Oczyszczacz powietrza - czy warto go mieć? Jaki oczyszczacz wybrać do domu z dzieckiem?

2021-02-04 10:04

Oczyszczacz powietrza to urządzenie, które filtruje powietrza w pomieszczeniu. Oczyszczacza usuwa szkodliwe związki, alergeny i pyłki, ale także kurz, smog, pyły i elektrosmog. Nasz ekspert wyjaśnia, jak zanieczyszczenia wpływają na zdrowie dzieci, a my podpowiadamy, jaki oczyszczacz powietrza wybrać.

Oczyszczacz powietrza - czy warto go mieć?

i

Autor: Getty images Jaki oczyszczacz wybrać do domu z dzieckiem?

Oczyszczacz powietrza to urządzenie, które coraz częściej pojawia się w naszych domach. Nic dziwnego: w dzisiejszych czasach jakość powietrza pozostawia wiele do życzenia. Specjaliści biją na alarm! Zanieczyszczenie powietrza jest niebezpieczne dla naszego zdrowia.

Szczególnie powinniśmy chronić nasze dzieci. Jak? O ile na stan powietrza na zewnątrz nie mamy wpływu, to na to czym oddychamy w domu, już tak! A to dzięki oczyszczaczom powietrza. Jaki oczyszczacz powietrza wybrać, by faktycznie chronił naszą rodzinę przed skutkami zanieczyszczonego powietrza? 

Spis treści

  1. Czy zanieczyszczone powietrze wpływa na zdrowie?
  2. Czy dzieci są bardziej narażone na skutki złego powietrza?
  3. Czy powietrze w domu wymaga oczyszczenia? 
  4. Jak chronić dziecko przed skutkami zanieczyszczonego powietrza?
  5. Oczyszczacz powietrza – czy warto go kupować? 
  6. Jak działa oczyszczacz powietrza?
  7. Rodzaje oczyszczaczy powietrza 
  8. Najlepsze oczyszczacze powietrza - co kupić?

Czy zanieczyszczone powietrze wpływa na zdrowie?

Jeśli masz w domu małego alergika, zapewne już się przekonałaś, że zanieczyszczone powietrze sprzyja alergii wziewnej. Jest także przyczyną częstszych infekcji u dzieci np. przewlekłego kaszlu

- Powietrze, którym oddychamy ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Zanieczyszczenia osadzają się na nabłonku dróg oddechowych pogarszając jego funkcje obronne i wymianę tlenu w samych pęcherzykach płucnych - tłumaczy Ewa Miśko-Wąsowska, pediatra z warszawskiego CM Platany. - Ma to wpływ na częstsze zapadanie na infekcje dróg oddechowych, a także na ich przedłużanie się.

Sprzyja też rozwojowi przewlekłego stanu zapalnego w oskrzelach – wiele badań obserwacyjnych wykazało, że osoby zamieszkujące najbardziej zanieczyszczone tereny częściej chorują na astmę, rozedmę a nawet nowotwory i nadciśnienie. 

Najmniejsze cząsteczki przedostają się do krwi i docierają do różnych tkanek m.in. do układu nerwowego. Metale ciężkie takie jak ołów mogą wpływać na zaburzenia koncentracji - dodaje nasz ekspert.

Czy dzieci są bardziej narażone na skutki złego powietrza?

Narządy i układy dziecka nie są w pełni dojrzałe, są dopiero na etapie rozwoju. Dlatego to właśnie niemowlęta i małe dzieci są zdecydowanie bardziej narażone na negatywne skutki zanieczyszczonego powietrza.

- Płuca rozwijają się do 6-8 r.ż. Długotrwałe narażenie w tym okresie na smog, pogarsza ich funkcjonowanie nawet na późniejsze lata - mówi pediatra. - Niedojrzały jest również układ odpornościowy i mechanizmy detoksykacji, przez co małe organizmy mogą kumulować większe ilości substancji toksycznych.

Jak podkreśla Ewa Miśko-Wąsowska dzieci oddychają szybciej niż dorośli, co w przeliczeniu na kilogram masy ciała daje większą ilość powietrza (a więc i toksyn oraz metali ciężkich) przepływającego przez płuca w ciągu minuty. 

- Maluchy mają też krótsze i węższe drogi oddechowe, są bardziej aktywne i często więcej czasu spędzają na zewnątrz. Pamiętajmy, że zanieczyszczenia nie tylko unoszą się w powietrzu, ale osadzają na różnych przedmiotach, roślinach - tłumaczy lekarka. - Zatem u dzieci, które lubią wszystkiego dotykać, substancje toksyczne mogą być też obecne na dłoniach. 

Czytaj również: Jak sprawdzić jakość powietrza w mieszkaniu?

Smog a ciąża - czy zanieczyszczenia powietrza wpływają na rozwój i zdrowie płodu?

Nawilżacz czy oczyszczacz powietrza? Czym się różnią te urządzenia i co wybrać?

Czy powietrze w domu wymaga oczyszczenia? 

Na ulicy – wiadomo - powietrze zanieczyszczone jest spalinami. A jakie zagrożenia czekają na nas w domu? Czy do mieszkań przedostaje się smog, alergeny, wirusy?

- Nasze domy niestety nie są enklawami czystego powietrza. Nie są szczelne, otwieramy okna, drzwi, więc powietrze stale miesza się z tym na zewnątrz i do naszych pomieszczeń dostają się zarówno zanieczyszczenia jak i różnego rodzaju pyłki. Ale też sami przynosimy różne wirusy czy bakterie - wyjaśnia nasza ekspertka.

