Emocje w ciąży to temat rzeka – jest ich tyle, że gdy chciało się je wyliczyć, zabrakło by miejsca na kartce. Warto je kontrolować, zwłaszcza jeśli są złe. Negatywne nastroje, smutek, nerwy, lęk mogą bowiem negatywnie wpłynąć na dziecko.
Co jest przyczyną ciążowych zmiennych nastrojów i całego wachlarza emocji, które odczuwamy każdego dnia przez 9-miesięcy oczekiwania na dziecko? Większość emocji da się wytłumaczyć naukowo - warto o tym pamiętać - pomoże ci to w ich zrozumieniu, pozwoli opanować emocje i je przepracować.
Spis treści
- Emocje w ciąży dała nam natura
- Strach i niepokój
- Smutek i obniżenie nastroju
- Depresja ciążowa
- Negatywny stosunek do własnego ciała
- Syndrom wicia gniazda
Emocje w ciąży dała nam natura
Zacznijmy od tego, że emocje, które nami targają w czasie ciąży wynikają z fizjologii ciąży. Niestabilność nastroju kobiet w ciąży i po porodzie jest niejako wpisana w ten stan, zwłaszcza we wczesnym i późnym okresie ciąży.
Nie jest do końca jasna przyczyna zmiennych emocji, na pewno jedną z nich są zmiany poziomu hormonów. Niektóre kobiety są wrażliwe na wahania estrogenów, na inne wpływa rosnący poziom progesteronu lub hormonów stresu.
Specjaliści twierdzą, że świadomość istnienia uczuć i ich przyczyny ułatwia radzenie sobie z nimi. Wiedza, że za naszą wściekłość lub łzy odpowiadają jakieś substancje chemiczne produkowane przez organizm, a nie zły charakter męża czy złośliwość teściowej, pomaga je zaakceptować. Jakie emocje są naturalne w ciąży i z czego wynikają?
Czytaj również: Lęk, zwątpienie, niepewność w ciąży. Masz kryzys emocjonalny? To normalne!
Psycholog wyjaśnia, czego najczęściej boją się przyszłe mamy
Zobacz, jak ważne jest pozytywne myślenie w ciąży - Galeria
Strach i niepokój
To podstawowe uczucia kłębiące się w umysłach każdej przyszłej mamy. Lęk o dziecko, o zdrowie moje i jego, o przyszłość, finanse, pokój na świecie, strach przed porodem, bólem itd. itd… Rodzą się kobiecym mózgu niezależnie od jej sytuacji.
Sprzyja temu niepewność, brak doświadczenia i oczywiście biologia – hormony stresu w ciąży osiągają wyższe poziomy. Strach i niepokój to normalne emocje, które natura daje nam po to, aby zadbać o bezpieczeństwo swoje i dziecka. To atawistyczny odruch – beztroska matki mogłaby sprowadzić zagrożenie na życie dziecka.
Dlaczego warto walczyć ze stresem i lękiem? Obserwacje naukowców wykazały, że niepokój matki w czasie ciąży może wpływać negatywnie na jej dziecko. W 2013 r. udowodniono, że niemowlęta matek, które miały wysoki poziom lęku w czasie ciąży, miały osłabioną odpowiedź immunologiczną na szczepionki w porównaniu z dziećmi, których matki były bardziej zrelaksowane.
Smutek i obniżenie nastroju
Niektóre kobiety w ciąży mogą płakać w każdej sytuacji – przy reklamie czekoladek, z powodu niewinnego żartu męża czy dlatego, że dżinsy nie dopięły się na ich ciążowym brzuchu.
Płacz jest normalnym objawem w ciąży i we wczesnych etapach macierzyństwa, ponieważ to sposób, w jaki rozładowujemy emocje. Przyczyną płaczu są oczywiście hormony, ale trzeba pamiętać, że nadmiar łez może wskazywać na głębsze problemy.
Jeśli smutek nie ustępuje, to może to być objaw depresji.
Depresja ciążowa
Kiedyś uważano, że ciąża chroni przed depresją, a także innymi chorobami psychicznymi ze względu na wysoki poziom estrogenu, ale naukowcy wiedzą, że tak nie jest. Okazuje się, że kobieta w ciąży jest bardziej podatna na depresję niż kobieta, która nie oczekuje dziecka.
Czasy sprzyjają problemom psychicznym: badanie z 2019 roku opublikowane w Obstetrics & Gynecology wykazało, że w latach 2000-2015 wskaźnik depresji u kobiet w ciąży wzrósł siedmiokrotnie.
Depresja matczyna ma konsekwencje dla dziecka. Badania dowodzą, że dzieci, których matki miały depresję w czasie ciąży, mają wyższy poziom białka C-reaktywnego, co wskazuje na chorobę zapalną, mają też większe ryzyko infekcji dróg oddechowych.
Negatywny stosunek do własnego ciała
Wiele kobiet nie akceptuje swojego ciała w ciąży, nawet wtedy, gdy dziecko było planowane i wyczekiwane. Czasem to kwestia wyglądu (gdy kobieta przybiera na wadze, wpływa to na jej samoocenę), a czasem braku wygody (z dużym brzuszkiem ciężej się poruszać, schylać itd).
Te zmiany w wyglądzie, kształcie i postrzeganej atrakcyjności kobiety mogą wywołać skomplikowaną mieszankę uczuć. Aby je zrozumieć, trzeba zaakceptować fakt, że w ciąży ciało się zmienia.
Warto też walczyć ze społeczną presją na posiadanie szczupłego ciała. Badanie z 2020 r. dotyczące niezadowolenia z ciała podczas ciąży, opublikowane w Journal of Affective Disorders, wykazało, że wpływa to na ich niezadowolenie z ciała w ciąży.
Czytaj również: Pierwsze objawy ciąży - jakie są wczesne oznaki tego, że będziesz mamą?
Nerwy mogą zaszkodzić ciąży - co czuje dziecko w brzuchu, gdy mama się stresuje?
Syndrom wicia gniazda
Choć istnieją sprzeczne opinie na temat, czy wicie gniazda prawdziwe zjawisko fizjologiczne, czy raczej trend, to jednak niektóre badania wykazały, że pod koniec ciąży aktywuje się w mózgu system nagradzania, co sprawia, że macierzyństwo wydaje się kobiecie satysfakcjonującym doświadczeniem. Może to wpływać również na pojawienie się syndromu wicia gniazda u kobiety.
Niektóre kobiety mogą w tym czasie odczuwać silną potrzebę gotowania, sprzątania i szykowania domu na przyjęcie niemowlęcia. Przygotowują się mentalnie na czekające je zmiany, przez to, że czują kontrolę nad przygotowaniami do narodzin.
Nie walcz z tym, ale miej świadomość, że potrzeba ta wynika z produkcji substancji chemicznych w twoim mózgu i może pokazywać błędny obraz rzeczywistości.
