1 trymestr ciąży to okres pierwszych 13 tygodni ciąży, ważnych dla rozwoju płodu. Dlatego warto wiedzieć, o czym pamiętać w pierwszym trymestrze ciąży, aby zapewnić dziecku optymalne warunki do wzrostu. Oto cenne rady na pierwszy trymestr dla wszystkich przyszłych mam.
Spis treści
- Dlaczego pierwszy trymestr jest taki ważny?
- Ważne rady na 1 trymestr ciąży
- Zmiana diety w 1 trymestrze ciąży
- Badania i troska o zdrowie w 1 trymestrze ciąży
Rodzisz w roku 2022? Szukasz wsparcia innych przyszłych mam, chcesz wymienić się z nimi swoimi doświadczeniami? Dołącz do grupy na FB "Rodzę w 2022 roku! Grupa dla mam (BEZ HEJTU)
Dlaczego pierwszy trymestr jest taki ważny?
Pierwszy trymestr to początek ciąży. W tym czasie z pojedynczej, mikroskopijnej komórki rozwija się płód z wykształconymi wszystkimi układami narządów. Ale tutaj nie chcemy zajmować się tym, co się dzieje w twoim ciele w pierwszym trymestrze ciąży, a tym, co powinnaś zrobić w związku z tym, że oczekujesz dziecka.
Gdy zrobiony w domu test ciążowy wykaże, że doszło do zapłodnienia, od razu powinnaś podjąć pewne postanowienia i wcielić je w życie. Warto w 1 trymestrze ciąży zmienić niektóre swoje nawyki i zwyczaje, poszukać dobrego lekarza, wiedzieć, jakie trzeba zrobić badania i jak się odżywiać w 1 trymestrze ciąży.
Ważne rady na 1 trymestr ciąży
1. Zacznij ćwiczyć. Na początku ciąży ruszaj się, ale z głową. Ćwiczenia fizyczne bardzo dobrze wpływają na ciążę: poprawiają krążenie, zwiększają ilość tlenu w twojej krwi i polepszają nastrój.
A zatem będą w ciąży spaceruj, pływaj, ćwicz jogę albo znajdź inny, swój własny sposób na aktywność fizyczną, byle tylko było to bezpieczne i regularne. Nie uprawiaj sportów, które mogą cię narazić na urazy: jazdy konnej, windsurfingu, narciarstwa czy nawet jazdy na rolkach.
2. Rzuć palenie papierosów - koniec z nałogiem. Jeśli dotąd paliłaś papierosy, zupełnie z nich zrezygnuj będąc w ciąży. Może być to niełatwe, ale wyobraź sobie swoje maleńkie dziecko otoczone oparami gęstego dymu nikotynowego (niczym w swoistej „komorze gazowej”).
Taki widok powinien cię skutecznie zniechęcić do sięgania po papierosy. Jest również drugi ważny argument: palenie papierosów w ciąży znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia nagłej śmierci łóżeczkowej niemowlęcia (SIDS).
3. Zrezygnuj ze spożywania napojów z alkoholem, bo alkohol w każdej ilości może szkodliwie wpływać na rozwój mózgu płodu.
4. Zapisz się na wizytę u ginekologa. Nie ma potrzeby, aby wizyta u ginekologa odbyła się natychmiast. Jeśli więc chcesz się zapisać do lekarza w ramach ubezpieczenia w NFZ i na wizytę musisz czekać np. dwa tygodnie, to też będzie dobrze. Ale jeśli kolejka wynosi miesiąc, to powiedz w recepcji, w jakiej sprawie przychodzisz, że jesteś w ciąży – może uda się zapisać wcześniej.
Pierwsza wizyta u ginekologa powinna się odbyć najpóźniej w 9.–10. tygodniu ciąży. Od tego zależy m.in., czy dostaniesz becikowe. Sam wybór lekarza (jeśli jeszcze nie masz stałego) to też ważna decyzja w ciąży, poświęć więc temu trochę czasu i uwagi.
Aby dobrze wybrać ginekologa, popytaj przyjaciółki i znajome, czytaj opinie o lekarzach w internecie. Ciążę może też prowadzić położna, która ma z NFZ umowę na to świadczenie. Ale w takim przypadku i tak część wizyt musi się odbyć u lekarza.
Czytaj:
Wczesne objawy ciąży. Jakie są pierwsze objawy ciąży?
Ile tygodni trwa ciąża? Jak obliczyć początek ciąży?
Zmiana diety w 1 trymestrze ciąży
5. Dbaj o dietę. Prawidłowa dieta to element, o który musisz zadbać na początku ciąży. W pierwszym trymestrze ciąży dobrze się odżywiaj. W ciąży potrzebujesz więcej składników odżywczych niż dotąd – są niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka.
Będąc w ciąży powinnaś jeść dużo warzyw (ok. 500 g dziennie) i owoców (400 g dziennie). A poza tym: nabiał (jak najmniej przetworzony), kasze, gruboziarniste pieczywo i inne węglowodany złożone, a także chude mięso (drób, królik, cielęcina).
Pamiętaj, by dwa razy w tygodniu jeść tłuste ryby morskie, które zawierają kwas DHA – ważny dla rozwoju mózgu i wzroku dziecka. Nie jedz fast foodów i gotowych dań z konserwantami, ogranicz cukier.
