Spis treści
- Wpływ emocji matki na rozwój dziecka
- Znaczenie więzi prenatalnej
- Praktyczne podejście do redukcji stresu w ciąży
- Rola ojców w budowaniu więzi prenatalnej
Gdy matka czuje się spokojna, zaopiekowana i nawiązuje emocjonalny kontakt z dzieckiem, wspiera jego rozwój, dając mu pierwsze doświadczenie bezpieczeństwa i akceptacji. Spokojna, świadoma więź sprzyja harmonijnemu rozwojowi układu nerwowego dziecka, a także może mieć wpływ na jego późniejszą zdolność do budowania zdrowych relacji po narodzinach.
O emocjach w ciąży i świadomym przeżyciu tych 9. miesięcy rozmawiamy z psychoterapeutką i certyfikowaną analityczką więzi prenatalnej według Hidasa i Raffai - Marleną Ewą Kazoń. Nasza ekspertka tłumaczy też, w jaki sposób stan rodziców w okresie ciąży wpływa na to jakie będzie dziecko po narodzinach i jak ukształtują się relacje w rodzinie na przestrzeni lat.
Wpływ emocji matki na rozwój dziecka
Natalia Kosznik, redaktor naczelna mjakmama24.pl: Jak emocje matki w ciąży wpływają na dziecko?
Marlena Ewa Kazoń, psychoterapeutka: Dziecko jeszcze przed narodzeniem „uczy się” świata poprzez doświadczanie emocji matki. Wysoki poziom stresu u mamy może prowadzić do wzrostu kortyzolu, który wpływa na rozwój układu nerwowego malucha. Przewlekły stres może zwiększać ryzyko nadwrażliwości na bodźce po urodzeniu czy skłonności do lęku. Z kolei pozytywne emocje mamy wspierają optymalny rozwój dziecka i mogą wpływać na większe poczucie bezpieczeństwa po narodzeniu.
Dziecko, które już w okresie prenatalnym doświadcza ciepła, miłości i uwagi, przychodzi na świat w środowisku pełnym akceptacji, co prawdopodobnie będzie mieć wpływ na jego dalszy rozwój emocjonalny. Więź, która zaczyna się jeszcze przed narodzinami, staje się wtedy fundamentem bliskości, który towarzyszy rodzinie przez całe życie.
Czy to znaczy, że powinnyśmy unikać stresujących sytuacji ze względu na rozwój emocjonalny dziecka?
Nie sposób całkowicie wyeliminować stresu, ale warto świadomie dbać o swój dobrostan psychiczny. Kluczowe jest nie tylko unikanie nadmiernego napięcia, ale także nauka jego regulacji. Techniki oddechowe, medytacja, kontakt z naturą czy rozmowy z bliskimi mogą pomóc w utrzymaniu wewnętrznej równowagi.
Z kolei w sytuacji, gdy matka doświadcza przewlekłego stresu lub ambiwalentnych uczuć wobec ciąży, analiza więzi prenatalnej może pomóc jej uporać się z trudnymi emocjami i stworzyć warunki sprzyjające pozytywnej relacji z dzieckiem. Dzięki pracy nad więzią prenatalną rodzice zyskują większą świadomość siebie i swojej roli, co przekłada się na bardziej harmonijny i spokojny start w rodzicielstwo.
Znaczenie więzi prenatalnej
Więź prenatalna, o której wspomniałaś – co to właściwie jest i dlaczego jest tak ważna?
Więź prenatalna to pierwsza, fundamentalna relacja, jaką dziecko nawiązuje jeszcze w okresie życia płodowego. Tworzy się ona pomiędzy matką (a często także ojcem i innymi bliskimi osobami) a rozwijającym się dzieckiem. To emocjonalne i psychiczne połączenie, które może mieć wpływ na późniejsze relacje dziecka z otoczeniem oraz jego poczucie bezpieczeństwa i umiejętność regulacji emocji.
Na czym polega analiza więzi prenatalnej?
