Jak ciąża wpływa na organizm kobiety?

2021-08-12 9:17

Ciąża to szczególny czas, w którym zachodzi wiele zmian w organizmie kobiety. Pod wpływem hormonów zmienia się nie tylko wygląd zewnętrzny ciężarnej, ale zmiany dotyczą także jej fizjologii i psychiki. Jak konkretnie ciąża wpływa na organizm kobiety?

Jak ciąża wpływa na organizm kobiety?

i

Autor: Getty images

Spis treści

  1. Jak zmienia się wygląd zewnętrzny kobiety w ciąży?
  2. Ciąża kobiety – co zmienia się wewnątrz ciała ciężarnej?
  3. Jak ciąża wpływa na psychikę kobiety?
  4. Ciąża a aktywność seksualna
  5. Jak jeszcze ciąża wpływa na organizm kobiety?
Który tydzień, który miesiąc ciąży?

Jak zmienia się wygląd zewnętrzny kobiety w ciąży?

Ciąża wpływa na wygląd zewnętrzny kobiety. Jej najbardziej zauważalnym objawem jest znaczny przyrost masy ciała. Zwykle kobiecie w ciąży przybywa w tym okresie około 10-13 kg. Na taki wynik wpływa między innymi zatrzymanie wody w organizmie, której dodatkowo w organizmie może pojawić się nawet 8 litrów. Do tego należy doliczyć masę ciała dziecka i łożyska (ok. 3-4 kg) oraz 1 litr płynu owodniowego.

Warto jednak wiedzieć, że sylwetka kobiety zmienia się nie tylko za sprawą powiększającego się z miesiąca na miesiąc brzucha. W czasie ciąży na skutek zachodzących zmian zaokrąglają się biodra i uda ciężarnej, a także powiększa się jej biust.

Dodatkowo ze względu na zatrzymanie się wody w organizmie, w drugiej połowie prawidłowej ciąży nierzadko występują obrzęki, które dotyczą nóg i rąk. Opuchnięcie zwiększa się wraz z wysokimi temperaturami oraz aktywnością fizyczną i ustępują po nocnym odpoczynku.

Kobieta w ciąży może zauważyć także, że jej piersi i sutki są większe, bardziej tkliwe, a także, że widać wyraźny wzrost gruczołów mlecznych. W czasie ciąży występuje także przekrwienie okolic płciowych, stąd można dostrzec zasinienie krocza i sromu.

Z kolei na środku brzucha może pojawić się brązowo-czarna, pionowa linia. U niektórych kobiet na brzuchu mogą pojawić się rozstępy, a na skórze twarzy i szyi przebarwienia (tzw. maska ciążowa). Wszystkie powyższe symptomy są naturalne, a ich występowanie nie zawsze ma miejsce u każdej ciężarnej.

Czytaj: Waga w ciąży: ile można przytyć w ciąży?

Jak rośnie brzuch w ciąży, czyli w którym miesiącu widać brzuch?

Rodzisz w roku 2022? Szukasz wsparcia innych przyszłych mam, chcesz wymienić się z nimi swoimi doświadczeniami? Dołącz do grupy na FB "Rodzę w 2022 roku! Grupa dla mam (BEZ HEJTU)"!

Ciąża kobiety – co zmienia się wewnątrz ciała ciężarnej?

Ciąża jest związana z wieloma zmianami hormonalnymi, w tym między innymi wysokim stężeniem progesteronu, estrogenów, gonadotropiny kosmówkowej (hCG) i prolaktyny. Pod ich wpływem dochodzi do wielu zmian dotyczących wyglądu zewnętrznego kobiety, jak i jej fizjologii.

  • MACICA

W czasie ciąży zwiększa się masa oraz objętość macicy, która już około 12. tygodnia wykracza poza miednicę. To powoduje między innymi przemieszczanie się jelit, co z kolei wiąże się z symptomami takimi jak zaparcia, wzdęcia, ucisk na żołądek itd. W obrębie układu rozrodczego zmiany widoczne są również w szyjce macicy, która staje się bardziej miękka, a także w pochwie, która wówczas staje się pogrubiona, co stanowi przygotowanie kanału rodnego do porodu.

W tym czasie zwykle nie występuje miesiączka, w jajnikach nie dojrzewają nowe pęcherzyki, a owulacja zostaje zahamowana.

  • UKŁAD KOSTNY

Ponadto, aby płód właściwie się rozwijał zmiany zachodzą także w układzie kostno-stawowym. Kości i stawy ulegają rozluźnieniu, a mięśnie rozciągnięciu.

