Spis treści
- W Polsce joduje się sól kuchenną, więc nie grozi nam niedobór jodu. PRAWDA
- Aby zapobiec niedoborom jodu w czasie ciąży, wystarczy spożywać sól jodowaną. MIT
- Wystarczy spędzić wczasy nad Bałtykiem, by zrobić zapasy jodu na kilka miesięcy. MIT
- Każda kobieta w ciąży powinna przyjmować jod w postaci suplementu. PRAWDA
- Niedobór jodu zwiększa ryzyko upośledzenia umysłowego dziecka. PRAWDA
- Niedobór jodu zwiększa ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu. PRAWDA
- Każdy suplement z jodem jest tak samo dobry. MIT
- Jod łatwo przedawkować, więc suplementacja może być groźna. MIT/PRAWDA
- Zawarty w owocach morza jod jest przyczyną alergii. MIT
Czy warto brać jod w ciąży? Jod w ciąży nie zawsze jest oczywistym wyborem, tymczasem to pierwiastek, który odgrywa on niezwykle ważną rolę w ludzkim organizmie: gromadzi się w tarczycy i pobudza ją do produkcji hormonów, które regulują wiele procesów metabolicznych, m.in.: funkcjonowanie układu nerwowego i układu krążenia, pracę mięśni, kontrolują temperaturę i wagę ciała.
Jod pomaga także w utrzymaniu zdrowej skóry, włosów i paznokci, ułatwia usuwanie wielu toksyn i wzmacnia układ odpornościowy. Jednak szczególnie ważny jest jod w ciąży i absolutnie nie może go wtedy zabraknąć. Czy przyjmować jod w ciąży, od kiedy go suplementować, czy łykać jod tylko przy problemach z tarczycą? Oto najważniejsze fakty i mity dotyczące jodu.
W Polsce joduje się sól kuchenną, więc nie grozi nam niedobór jodu. PRAWDA
Obowiązkowe wzbogacanie soli kuchennej w jod (30 mg jodku potasu na kilogram soli) wprowadzono w 1997 roku jako profilaktykę chorób wynikających z niedoboru jodu (głównie przerost gruczołu tarczycy, czyli tzw. wole, oraz raka tarczycy).
Była to bardzo dobra decyzja, która przyniosła oczekiwane efekty: w 2007 roku Polskę uznano za kraj z wystarczającą podażą jodu na poziomie populacyjnym. Ale... czytaj dalej.
Czytaj również: Suplementy w ciąży. Najważniejsze witaminy i minerały w ciąży, które powinnaś przyjmować
Jakie witaminy i minerały są potrzebne w 1 trymestrze ciąży?
Aby zapobiec niedoborom jodu w czasie ciąży, wystarczy spożywać sól jodowaną. MIT
Faktem jest, że po wprowadzeniu obowiązku jodowania soli niedobory wśród ludności występują raczej rzadko. Jednak podczas ciąży sytuacja wygląda zupełnie inaczej: nawet jeśli przyszła mama stosuje sól w swojej kuchni (a wiele kobiet ją ogranicza ze względów zdrowotnych), to i tak nie zaspokoi zwiększonego zapotrzebowania na jod w ciąży.
Wystarczy spędzić wczasy nad Bałtykiem, by zrobić zapasy jodu na kilka miesięcy. MIT
Wybrzeże Bałtyku to rzeczywiście rejon, w którym jest sporo jodu w powietrzu – uwalnia się z wody morskiej – i przy odpowiedniej pogodzie można się go nawdychać. Najwyższe stężenie jodu w powietrzu jest podczas dni wietrznych i sztormowych (a więc jesienią, zimą i wiosną) w pasie do 300 metrów od linii brzegowej.
Z tego powodu lepiej spędzać urlop nad morzem niż w górach, bo rejony górskie to z kolei miejsca najbardziej ubogie w jod. Jednak aby wdychanie morskiego powietrza dawało efekty zdrowotne, trzeba spędzić nad Bałtykiem kilka miesięcy, a najlepiej mieszkać tam na stałe. Jedno- czy dwutygodniowy pobyt niewiele da, a na pewno nie zapewni zapasów tego pierwiastka na przyszłość.
Każda kobieta w ciąży powinna przyjmować jod w postaci suplementu. PRAWDA
Nawet jeśli stosujesz sól, chętnie jesz ryby i pijesz wodę zawierającą jod, to i tak – zdaniem ekspertów – nie zaspokoi to zwiększonego zapotrzebowania na jod w ciąży. Zalecają oni, aby każda kobieta stosowała dodatkowe suplementy w ciąży w dawce 250 µg jodu na dobę – od początku ciąży aż do zakończenia karmienia piersią.
Niedobór jodu zwiększa ryzyko upośledzenia umysłowego dziecka. PRAWDA
Zanim zaczęto jodować sól, wcale nie tak rzadko zdarzały się wśród dzieci przypadki kretynizmu, czyli ciężkiego upośledzenia umysłowego, spowodowanego dużym niedoborem jodu w ciąży.
Obecnie takie sytuacje niemal się nie zdarzają, ale nawet niewielki niedobór jodu wiąże się z negatywnym wpływem na rozwój zdolności poznawczych dziecka: takie dziecko gorzej czyta i zapamiętuje, może mieć niższy iloraz inteligencji.
Niedobór jodu zwiększa ryzyko poronienia i przedwczesnego porodu. PRAWDA
Jod w ciąży wpływa nie tylko na rozwój mózgu i poziom inteligencji dziecka, ale ma też korzystny wpływ na prawidłowy przebieg ciąży: zmniejsza ryzyko poronienia i zabezpiecza przed przedwczesnym porodem oraz zmniejsza ryzyko komplikacji okołoporodowych.
Każdy suplement z jodem jest tak samo dobry. MIT
Jod w suplementach może mieć pochodzenie organiczne lub nieorganiczne – należy wybierać jod nieorganiczny, bo jest lepiej przyswajany przez ludzki organizm i nie obciąża wątroby. Stosując organiczne związki jodu (na przykład z alg) można łatwo przedawkować jod, co może mieć niekorzystne skutki dla zdrowia. Warto patrzeć na skład suplementów i wybierać takie, w których źródłem jodu są nie tylko jodki (sodu, potasu).
Jod łatwo przedawkować, więc suplementacja może być groźna. MIT/PRAWDA
Oczywiście, jak w przypadku każdej suplementacji, należy prowadzić ją tylko wtedy, gdy jest to uzasadnione, i po konsultacji z lekarzem. A ciąża jest właśnie wskazaniem do suplementacji jodu. Niezwykle ważny jest wybór suplementu: musi on zawierać jod nieorganiczny.
Stosując suplementy zawierające algi i organiczne związki jodu, łatwo przedawkować jod, co może mieć niekorzystne skutki. Ale w przypadku suplementów zawierających jodki i jodany, nie ma ryzyka przedawkowania, bo ewentualny nadmiar jodu zostanie wydalony wraz z moczem.
Zawarty w owocach morza jod jest przyczyną alergii. MIT
Jeżeli masz uczulenie na ryby lub owoce morza, z pewnością nie jest ono spowodowane jodem obecnym w tych produktach. Według badań opublikowanych na łamach Journal of Emergency Medicine, nie ma powiązania pomiędzy jodem a reakcją alergiczną. Nie musisz więc unikać jodu w ciąży, jeżeli masz tego typu problem.
Czytaj również: Jakie preparaty witaminowe przyjmować przed ciążą? Zadbaj o dziecko zanim się pocznie!