Krioterapia to metoda leczenia niską temperaturą, wykorzystująca naturalne odruchy obronne organizmu. Stosowana jest często przez fizjoterapeutów jako skuteczny środek na bóle i inne dolegliwości ruchowe. Na czym dokładnie polega terapie lodem? Czy można stosować krioterapię np. na bóle pleców w ciąży?
Spis treści
- Na czym polega krioterapia?
- Rodzaje krioterapii - krioterapia ogólna
- Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii ogólnej
- Rodzaje krioterapii - krioterapia miejscowa
- Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii miejscowej
Na czym polega krioterapia?
Krioterapia polega w chłodzeniu organizmu w specjalnych komorach lub urządzeniem działającym miejscowo. Po ochłodzeniu naczynia krwionośne zwężają się, prędkość przemiany materii znacznie spada, a krew krąży wolniej – jest to naturalna reakcja organizmu na zimno.
W kolejnym etapie zabiegu naczynia rozszerzają się, krew krąży o wiele szybciej, oddając ciepło do oziębionych tkanek. Szybsze krążenie krwi pozwala na lepsze utlenowanie tkanek, co pozwala na zmniejszenie napięcia mięśniowego, zmniejszenie krwiaków i obrzęków, a w efekcie zmniejszenie bólu.
Rodzaje krioterapii - krioterapia ogólna
Istnieją dwa rodzaje krioterapii – miejscowa i ogólna, każda z nich przeznaczona jest dla pacjentów z innymi potrzebami. Krioterapia ogólna jest zabiegiem w kriokomorze.
Kwalifikacja do zabiegu krioterapii ogólnej odbywa się podczas konsultacji lekarskiej, w trakcie której lekarz zbiera dokładny wywiad, wykluczając istnienie ewentualnych przeciwwskazań. W kriokomorze przybywa się ubranym w strój kąpielowy, rękawiczki, podkolanówki oraz maseczkę.
Pierwszym etapem zabiegu w kriokomorze jest przygotowanie, podczas którego chory trafia do komory, w której panuje temperatura ok. – 50 st. C. Przygotowanie trwa ok. 30 sekund. Kolejnym etapem jest przejście do właściwej komory kriogenicznej, w której panuje temperatura ok. -120-160 st. C. Ten etap nazywany kriogenią trwa około 4 minuty.
W trakcie zbiegu należy pamiętać o właściwym oddychaniu, tak aby lodowate powietrze nie dostało się w nadmiarze do płuc – główną zasadą oddychania w kriokomorze jest dwa razy dłuższy wydech niż wdech. Takie postępowanie zapobiega wystąpieniu duszności.
Warto pamiętać, że komora jest kontrolowana przez personel medyczny, dlatego w przypadku odczuwania dyskomfortu czy pogorszenia samopoczucia zabieg może zostać przerwany w każdej chwili.
Kolejnym etapem jest gimnastyka przeprowadzana od razu po wyjściu z kriokomory. Dzięki zmniejszeniu napięcia mięśniowego w kriokomorze możliwe usprawnienie stawów i wykonywanie ćwiczeń dotychczas niemożliwych do wykonania. Ma to wpływ na ogólne usprawnienie i zmniejszenie dolegliwości bólowych.
Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii ogólnej
Wskazaniami do krioterapii ogólnej są przede wszystkim schorzenia układu kostno-stawowego takie jak:
- gorączka reumatyczna,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zespoły bólowe kręgosłupa,
- zapalenie ścięgien,
- pourazowe przykurcze w stawach,
- spastyka mięśni.
Niestety istnieje także szereg przeciwwskazań do krioterapii. Przeciwwskazaniem do krioterapii ogólnej jest ciąża i okres połogu, niewydolność krążenia, zaburzenia rytmu serca, zatory tętnicze, zapalenie żył głębokich, stany zapalne naczyń krwionośnych, choroby nowotworowe, choroby nerek i pęcherza moczowego.
Do bezwzględnych przeciwwskazań należą również choroby dróg oddechowych, szczególnie nadreaktywność oskrzeli, zespół Raynaud, gorączka, przerwanie ciągłości naskórka, odmrożenia, nadwrażliwość na zimno, a także klaustrofobia, ponieważ kriokomora jest ograniczoną, zamkniętą przestrzenią.
Czytaj również: Bóle mięśni w ciąży - z czego wynikają i jak je złagodzić?
Morsowanie dzieci - czy morsowanie kilkulatków jest bezpieczne i korzystne dla zdrowia?
Rodzaje krioterapii - krioterapia miejscowa
Krioterapia miejscowa polega na ekspozycji wybranego obszaru ciała na działanie niskiej temperatury. Zabieg przeprowadzany jest za pomocą dyszy, z której wydobywa się para z ciekłego azotu. Temperatura w krioterapii miejscowej dochodzi do -100 st. C. Dyszę utrzymuje się od 10 cm od ciała, a zabieg trwa ok. 15 minut.
Podobnie jak w krioterapii ogólnej zabieg ma na celu początkowe zwężenie naczyń krwionośnych, po to by po chwili naczynia rozkurczyły się doprowadzając do tkanek utlenowaną krew z większą prędkością. Pozwala to na szybszą regenerację, rozluźnienie mięśni i zmniejszenie dolegliwości bólowych.
Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii miejscowej
Do wskazań do krioterapii miejscowej należą:
- bóle mięśniowo-stawowe ograniczone do niewielkiego obszaru ciała,
- nerwobóle,
- rwa kulszowa
- oparzenia.
Przeciwwskazaniami do krioterapii miejscowej są zaburzenia krążenia obwodowego, zmiany troficzne skóry, odmrożenia. Zaburzenia krążenia obwodowego często nierozpoznane występują u osób z długoletnią lub źle wyrównaną cukrzycą, dlatego chorzy na cukrzycę przed podjęciem decyzji o krioterapii miejscowej powinni skontaktować się z lekarzem.
Krioterapia miejscowa nie jest przeciwwskazana w ciąży, może być ona szczególnie pomocna w przypadku rwy kulszowej czy bólów kolan, należy jednak pamiętać, by przed skorzystaniem z krioterapii miejscowej skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.
Czytaj również: Kinesiotaping dla ciężarnych - idealny na bóle i obrzęki
Fizjoterapia uroginekologiczna - kiedy warto z niej skorzystać?
Plastry przeciwbólowe - kiedy pomagają i czy można je stosować w ciąży?