To wszystko jest konieczne, by w ciąży kobieta poradziła sobie ze zwiększonym obciążeniem kręgosłupa i kończyn dolnych, a także zmienioną statyką.

  • ZMIANY W UKŁADACH KRĄŻENIA, ODDECHOWYM, POKARMOWYM

Zmiany hormonalne powodują także szereg zmian ogólnoustrojowych. Wśród nich znajdują się między innymi zmiany w układzie sercowo-naczyniowym. Już od pierwszego trymestru ciąży zwiększa się objętość krwi krążącej, częstość rytmu serca, a także krzepliwość krwi.

Zmiany dotyczą także układu oddechowego i są związane z uniesieniem przepony (o około 4 cm), co zmniejsza jej czynność, a także zwiększeniem objętości oddechowej i minutowej (nie zwiększa się częstotliwość oddechów).

Co ciekawe wysoki poziom estrogenów skutkuje występowaniem nieżytu błony śluzowej nosa u około 30% ciężarnych, co powoduje zaleganie wydzieliny. Ciąża to czas, w którym powiększa się objętość nerek, poszerzają moczowody oraz zmniejsza pojemność pęcherza moczowego.

Kolejne zmiany, jakie powoduje ciąża dotyczą układu pokarmowego. Kobiety w ciąży mogą zauważyć spowolnienie perystaltyki (zaparcia występują nawet u 38% ciężarnych), a także niedobór insuliny. W tym szczególnym okresie kobiety mogą dostrzec również wzmożone krwawienie z dziąseł, co jest spowodowane rozpulchnioną śluzówką jamy ustnej.

  • WZROK

W ciąży fizjologiczną zmianą związaną z wydzielaniem hormonów jest także pogorszenie się wzroku, który cechuje wtedy między innymi niestabilna ostrość widzenia.

Jak ciąża wpływa na psychikę kobiety?

Ciąża powoduje nie tylko szereg zmian fizycznych i fizjologicznych, ale wpływa także na procesy psychologiczne. To jakie stany emocjonalne przeżywa kobieta zależy nie tylko od zmian hormonalnych, ale także od jej podejścia do ciąży i macierzyństwa, a także sytuacji, w jakiej się znajduje (w jakim jest związku, jaka jest jej sytuacja zawodowa, materialna itp.).

Dlatego też kobieta w ciąży może przeżywać różne, skrajne stany – od znacznego optymizmu po te pełne wątpliwości i obaw. Ponadto wahania nastrojów związane są także z poszczególnymi trymestrami. I tak na przykład w pierwszym trymestrze kobieta nierzadko doświadcza kryzysu psychicznego związanego ze zmianami fizycznymi, dyskomfortem objawów fizycznych, a także tym, że wkrótce jej życie się zmieni.

U wielu kobiet w tym czasie widoczny jest też lęk przed utratą ciąży. Jest też grupa kobiet, u których w pierwszym trymestrze doświadczają one pozytywnych emocji wynikających z poczęcia dziecka.

WAŻNE! Z badań wynika także, że jeśli związek emocjonalny z ojcem dziecka jest silny, to kobieta w tym okresie jest spokojna i akceptuje nową rzeczywistość.

W drugim trymestrze zaczyna się emocjonalna stabilizacja, która jest związana między innymi z pogłębiającą się więzią z dzieckiem. Z kolei w trzecim trymestrze ponownie pojawiają się lęki, tym razem związane głównie z porodem i doświadczeniem bólu porodowego, a także z obawami, czy dziecko urodzi się zdrowe. Zmieniające się ciało oraz fizjologia kobiety w ciąży mogą w tym czasie powodować także rozdrażnienia, pobudliwość i huśtawkę nastrojów.

Czytaj: Zmiany w ciąży - zmienia się nie tylko brzuch

Jak zmienia się twoje ciało w ciąży? Piersi, cera, waga w ciąży - co jeszcze się zmieni?

Ciąża a aktywność seksualna

Ciąża wpływa także na aktywność seksualną, gdyż w tym czasie kobieta odczuwa szczególną potrzebę bliskości i ciepła. Chociaż w przypadku prawidłowej ciąży niskiego ryzyka seks nie wpływa negatywnie na stan zdrowia dziecka, to niektóre ciężarne nie są tak aktywne płciowo jak w okresie sprzed ciąży. Dlaczego?

