W okresie ciąży zwiększa się objętość krwi (głównie osocza) – potrzeba jej teraz i dla kobiety, i dla nienarodzonego dziecka. Wzrasta również produkcja krwinek czerwonych, ale ich masa w przeliczeniu na kilogram masy ciała pozostaje stała. To wszystko sprawia, że krew w ciąży jest jakby rozrzedzona, a poziom erytrocytów - mniejszy.
Spis treści
- Jaki jest prawidłowy poziom erytrocytów?
- Kiedy erytrocytów jest za mało?
- Sposoby na anemię w ciąży
- Jakie są objawy niedokrwistości w ciąży?
Jaki jest prawidłowy poziom erytrocytów?
To dlatego normy morfologiczne dla kobiet w ciąży różnią się od tych dla kobiet, które nie oczekują dziecka.
Na przykład, normy erytrocytów dla kobiet wynoszą normalnie 3,5 – 5,2 mln/mm³ , dla ciężarnych – 2 - 5,4 mln/mm³.
Podobnie jest z hemoglobiną, która jest częścią krwinek czerwonych, odpowiedzialnych za transport tlenu. Jej norma dla kobiet wynosi 12-16 g/dl, dla ciężarnych zmienia się na 11,5-13,5 g/dl.
Dobrą oceną poziomu erytrocytów jest badanie zwane hematokrytem, badające ich ilość w stosunku do objętości krwi. Hematokryt dla kobiet nie oczekujących dziecka to 37-47% , dla przyszłych mam – mniej o 5-7 procent, czyli 30-40 proc. W pierwszym trymestrze ciąży to 31-41%, w drugim - 30-39%, a w trzecim - 28-40%.
Z tego krótkiego wyliczenia widać, że niski poziom erytrocytów w ciąży jest zmianą fizjologiczną, która nie powinna być niepokojąca. Ale - do pewnego momentu.
Czytaj również: Niedobór żelaza w ciąży: czym skutkuje?
Morfologia krwi: najważniejsze badanie w ciąży
Kiedy erytrocytów jest za mało?
Zdarza się i to wcale nie rzadko, że poziom erytrocytów u kobiety w ciąży jest tak niski, że nie mieści się w podanych wyżej normach. Mówi się, że dotyczy to nawet 40 procent kobiet. Co oznacza niski poziom krwinek czerwonych i dlaczego w ogóle o nim mówimy?
Dlatego, że ich obecność we krwi jest bardzo istotna. Erytrocyty to krwinki produkowane są w szpiku kostnym, do ich wytwarzania potrzebne jest m.in. żelazo, witamina B12 czy kwas foliowy. Najważniejszą funkcją erytrocytów jest transport tlenu z płuc do całego organizmu, dokonywany za pośrednictwem wspomnianej już hemoglobiny.
Zbyt mała liczba czerwonych krwinek utrudnia przenoszenie tlenu i składników odżywczych. Może to wpływać na działanie komórek w nerwach i mięśniach kobiety, ale również wpływać negatywnie na płód. Dziecko również potrzebuje bowiem zarówno krwi matki, jak i tlenu oraz substancji, które ona dostarcza, a niski poziom erytrocytów w ciąży oznacza ich niedobory.
Taka sytuacja określane jest przez specjalistów jako niedokrwistość, czyli anemia. Ta choroba w ciąży, jest bardzo częsta i stanowi zagrożenie dla zdrowia zarówno mamy, jak i jej nie narodzonego dziecka.
Sposoby na anemię w ciąży
Leczenie niskiego poziomu czerwonych krwinek zależy od rodzaju niedokrwistości. Anemię ciążową leczy się głównie likwidując niedobory składników odpowiedzialnych za niskie poziomy krwinek czerwonych, a więc przez suplementację żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Niski poziom żelaza to przyczyna około 75% przypadków anemii w ciąży. Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest najczęstsza w okresie ciąży choćby w tego powodu, że organizm płodu pobiera od matki ten pierwiastek i gromadzi go – zwłaszcza w 2 i 3 trymetrze - jako zapas na pierwsze miesiące życia.
To od lekarza zależy jaki preparat żelaza i w jakich dawkach powinna przyjmować przyszła mama, dlatego warto zaczekać z kupnem suplementów na wizytę kontrolną u ginekologa.
Czytaj również: Poznaj 5 zasad, dzięki którym unikniesz anemii i niedokrwistości w ciąży
Badania krwi: dlaczego trzeba je wykonywać w ciąży i u niemowląt? [WYWIAD]
Jakie są objawy niedokrwistości w ciąży?
Zmęczenie, ospałość, brak apetytu to główne objawy anemii w ciąży, które jednak nie musza o niej świadczyć -możesz być zmęczona nie z powodu niedotlenienia komórek organizmu, ale z powodu nadmiernego wysiłku, jakim jest np. praca z dużym ciążowym brzuszkiem.
Dlatego zgłaszaj się regularnie na badania krwi, które zleca położnik prowadzący ciążę, aby ewentualne objawy niedokrwistości potwierdzić wynikami morfologii.
Dobrą wiadomością jest to, że anemii w ciąży można zapobiegać, stosując zdrową dietę bogatą w żelazo, witaminę Bb12 i kwas foliowy. Także stosowanie suplementów ciążowych z reguły pomaga w uzupełnieniu ewentualnych braków, choćby w kwas foliowy (nie wszystkie suplementy ciążowe zawierają żelazo).