6. Zrezygnuj z pewnych dań i produktów. Niektóre produkty spożywcze mogą być dla kobiet w ciąży ryzykowne, np. wątróbka, która zawiera bardzo dużo witaminy A – w nadmiarze potencjalnie szkodliwej dla płodu.
Będąc w ciąży nie jedz też potraw z surowego mięsa, surowych ryb i owoców morza, surowych jajek, a także serów pleśniowych wytwarzanych z niepasteryzowanego mleka, bo mogą zawierać listerie i inne drobnoustroje szkodzące dziecku.
7. Ogranicz picie kawy i herbaty. Ogranicz kofeinę. Duże ilości kofeiny mogą spowodować w najlepszym wypadku urodzenie dziecka o niskiej masie ciała, a w najgorszym - poronienie.
Maksymalna dzienna dawka kofeiny dla kobiet w ciąży to 200 mg, co odpowiada dwóm niezbyt mocnym kawom lub trzem filiżankom czarnej herbaty. Kofeinę zawierają też wyroby czekoladowe i napoje pobudzające - z tych ostatnich w ogóle zrezygnuj.
Czytaj: Produkty zakazane w ciąży: zobacz, czego nie wolno ci jeść
Dieta bogata w żelazo w ciąży – produkty bogate w żelazo
Czego nie wolno robić w I trymestrze ciąży?
Badania i troska o zdrowie w 1 trymestrze ciąży
8. Zapobiegaj dietą wadom cewy nerwowej. Kup w aptece kwas foliowy albo metafolinę w tabletkach i łykaj w zalecanej przez producenta dawce (0,4 mg dziennie). Kwas foliowy zapobiega poważnym wadom wrodzonym układu nerwowego dziecka, takim jak bezmózgowie czy rozszczep kręgosłupa.
Dlatego trzeba go stosować jak najszybciej, gdy tylko dowiesz się o ciąży, najlepiej jeszcze zanim zaleci ci to lekarz. Jeśli nie będziesz przekraczać zalecanej dawki kwasu foliowego, jest to absolutnie bezpieczne i nie powoduje żadnych skutków ubocznych.
9. Zrób zalecane na początku ciąży badania. Według standardu opieki nad kobietą w ciąży, do końca 10. tygodnia należy wykonać: badanie na grupę krwi i czynnik Rh, przeciwciała odpornościowe, morfologię krwi, badanie ogólne moczu, cytologię, badanie czystości pochwy, badanie stężenia glukozy we krwi na czczo, VDRL (test w kierunku kiły), badanie krwi na okoliczność zakażeń: HIV, HCV, toksoplazmozą (IgG, IgM) i różyczką.
Uwaga: niektórzy lekarze nie kierują na wszystkie zalecane badania w pierwszym trymestrze ciąży, więc albo się o to upomnij, albo zrób je na własną rękę. W przypadku występowania w bliskiej rodzinie choroby przewlekłej nieobojętnej dla ciąży (np. choroby tarczycy), warto też zrobić dodatkowe badania w tym kierunku.
10. Wykonaj badania prenatalne. Rozważ, jakie zrobić badania prenatalne. Ta ogólna nazwa oznacza wszystkie badania dotyczące stanu zdrowia płodu. Niektóre z nich wykonuje się u wszystkich kobiet w ciąży, np. tzw. USG genetyczne, które musi się odbyć przed upływem 13. tygodnia i 6. dnia ciąży.
Podczas badania ocenia się wszystkie narządy płodu oraz ryzyko wystąpienia najczęstszych wad chromosomalnych (zespoły: Downa, Edwardsa i Pataua).
Badanie to kosztuje ok. 250 zł, ale jeśli skierowanie wystawi lekarz, który ma kontrakt z NFZ, jest ono refundowane. Przy nieprawidłowym wyniku warto w tym samym dniu pobrać krew i zrobić tzw. test PAPP-a, który jest bardziej wiarygodny niż samo USG.
W przypadku podwyższonego ryzyka wad płodu masz prawo do dalszych badań prenatalnych - inwazyjnych - które wykonuje się w drugim trymestrze ciąży. Do bezpłatnych badań prenatalnych uprawnione są kobiety po 35. roku życia oraz te, które urodziły już dziecko z wadą albo są z rodziny obciążonej chorobą genetyczną.
11. Idź do dentysty. Na początku ciąży skontroluj zęby. W 1trymestrze ciąży powinnaś odwiedzić swojego dentystę, który oceni stan jamy ustnej, a gdy będzie taka potrzeba, podejmie leczenie. Nie jest bowiem prawdą, że w pierwszym trymestrze ciąży zębów się nie leczy.
12. Przyjmuj suplementy diety dla kobiet w ciąży. O kwasie foliowym była już mowa, ale to niejedyny suplement, który powinnaś przyjmować. Pozostałe to: jod, witamina D3 i kwasy tłuszczowe DHA. Uwaga: zalecane dawki witaminy D3 dla kobiet w ciąży są od kilku miesięcy znacznie wyższe niż dotąd: począwszy od 1 trymestru powinnaś przyjmować 1500–2000 IU wit. D3 dziennie.
Czytaj: Najczęściej występujące WADY WRODZONE u dzieci
Masz pozytywny test ciążowy i co dalej? Sprawdź, co powinnaś teraz zrobić
WADA CEWY NERWOWEJ. Czy kwas foliowy obniża ryzyko wystąpienia choroby?
miesięcznik "M jak mama"
