Niskie ciśnienie w ciąży - przyczyny i objawy niedociśnienia

Prawidłowe ciśnienie krwi u kobiety oczekującej dziecka to 120/80 mmHg, ale oczywiście idealne sytuacje zdarzają się rzadko. Pewne odchylenia od normy są naturalne i wiążą się z różnymi czynnikami.

Przyszła mama może mieć wyższe ciśnienie, bo weszła przed chwilą po schodach lub stresuje się badaniem albo niższe, bo reaguje na zmiany pogody. Dlatego ginekolodzy jako normę przyjęli przedział między 140/90 mmHg a 90/60 mmHg.

Ich niepokój budzi zawsze nadciśnienie, które w ciąży może być niebezpieczne dla zdrowia i jest dość częstym problemem (dotyka 6–8 proc. przyszłych mam). Okazuje się jednak, że niskie ciśnienie w ciąży, choć nie jest groźne, też nie jest w tym stanie rzadkością.

Spis treści

1. Niedociśnienie w ciąży
2. Niskie ciśnienie w ciąży może powodować omdlenia!
3. Dlaczego ciśnienie spada?
4. Bezpieczne zastrzyki energii
5. Z niskim ciśnieniem w ciąży można sobie poradzić

Resztę artykułu przeczytasz pod materiałem wideo:

Przeczytaj: Jak wygląda ciąża i poród kobiety z ciążowym nadciśnieniem tętniczym?

Niedociśnienie w ciąży

Pomiar poniżej 90/60 mmHg nie jest objawem, który wymaga natychmiastowej pomocy lekarza i podjęcia leczenia, ponieważ nie zagraża zdrowiu kobiety ani rozwojowi jej nienarodzonego dziecka. Daje jednak objawy, które są po prostu uciążliwe.

Niskie ciśnienie w ciąży przede wszystkim odbiera przyszłej mamie energię, której w okresie oczekiwania na dziecko i tak nie jest zbyt dużo. Kobiety z tym problemem skarżą się na:

•  zawroty głowy,
• szumy w uszach,
• mroczki przed oczami,
• senność,
• brak koncentracji,
• zmęczenie,
• a nawet omdlenia – będące skutkiem niewystarczającej ilości tlenu dopływającego do mózgu.

Te ostatnie są niebezpieczne o tyle, że grożą upadkiem, który w nieszczęśliwych okolicznościach może uszkodzić płód, dlatego lepiej się ich wystrzegać. Czy to oznacza, że niedociśnienie można lub trzeba leczyć? W większości przypadków nie. Wystarczy poznać najczęstsze okoliczności spadku ciśnienia w okresie ciąży i po prostu im zapobiegać.

Przeczytaj: Zawroty głowy w ciąży

Kobieta w ciąży nie powinna mieć ciśnienia wyższego niż 140/90 mmHg ani niższego niż 90/60 mmHg.

Dlaczego ciśnienie spada?

Warto zacząć od tego, że wahania ciśnienia są naturalnym objawem w czasie oczekiwania na dziecko – zwykle ciśnienie spada na początku ciąży i wzrasta pod jej koniec. Za obniżenie ciśnienia w pierwszych miesiącach po zapłodnieniu odpowiada wysokie stężenie progesteronu w organizmie kobiety – dotyczy to zwłaszcza ciśnienia rozkurczowego (druga wartość), które między 12. a 26. tygodniem ciąży może być niższe nawet o 5–10 mmHg.

To właśnie ten hormon wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych, które stają się bardziej rozciągliwe – ich mniejsze napięcie zmniejsza ciśnienie płynącej w nich krwi. W pierwszym trymestrze, a także w kolejnym wzrasta również ilość krwi przyszłej mamy i spowalnia się krążenie, co daje takie same efekty.

Sprawdź: Kołatania serca w ciaży czy palpitacje serca to powód do niepokoju?

Wahania hormonalne i zmiany w funkcjonowaniu układu krążenia to nie jedyne przyczyny niskiego ciśnienia w ciąży. Źródłem jego niższych wartości może być też niewystarczające nawodnienie organizmu.

W czasie ciąży wzrasta zapotrzebowanie na płyny, co jest spowodowane szybszym metabolizmem, wyższą temperaturą ciała, większą utratą wody z powodu silniejszej potliwości, jak również wymiotami towarzyszącymi temu stanowi. Kolejny powód niedociśnienia to długotrwałe stanie i brak aktywności fizycznej: pozycja pionowa sprzyja gromadzeniu się krwi w nogach, przez co zmniejsza się jej ilość w górnych partiach ciała i spada ciśnienie.

Z niskim ciśnieniem w ciąży można sobie poradzić

Choć, jak wspomnieliśmy, niskie ciśnienie w ciąży nie jest zagrożeniem ani dla zdrowia matki, ani dziecka, to jednak zmniejsza przepływ krwi przez łożysko. To może natomiast ograniczyć ilość tlenu oraz substancji odżywczych docierających do płodu. Choćby z tego powodu - i z powodu złego samopoczucia wywołanego niedociśnieniem - warto mu zapobiegać.

Na zmiany hormonalne, które zachodzą w ciele kobiety ciężarnej, nie ma lekarstwa, zresztą wahania te nie są chorobą, lecz objawem fizjologicznym i niezbędnym do utrzymania oraz rozwoju ciąży.

Ponieważ nie da się z nimi walczyć, to przez pierwsze dwa trymestry trzeba liczyć się z obniżonymi wartościami ciśnienia i ich skutkami: większą sennością, osłabieniem i zawrotami głowy.

Można jednak zapobiegać jego większemu spadkowi, dbając np. o właściwe nawodnienie organizmu. Kobieta w ciąży powinna przyjmować dziennie ok. 3 litrów wody, w tym 1 litr z pożywienia (zupy, owoce itd.). Może też pić kawę – kofeina wprawdzie podnosi ciśnienie (w bardzo niewielkim stopniu), jednak dodaje energii, likwiduje zmęczenie, usprawnia procesy myślowe, poprawia koncentrację i nastrój.

Dopuszczalna ilość kofeiny w ciąży to 2–3 filiżanki słabej kawy rozpuszczalnej dziennie albo jedna mocna filiżanka kawy z ekspresu. Niestety, kawa jest moczopędna, co warto brać pod uwagę w kontekście prawidłowego nawodnienia organizmu.

Dowiedz się: Odwodnienie w ciąży - ile wody pić, czym grozi odwodnienie?

Przyszła mama powinna też unikać długiego stania oraz pracy w pozycji pionowej. Także długotrwałe siedzenie, np. przy biurku, sprzyja gromadzeniu się krwi w nogach, co skutkuje ogólnym obniżeniem ciśnienia. Warto zadbać o aktywność fizyczną, ponieważ ruch poprawia krążenie.

Częstym objawem niedociśnienia u kobiet ciężarnych są nagłe spadki ciśnienia wywołane zmianą pozycji (np. gwałtownym wstaniem po obudzeniu). Dlatego podnoszenie się z fotela lub z łóżka powinno odbywać się „na raty” i powoli, aby dać szansę organizmowi na przepompowanie krwi do górnych partii ciała, zwłaszcza do mózgu.