się lub chociaż rozciągnij nogi w kostce, a wieczorem co godzinę połóż się na 15 minut z nogami uniesionymi powyżej tułowia; podczas siedzenia nie zakładaj nogi na nogę. Kiedy leżysz, podłóż pod nogi poduszkę, by je unieść.
- Codziennie staraj się mieć trochę ruchu. Regularnie pływaj, gimnastykuj się lub chociaż spaceruj.
- Zadbaj o masaż stóp i łydek – należy go wykonywać zawsze w kierunku serca, czyli od stóp w górę.
- Nie dźwigaj ciężarów.
- Noś buty z szerokimi noskami i na niskich obcasach, nie wkładaj uciskającej, krępującej ruchy odzieży.
- Unikaj wysokiej temperatury (gorące kąpiele, sauna, solarium, długie opalanie), bo gwałtownie rozszerza ona naczynia.
- Profilaktycznie łykaj leki zawierające rutynę, która wzmacnia ścianki naczyń.
- Zażywaj dostępne bez recepty kapsułki zapobiegające żylakom.
- W początkach choroby obolałe i spuchnięte nogi nacieraj żelami z wyciągiem z kasztanowca lub heparyną.
- Noś przeciwżylakowe rajstopy lub pończochy. Trzeba je włożyć rano, przed wstaniem z łóżka (zanim krew spłynie do stóp). Dobre rajstopy muszą mieć odpowiedni ucisk, dlatego powinny być zrobione na miarę, na podstawie recepty lekarskiej.
Hemoroidy - to również żylaki
Bóle podczas wypróżniania się i krew na stolcu lub na papierze toaletowym mogą świadczyć o hemoroidach, czyli żylakach odbytu. Ich powstawaniu – oprócz zmian naczyniowych typowych dla ciąży – sprzyjają zaparcia, które są utrapieniem wielu ciężarnych. Hemoroidy można wyczuć jako poduszeczkowate, miękkie wybrzuszenia przy odbycie.
Pomocne są nasiadówki nad wywarem z kory dębu i stosowanie miejscowych kremów lub czopków. Ważne jest także zwalczanie zaparć poprzez stosowną dietę (bogatą w warzywa i błonnik) oraz aktywność fizyczną.
Czytaj: Kontrolowanie ciśnienia w ciąży - Wywiad z ekspertem na temat nadciśnienia w ciąży
Stopy w ciąży: dlaczego puchną stopy i jak radzić sobie z problemami ze stopami w ciąży?
Opuchlizna w ciąży: jak poradzić sobie z opuchniętymi nogami w ciąży?
Nietypowe wczesne objawy ciąży: zobacz, co może cię zaskoczyć!
miesięcznik "M jak mama"