To proces terapeutyczny, który pozwala przyszłym rodzicom przyjrzeć się swoim uczuciom, obawom i oczekiwaniom wobec dziecka. Może obejmować rozmowy, ćwiczenia wizualizacyjne czy pracę nad relacją z własnym dzieciństwem, co może pomóc w świadomym budowaniu więzi z dzieckiem.
Praktyczne podejście do redukcji stresu w ciąży
I co to nam da, jako przyszłym rodzicom?
Dla matki to przede wszystkim możliwość głębszego zrozumienia swoich emocji i doświadczeń związanych z ciążą. Nie każda kobieta od razu czuje silną więź z dzieckiem – czasem potrzeba czasu, wsparcia i świadomego przyjrzenia się swoim uczuciom. Analiza pozwala matce oswoić ewentualne lęki, obawy i napięcia, które mogą się pojawiać w tym wyjątkowym okresie. Może również pomóc w przepracowaniu trudnych doświadczeń, takich jak wcześniejsza utrata ciąży, problemy zdrowotne czy obawy związane z porodem i przyszłym macierzyństwem. Świadome budowanie relacji z dzieckiem przed narodzinami może zmniejszyć stres, zwiększyć poczucie kontroli i dać większą pewność siebie w roli matki.
Kiedy jeszcze warto przeprowadzić analizę więzi prenatalnej?
Terapia może się okazać potrzebna, gdy przyszli rodzice mają trudne relacje rodzinne, które mogą wpływać na ich postrzeganie rodzicielstwa.
Ale zdaje się, że taka analiza jest korzystna też dla samego dziecka?
Tak, korzyści obejmują także samo dziecko. Dziecko w łonie matki odbiera bodźce zarówno fizyczne, jak i emocjonalne. Gdy matka czuje się spokojna, zaopiekowana i nawiązuje emocjonalny kontakt z dzieckiem, wspiera jego rozwój, dając mu pierwsze doświadczenie bezpieczeństwa i akceptacji. Spokojna, świadoma więź sprzyja harmonijnemu rozwojowi układu nerwowego dziecka, a także może mieć wpływ na jego późniejszą zdolność do budowania zdrowych relacji po narodzinach. Więź prenatalna to nie tylko kwestia biologii, ale także miłości, uwagi i świadomego budowania relacji. Im więcej ciepła i bliskości dziecko doświadcza jeszcze przed narodzinami, tym większa szansa, że wejdzie na świat z poczuciem bezpieczeństwa i gotowością do nawiązywania głębokich relacji.
Rola ojców w budowaniu więzi prenatalnej
Czy ojcowie też mogą budować więź z dzieckiem przed narodzinami?
Tak, i jest to bardzo ważne! Choć to matka nosi dziecko, ojciec może aktywnie uczestniczyć w budowaniu relacji poprzez mówienie do dziecka i reagowanie na jego ruchy, dotykanie brzucha partnerki i nawiązywanie kontaktu przez dotyk, uczestnictwo w badaniach USG i wspólne przeżywanie tych chwil, wyrażanie emocji, radości i troski wobec dziecka, wspólne przygotowania do porodu i rodzicielstwa.
Dla ojca analiza więzi prenatalnej to szansa na głębsze zaangażowanie się w proces ciąży i zbudowanie relacji z dzieckiem jeszcze przed jego narodzinami. Ojcowie często mogą czuć się mniej związani z nienarodzonym dzieckiem, ponieważ nie doświadczają go fizycznie w taki sposób jak matka. Praca nad więzią prenatalną pomaga im poczuć większą bliskość, lepiej zrozumieć swoje emocje i nauczyć się sposobów nawiązywania relacji, np. poprzez dotyk, rozmowy czy wspólne przeżywanie ważnych momentów związanych z ciążą.
Dodatkowo, świadomość własnych emocji i wzorców rodzinnych może pomóc ojcu lepiej przygotować się do roli rodzica i być bardziej obecnym oraz wspierającym partnerem.
