Komórka jajowa, zygota, zarodek... od tego zaczyna się nowe życie

2016-09-28 18:11

Komórka jajowa, zygota, zarodek - te pojęcia zna każdy, choćby z lekcji biologii w szkole. Jeśli jednak planujesz ciążę, warto wiedzieć o ich nieco więcej. Jak powstaje w nowe życie?

komórka jajowa

i

Autor: thinkstockphotos.com Jeśli w ciągu 12-24 godzin od owulacji komórka jajowa zostanie zapłodniona, rozwinie się z niej zygota, która następnie zagnieździ się w macicy i przeistoczy w zarodek.

Spis treści

  1. Komórka jajowa - początek drogi
  2. Zygota – komórka będąca efektem zapłodnienia
  3. Zarodek – początkowa postać organizmu ludzkiego

Komórka jajowa - początek drogi

Komórka jajowa to żeńska komórka (gameta) rozrodcza, która powstaje w kobiecym jajniku. Każda kobieta rodzi się z milionami pęcherzyków jajowych, które „budzą się” w okresie, kiedy kobieta staje się zdolna do rozmnażania.

Owulacja, czyli dojrzewanie i uwalnianie się komórki jajowej następuje w czasie każdego cyklu mestruacyjnego, zazwyczaj naprzemiennie – raz w lewym, raz w prawym jajniku. W znajdującym się w jajniku pęcherzyku Graafa zaczyna dojrzewać kilkadziesiąt komórek jajowych. Tylko jedna z nich osiąga pełną dojrzałość, reszta zaś obumiera. Za dojrzewanie komórki jajowej oraz za zahamowanie wzrostu pozostałych, odpowiedzialne są hormony: estrogeny. Dojrzały pęcherzyk jajowy przemienia się w komórkę jajową, a następnie, po pęknięciu pęcherzyka Graafa, zostaje uwolniony z jajnika. Następuje to w tzw. okresie owulacji (jajeczkowania), czyli ok. 14. dnia cyklu menstruacyjnego.

>> Kalkulator dni płodnych - sprawdź, kiedy masz największe szanse na zajście w ciążę!

Następnie komórka jajowa przedostaje się z jajnika do jajowodu, gdzie za pośrednictwem wypustek jest przesuwana w kierunku macicy. Jeżeli na tym etapie jej rozwoju, w ciągu 12-24 godzin od owulacji, zostanie ona zapłodniona, rozwinie się z niej zygota, która następnie zagnieździ się w macicy i przeistoczy w zarodek. Jeśli nie dojdzie do spotkania z meską komórką rozrodczą (plemnikiem) i zapłodnienia, komórka jajowa obumrze. Ściany macicy, w których nie implantował się zarodek zaczną się złuszczać i nastąpi menstruacja.

Zygota – komórka będąca efektem zapłodnienia

Jest pierwszą komórką, z której pod wpływem kolejnych podziałów rozwija się człowiek. Powstajew momencie, gdy gameta (komórka) żeńska łączy się z gametą męską, czyli gdy męski plemnik łączy się z żeńską komórką jajową. Dochodzi wtedy do połączenia się obu gamet w jedną oraz do połączenia chromosomów z plemnika z chromosomami z jaja tworząc dwadzieścia trzy pary.

Już w pierwszej dobie od zapłodnienia następują pierwsze podziały zygoty, które prowadzą do ukształtowania się ludzkiego organizmu: najpierw na dwie, potem na cztery itd. średnio co 12-14 godzin. Zygota otoczona gęstą substancja przesuwa się stopniowo w kierunku macicy, poruszana ruchem znajdujących się w jajowodzie wypustek i odżywiana wydzielanymi przez niego substancjami. Po około 7 dniach od zapłodnienia rozpoczyna się proces zagnieżdżenia się komórki w błonie śluzowej macicy. Mówimy wtedy o implantacji blastocysty, który kończy się po około 5–6 dniach. Po tym czasie blastocysta zaczyna rozwijać się dwutorowo – z jednej

jej części rozwinie się łożysko, z drugiej zaś – zarodek.

>> Krwawienie implantacyjne: jakie są jego przyczyny, objawy i czym się różni od miesiączki?

 

rozwój zarodka

i

Autor: materiał archiwalny
Ile żyją plemniki?

Zarodek – początkowa postać organizmu ludzkiego

Powstaje z zygoty (połączenia komórek męskich i żeńskich w wyniku zapłodnienia) po zagnieżdżeniu się w macicy. Implantacja następuje ok. 7 doby po zapłodnieniu i trwa 4-5 dni. W okresie zarodkowym, który trwa od momentu implantacji do ok. 8 tygodnia ciąży, powstają najważniejsze narządy wewnętrzne człowieka, dlatego okres ten nazywany jest również organogenezą. Jest to moment, kiedy powstają ewentualne wady rozwojowe.

Zobacz:

Pęcherzyk ciążowy: co to jest i kiedy widać pęcherzyk ciążowy?

Jak rozwija się płód tydzień po tygodniu

Tzw. okres zarodkowy (embrionalny) charakteryzuje się wyjątkowo dynamicznym rozwojem. Ciągłym podziałom i mnożeniu się ulegają trzy grup komórek, z których w przyszłości rozwiną się:

  1. układ nerwowy i mózg,
  2. układ pokarmowy i inne narządy
  3. szkielet, układ krwionośny, mięśnie i tkanka łączna.

Wraz z podziałami komórek, zarodek zmienia swój kształt, a wokół niego powstaje pęcherzyk ciążowym. Obok zarodka, znajduje się w nim również m.in. pęcherzyk żółtkowy oraz jama owodniowa. Pęcherzyk żółtkowy odżywia zarodek do momentu powstania łożyska, natomiast jama owodniowa ok. 6-7 tygodnia ciąży wypełnia się płynem owodniowym, który chroni zarodek przez urazami.