Spis treści
- Czym są kłykciny kończyste?
- Kłykciny kończyste: objawy
- Dlaczego kłykciny kończyste w ciąży mogą być niebezpiecznie?
- Kłykciny kończyste: leczenie w ciąży
Czym są kłykciny kończyste?
Kłykciny kończyste są skutkiem zakażenia wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego), atakującego nabłonek narządów moczowo-płciowych, rzadziej jamy ustnej. To typ wirusa, który jest też odpowiedzialny m.in. za nowotwory szyjki macicy i który jest przenoszony najczęściej drogą płciową.
Nie każde zakażenie HPV kończy się jednak wizytą u onkologa. Niektóre typy wirusa (typ 6 i 11) są mniej niebezpieczne, wywołują jednak wspomniane kłykciny kończyste, czyli brodawki narządów płciowych.
Dolegliwość ta, jak pokazują obserwacje lekarzy, jest niestety coraz częstsza i głównie diagnozowana u kobiet młodszych, aktywnych płciowo. Kłykciny kończyste, czyli brodawki płciowe mogą być pojedyncze lub mogą łączyć się ze sobą w większe skupiska. Lokalizują się zwykle na na nabłonku pochwy, na wargach sromowych, okolicach odbytu, cewki moczowej, a także szyjki macicy.
Warto pamiętać, że wirusem może zarazić się również mężczyzna (kłykciny pojawiają się wówczas najczęściej na napletku, żołędziach, cewce moczowej lub odbycie), dlatego partner chorej kobiety powinien zgłosić się na badania i leczenie.
Zobacz:
Wirus HPV a rak szyjki macicy. Jak uniknąć zakażenia?
Jak leczyć choroby przenoszone drogą płciową w ciąży?
Kłykciny kończyste: objawy
Często o zakażeniu wirusem HPV kobieta dowiaduje się dzięki cytologii, ponieważ sama infekcja nie daje widocznych objawów. Niekiedy jest też samowyleczalna, co jednak nie oznacza, że organizm pozbywa się wirusa do końca. Dlatego regularne wykonywanie badania cytologicznego jest tak istotne w codziennym zapobieganiu zakażeń HPV.
Zdarza się jednak, że pacjentka lekceważąca profilaktykę zgłasza się do lekarza z zaawansowanymi zmianami, czyli wyczuwalnymi brodawkami, które niekiedy pękają, powodują ból oraz krwawienie.
Kobieta może odczuwać świąd, pieczenie, mieć upławy o nieprzyjemnym zapachu. Wtedy wystarczy badanie ginekologiczne, w trakcie którego lekarz jest w stanie stwierdzić obecność różowo-fioletowych zmian w obrębie sromu i postawić diagnozę.
Prezerwatywy nie są wystarczającym sposobem zapobiegania zakażeniu wirusem HPV, ponieważ droga płciowa nie jest jedynym sposobem przenoszenia wirusa.
Dlaczego kłykciny kończyste w ciąży mogą być niebezpiecznie?
Jeżeli kobieta przechodzi zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego bezobjawowo, to jest to zasługa jej silnego układu odpornościowego. Niestety, w ciąży odporność z reguły spada, dlatego czas oczekiwania na dziecko jest momentem, kiedy zakażenie często daje o sobie znać.
Dodatkową przyczyną takiego stanu rzeczy są hormony ciążowe, które przyspieszają rozwój choroby, sprawiają też, że kłykciny kończyste szybciej rosną i rozprzestrzeniają się.
Dobra wiadomość jest taka, że przez cały czas przebywania w macicy dziecko jest chronione przez wirusem, może jednak zarazić się nim w trakcie porodu drogami rodnymi za pośrednictwem wydzielin, z którymi się styka.
Problemem może być też fakt, że mnogość brodawek może zamknąć ujście pochwy, co mogłoby utrudnić poród. Dlatego zakażone kobiety zwykle, choć nie zawsze, rodzą przez cesarskie cięcie.
Mimo zachowania tego środka ostrożności, kłykciny kończyste powinny być leczone w trakcie dziewięciu miesięcy – wtedy ryzyko zakażenia maleństwa jest mniejsze. Zdarza się, że kilka tygodni po porodzie brodawki zmniejszają się lub znikają, nie oznacza to jednak, że zniknął również wirus. Przeciwnie – HPV pozostanie w organizmie w stanie utajonym, dlatego pacjentka wymaga obserwacji (np. musi wykonywać regularnie badania cytologiczne).
Kłykciny kończyste: leczenie w ciąży
Pierwszym zadaniem lekarza jest potwierdzenie obecności wirusa HPV w organizmie przyszłej mamy. Służą temu specjalne testy, które można wykonać w każdym laboratorium, można też zamówi przez internet i przeprowadzić je w domu. Terapia (obu partnerów) zależy od wielkości i ilości kłykcin.
Zwykle mniejsze zmiany leczy się farmakologicznie maściami i lekami przeciwwirusowymi – niestety, większość z nich nie może być stosowana okresie ciąży. Dlatego jeśli brodawki nie są duże, lekarze decydują się na ich wymrażanie ciekłym azotem, usuwanie laserem, elektrokoagulację lub w wyjątkowych przypadkach na wycięcie chirurgiczne w znieczuleniu miejscowym. Większe kłykciny kończyste operuje się dopiero po porodzie.
Warto wiedzieć, że istnieje sposób profilaktyki tej choroby – od kilku lat istnieje szczepionka przeciw wirusowi HPV, która znacząco mniejsza ryzyko zakażenia wirusem.