Naukowcy Masters i Johnson zauważyli, że u kobiet ciężarnych, w szczególności u tych, które po raz pierwszy zaszły w ciążę, w pierwszym jej trymestrze wyraźnie spada zainteresowanie seksualne. Może to mieć związek z występującymi wtedy objawami takimi jak senność, nudności, wymioty, bolesność piersi itp. Wyraźny wzrost zainteresowania seksem następuje natomiast w drugim trymestrze ciąży.

To z kolei wiąże się z intensywnym nawilżeniem ścian pochwy w tym okresie oraz przekrwieniem narządów płciowych. W trzecim trymestrze ciąży aktywność seksualna ponownie spada, co tak jak w pierwszym trymestrze, związane jest ze współistniejącymi objawami, w tym między innymi bólami pleców, obrzękami, ociężałością, przyrostem masy ciała, nadmiernym zmęczeniem itp.

W prawidłowej ciąży seks nie wpływa niekorzystnie na dziecko i jego rozwój. Dzieje się tak dlatego, że ochraniają je mięśnie macicy, owodnia i płyn owodniowy, a także zasłaniający szyjkę macicy, czop śluzowy. Jeśli jednak kobieta w ciąży obawia się, czy w jej przypadku współżycie jest bezpieczne, może porozmawiać o tym z ginekologiem.

Oprócz zaleceń specjalista będzie mógł doradzić, jak indywidualnie modyfikować pozycje w konkretnym trymestrze ciąży, by współżycie było satysfakcjonujące.

WAŻNE! Ograniczenie współżycia podczas prawidłowej ciąży niskiego ryzyka zaleca się zwykle na 6 tygodni przed porodem.

Czytaj: Czy w ciąży trzeba chodzić do lekarza?

Jak jeszcze ciąża wpływa na organizm kobiety?

Ciąża wiąże się ze zużywaniem energii na wzrost dziecka, a także intensywną pracą serca i płuc matki, dlatego u ciężarnych zwiększa się zapotrzebowanie na energię, składniki odżywcze i płyny. Sposób odżywiania jest w tym okresie bardzo istotny, gdyż determinuje prawidłowe wzrastanie oraz rozwój płodu.

Tym samym należy pamiętać, że chociaż w pierwszym trymestrze zapotrzebowanie na energię jest identyczne, jak w okresie przed ciążą, to w drugim trymestrze zwiększa się o 360 kcal dziennie, a w trzecim o 475 kcal dziennie, w porównaniu z czasem przed ciążą. Kobiety powinny przy tym pamiętać, by jeść dla dwojga, nie za dwoje.

I tak w diecie ciężarnej według NCEŻ IŻŻ powinno znaleźć się 1,2 g/kg masy ciała/dobę białka, tłuszczów w drugim trymestrze 8-14 g/dobę i w trzecim trymestrze 11-18 g/dobę oraz węglowodanów (RDA) nie mniej niż 175 g/dobę (45-60% energetyczności). Zwiększone zapotrzebowanie dotyczy także składników odżywczych takich jak witaminy (w szczególności witaminy A, z grupy B - B1, B2, B6, B12 oraz witaminy C, E, folianów, choliny, kwasu pantotenowego) oraz składniki mineralne (m.in. żelazo, wapń, fosfor, magnez, miedź, cynk, jod, mangan).

Ciąża zwiększa także zapotrzebowanie kobiety na płyny, które wynosi wtedy 2-2,5 litra dziennie. Ciężarne powinny pić głównie wodę (60-80% wszystkich płynów) i ewentualnie herbatę czerwoną lub ziołowe napary dozwolone w ciąży, soki oraz mleko.

Kobiety w ciąży muszą także wziąć pod lupę aktywność fizyczną. W praktyce oznacza to, że jest ona zalecana tylko tym ciężarnym, których ciąża ma prawidłowy przebieg. Należy jednak pamiętać, by u tych kobiet aktywność fizyczna była umiarkowana i nie była związana z wprowadzeniem nowych ćwiczeń, jakich nie wykonywały przed ciążą. Należy przy tym pamiętać, że kondycja kobiety wraz z rozwojem ciąży może się zmniejszać, co jest zupełnie normalne.

Czytaj: Niedokrwistość w ciąży: anemia jak do niej nie dopuścić?

10 rad, jak przeżyć ostatnie tygodnie ciąży bez stresu i na luzie

Czy znasz swoje ciążowe prawa i przywileje?

Pytanie 1 z 12
Możesz skorzystać z bezpłatnej opieki położnej jeszcze przed porodem?
Zdjęcie