W przypadku, gdy zostanie zdiagnozowane wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu, najważniejszym zadaniem lekarzy jest znalezienie przyczyny spowolnienia wzrostu płodu i jej usunięcie, aby umożliwić dalszy prawidłowy rozwój dziecka. Zobacz, co powinnaś wiedzieć o IUGR?
Spis treści
- Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu: przyczyny
- IUGR: postać symetryczna
- IUGR: postać asymetryczna
- Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu: leczenie na miarę
- Poród i dalsze postępowanie
Przeczytaj także: Wszystko o sprawności manualnej dziecka
Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu: przyczyny
Bardzo ważne, aby od chwili wykrycia IUGR poszukiwać przyczyny problemu. Ustalenie przyczyny wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu daje szansę na złagodzenie jej wpływu na rozwój dziecka, a tym samym jego dalszy prawidłowy rozwój.
Niestety, nie zawsze jest to możliwe, a pomimo licznych badań, nie zawsze udaje się wykryć powód hipotrofii (czyli niedostatecznego wzrostu dziecka). Jednocześnie może dochodzić do zmniejszenia objętości wód płodowych i spowolnienia wzrostu macicy.
Przyczyny wpływające na zahamowanie wewnątrzmaciczne wzrostu płodu można podzielić na trzy grupy.
- czynniki matczyne to przede wszystkim przewlekłe choroby: nieprawidłowo kontrolowane nadciśnienie tętnicze, ciężka niedokrwistość, gestoza, cukrzyca, kolagenozy lub zakażenia, np. cytomegalowirusem. Duże znaczenie odgrywa także tryb życia ciężarnej: dieta (niedożywienie lub odchudzanie w czasie ciąży i niska waga), palenie papierosów, picie alkoholu, niski status społeczny lub niewłaściwe zażywanie leków.
- czynnik łożyskowy, czyli wszystko co zaburza rozwój łożyska lub jego funkcjonowanie.
- czynniki płodowe to przede wszystkim wady genetyczne, np. zespół Turnera.
Zobacz: Kalendarz ciąży - czyli ciąża tydzień po tygodniu
IUGR: postać symetryczna
W zależności od tego, w którym okresie ciąży zadziałał czynnik zaburzający rozwój płodu, wyróżnia się dwa rodzaje IUGR. W postaci symetrycznej niedobór masy ciała dotyczy równomiernie całego ciała dziecka: brzuszka, rąk i główki.
Do takich zaburzeń dochodzi, gdy problem pojawia się w pierwszym trymestrze ciąży, w okresie kształtowania narządów. Przyczyną może być infekcja wewnątrzmaciczna, alkoholizm lub po porostu ciąża mnoga.
Dowiedz się: Ciąża zagrożona - coraz więcej szans dla mamy i dziecka
IUGR: postać asymetryczna
W typie asymetrycznym negatywnie oddziałujący czynnik pojawia się później, w II lub III trymestrze ciąży, gdy narządy dziecka w większości są już wykształcone i jedynie dojrzewają. Pojawia się nierównomierny wzrost dziecka, niezależnie od niedoboru masy ciała.
Zmniejsza się ilość tkanki tłuszczowej (dlatego malec rodzi się szczuplutki), rozwija się niedotlenienie, a także niedorozwój narządów. Przyczyną może być cukrzyca ciężarnych, zwłaszcza nieleczona lub źle leczona, nadciśnienie tętnicze lub niedożywienie ciężarnej.
Przeczytaj: Zabawy z rocznym dzieckiem: 5 zabaw stymulujących rozwój roczniaka
Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu: leczenie na miarę
Oczywiście w każdym przypadku stwierdzenia IUGR lekarze poszukają przyczyny. Nie ma jednak uniwersalnego schematu postępowania w takich przypadkach. To naturalne, ponieważ przyczyny IUGR mogą być różnorodne. Lekarze oprócz badania ciężarnej, skrupulatnie monitorują dalszy rozwój dziecka wykonując USG, KTG, a także inne badania, np. badanie płynu owodniowego.
Zadaniem ciężarnej jest liczyć ruchy dziecka, dbać o zdrowy tryb życia, prawidłowe odżywianie, odpoczynek (poprawia to ukrwienie macicy) i przyjmowanie zleconych leków. Przyszła mama musi zrezygnować z wszelkich używek.
W zależności od tego jak będzie następował przebieg ciąży, specjaliści, po rozważeniu wszelkich za i przeciw, podejmują decyzję o terminie porodu. Muszą rozważyć, co jest bardziej korzystne dla dziecka: utrzymanie ciąży do wyliczonego terminu porodu pomimo spowolnienia wzrostu dziecka czy wcześniejsze rozwiązanie ciąży.
Sprawdź: Najczęściej występujące wady wrodzone u dzieci
Poród i dalsze postępowanie
Dziecko z rozpoznanym IUGR powinno urodzić się w specjalistycznym ośrodku, aby od razu być pod doskonałą opieką. To ważne, ponieważ dzieci z IUGR są w większym stopniu zagrożone niedotlenieniem okołoporodowym i innymi problemami zdrowotnymi.
Dalszy rozwój dziecka uzależniony jest tak naprawdę od przyczyny, która zadziałała w ciąży. Jeśli jest nią wada genetyczna, zmiany zwykle opornie ustępują. Ale w zdecydowanej większości przypadków dziecko dogania wzrostem rówieśników w ciągu kilku miesięcy, najpóźniej kilku lat.
Dowiedz się: Jak przyspieszyć naukę mówienia?