Polki należą do najlepiej wykształconych kobiet w Europie, słyną też z przedsiębiorczości - co siódma z nich jest właścicielką firmy. Plasuje to Polskę na europejskim podium. Według danych Eurostatu, Federalnego Urzędu Statystycznego i Głównego Urzędu Statystycznego, pracę podejmuje 53 procent Polek.
Coraz więcej kobiet piastuje ważne stanowiska polityczne i w wielkich firmach, są coraz bardziej widoczne w przestrzeni publicznej. Mimo to większość z nich nadal, po powrocie z pracy, ponosi największą spośród wszystkich członków rodziny odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków domowych.
Sprzątanie, przygotowanie obiadu, wypranie ubrań całej rodziny, odrabianie lekcji z dziećmi - za te czynności nikt nie otrzymuje wynagrodzenia. Główny Urząd Statystyczny postanowił obliczyć, ile jest warta nieodpłatna praca kobiet.
Spis treści
- Jak dużo czasu poświęcamy na prace domowe?
- Mężczyźni nam pomagają
- Jaka jest wartość prac domowych?
- Dlaczego za ich wykonywanie nie ma wynagrodzenia?
Jak dużo czasu poświęcamy na prace domowe?
Najpierw wyliczono jednak, ile czasu codziennie Polki poświęcają obowiązkom domowym. Okazało się, że najmniej czasu poświęcają na sprzątanie - 1 h 09 min i pracę w ogrodzie - 1 h 21 min. Natomiast prawie dwie godziny - 1 h 53 min - zajmuje polskim kobietom codzienne gotowanie.
Najwięcej uwagi mamy poświęcają swoim dzieciom - 2 h 47 min dziennie. W sumie z tych czynności można uzbierać prawie jeden dzień pracy zawodowej - obowiązki domowe zajmują Polkom 7 h 10 min dziennie.
Czytaj również: Masz małe dziecko i boisz się, że nikt ci nie da pracy? Podpowiadamy, jak skutecznie szukać zatrudnienia
Słyszysz, że "tylko siedzisz w domu"? Nie uwierzysz, na ile wyceniono codzienną pracę każdej matki
Mężczyźni nam pomagają
Badanie Głównego Urzędu Statystycznego opublikowano w 2014 roku, okazało się, że w porównaniu z poprzednim - dziesięć lat wcześniej - wzrósł udział mężczyzn w wykonywaniu obowiązków domowych.
W 2014 roku panowie poświęcali na nie 6 h 25 min dziennie, czyli 1 h 45 min mniej niż panie. Warto również dodać, że ojcowie chętniej niż przed laty opiekują się dziećmi. Średnio przeznaczają dla potomstwa 21 minut więcej niż w 2004 roku - prawie 2 godziny dziennie. Analitycy GUS zaznaczają również, że być może wynika to z faktu, że rodziny krócej oglądają telewizję.
W 2018 roku niewiele się zmieniło: w większości gospodarstw domowych wyłącznie na kobietach spoczywa wykonywanie czynności związanych z praniem (82%) oraz prasowaniem (81%). Podział obowiązków w tym zakresie nie ulega istotnym zmianom w czasie, podobnie jak przygotowanie posiłków, które w prawie dwóch trzecich gospodarstw domowych wykonują wyłącznie kobiety (65%).
Sprzątanie i gruntowne porządki częściej niż 5 lat temu spoczywają wyłącznie na barkach kobiet (odpowiednio 61% i 57%, wzrost po 3 punkty procentowe).
Bardziej egalitarny podział między kobietami i mężczyznami dotyczy codziennych zakupówi wyrzucania śmieci. W połowie gospodarstw domowych nie ma osób na stałe zajmujących się tymiczynnościami (odpowiednio 51% i 50%).
Również załatwianie spraw urzędowych w 38% jest wykonywane wspólnie lub czasem przez kobietę, a czasem przez mężczyznę.
Jaka jest wartość prac domowych?
Okazuje się, że wartość nie wszystkich, ale jednak niektórych obowiązków domowych można przeliczyć na złotówki.
- Mówimy tu o praniu, sprzątaniu, gotowaniu, robieniu przetworów. Wartość domowych obowiązków wzrosła w ciągu 10 lat o blisko 30 procent - zaznacza profesor Ilona Błaszczak-Przybycińska, współautorka badań.
W Strategii Demograficznej, opracowanej przez pełnomocnika rządu ds. polityki demograficznej w 2021 roku czytamy: "Rodzice wykonując czynności opiekuńcze nad dziećmi poświęcają na nie czas i wykonują określony szereg czynności. Jest zatem możliwe i zasadne, by dokonać wyceny wartości tych prac.
W rodzinach z dzieckiem poniżej 3. roku życia wartość pracy domowej matek jest szacowana miesięcznie na 5 809 złotych, ojców 4 309 złotych. Największą jej część stanowi opieka nad dziećmi, którawynosi dla matki 4 329 złotych. W rodzinach z większą liczbą dzieci wartości pracy rodziców są większe niż w rodzinach z mniejszą liczbą potomstwa. Dużo wyższa wartość pracy domowej tych matekuwidocznia się we wszystkich grupach prac domowych, a w szczególności w pracach opiekuńczych".
Czytaj również: Co zrobić, gdy dziecko nie chce odrabiać lekcji?
Tobie też mąż nie pomaga w domu i przy dziecku?
Dlaczego za ich wykonywanie nie ma wynagrodzenia?
W 2006 roku Instytut Spraw Obywatelskich przedstawił wyniki ankiety przeprowadzonej wśród polskich małżeństw, które odpowiadały na pytanie: "Czy słuszne byłoby płacenie z budżetu państwa za pracę w domu?". 51,5 procent kobiet i 56,3 procent mężczyzn odpowiedziało, że tak.
Swoją odpowiedź uzasadniali stwierdzeniem, że to bardzo ważna i odpowiedzialna praca, wychowanie pokoleń, które kiedyś będą pracowały na swoich rodziców. Natomiast 1/3 osób odpowiedziała negatywnie na pytanie o płacenie za obowiązki domowe.
W uzasadnieniu dodawali, że to prywatna sprawa każdej rodziny i że tego typu kwestie nie powinny być regulowane przez państwo. Osoby, które twierdziły, że prace domowe nie powinny być wynagradzane, uzasadniały, że obowiązki domowe są naturalną powinnością kobiety, więc nie ma jej za co płacić.
Debaty na temat płacenia za obowiązki domowe trwają. Na razie jedynym wsparciem jest dodatek "Mama 4 plus", wprowadzony w 2021 roku. Otrzymają go osoby, które wychowały czwórkę dzieci lub więcej, i nie zarabiały, ze względu na konieczność opieki nad dziećmi.