- W domu regularnie kurzy się, zatem nasze pomieszczenia są zamieszkiwane przez roztocza kurzu domowego. W niektórych domach ponadto jest dla dzieci zagrożenie dymem tytoniowym. Wychodzenie na zewnątrz np. na balkon niewiele sytuację poprawia, bo musimy pamiętać, że szkodliwe substancje pozostają w powietrzu wydychanym osoby palącej i osadzają się na jej ubraniach.

Oczywiście nie powinniśmy dążyć do mieszkania w sterylnych warunkach, ale smog i dym tytoniowy są szkodliwe dla naszego zdrowia - dodaje Ewa Miśko-Wąsowska.

Jak chronić dziecko przed skutkami zanieczyszczonego powietrza?

Ochrona przed wdychaniem zanieczyszczeń, alergenów czy patogenów jest trudna, ale możliwa - choć nie w 100 procentach. Istnieją jednak sposoby, wspierania układ oddechowy naszych dzieci.

- Ważne jest zadbanie o ogólną kondycję dzieci - codzienna dawkę różnego rodzaju ruchu: bieganie po podwórku, pływanie, jazda na rowerku, wspinanie. Nie ma złej pogody na spacer, są źle dobrane ubrania i… zła jakość powietrza, co musimy brać pod uwagę -mówi Ewa Miśko-Wąsowska.

Radzi też, aby monitorować aktualny stan czystości powietrza i rezygnować ze spacerów, gdy zanieczyszczenia przekraczają dopuszczalne normy. Gdy jednak powietrze jest nienajgorszej jakości, zaleca częste wypady poza miasto, do lasu, szczególnie korzystne dla zdrowia wyjazdy nad morze: klimat nadmorski jest bardziej surowszy, co zapewnia swojego rodzaju trening dla układu oddechowego.

Warto też zadbać o powietrze w domu. - W okresach największego smogu nie otwieramy okien w mieszkaniach. Jeżeli mamy taką możliwość, to lepiej unikać też jazdy samochodem w godzinach szczytu. Podobnie ze spacerowaniem – unikajmy chodników przy ruchliwych ulicach. W domu, w którym mieszka dziecko bezwzględnie powinien obowiązywać zakaz palenia papierosów.  - tłumaczy ekspertka.

Kolejnym elementem, zdaniem pediatry, jest dieta dziecka. – Antyoksydanty pomagają w walce z wolnymi rodnikami, zatem dobrze jak w diecie dziecka są warzywa i owoce. Nie rezygnujmy z podawania ich na talerzu, tłumacząc się, że dziecko ich nie lubi - mówi Ewa Miśko-Wąsowska.

Oczyszczacz powietrza – czy warto go kupować? 

Jeden ze sposobów, w jaki możemy pomóc i dzieciom i sobie, zwłaszcza w czasie pandemii, kiedy znaczną część czasu spędzamy w naszych domach, jest kupno oczyszczacza powietrza do domu. Urządzenia oczyszczające zmniejszają stężenie szkodliwych cząsteczek w powietrzu, zarówno tych toksycznych, alergizujących jak i zakaźnych.

Zmniejszenie stężenia alergenów w powietrzu będzie korzystne dla dzieci z astmą i alergią. Korzystne jest również eliminowanie wirusów przez oczyszczacze. Jest to bardzo pomocne w ograniczaniu szerzenia się infekcji, jak ktoś z domowników już zachorował.

Poza kurzem, oczyszczacz powietrza potrafi usunąć z powietrza np. roztocza, grzyby, pleśń, drobnoustroje, a nawet brzydkie zapachy (np. dymu papierosowego). Ceni się je też za walkę ze smogiem i usuwanie najgroźniejszych i najbardziej szkodliwych pyłów PM10 i PM2.5.

Jeżeli takie urządzenie dodatkowo ma funkcje nawilżania powietrza, efekt będzie jeszcze lepszy. Dobrze nawilżone śluzówki układu oddechowego lepiej spełniają swoje funkcje obronne, lepiej chronią przed infekcjami.

Jak działa oczyszczacz powietrza?

Zacznijmy od tego, czym jest oczyszczacz powietrza. To urządzenie elektryczne do stosowania w zamkniętych pomieszczeniach np. domach lub firmach. Sposób działania tego sprzętu jest prosty. Zasysa on powietrze i następnie przepuszcza je przez różne rodzaje filtrów, na koniec wydmuchuje oczyszczone powietrze z powrotem do pomieszczenia.

W zależności od rodzaju oczyszczacza, możemy mówić o różnej skuteczności tych urządzeń. Najbardziej nowoczesne oczyszczacze powietrza posiadają systemy filtrujące najwyższej jakości, a niektóre są dodatkowo wzbogacone o funkcję jonizacji powietrza lub rozpylania aromatu.

Rodzaje oczyszczaczy powietrza 

Im nowsze urządzenie, tym zwykle bardziej zaawansowane technologicznie. Z tego powodu najlepiej jest podzielić oczyszczacze na dwie podstawowe grupy: oczyszczacze nowoczesne oraz klasyczne.

W nowszych modelach filtracja powietrza bazuje na zaawansowanej technologii, w modelach klasycznych filtracja opiera się na filtrach węglowych i filtrach HEPA. Nowoczesne oczyszczacze ponadto zużywają mniej energii elektrycznej, są tańsze w eksploatacji, a przy tym posiadają wysoką skuteczność. Mają również stylowy, desingerski wygląd i mogą stać się eleganckim dodatkiem do pomieszczenia.

W przypadku modeli klasycznych, mamy do czynienia z urządzeniami większymi, mniej ładnymi i mniej funkcjonalnymi. To właśnie w nowoczesnych rodzajach oczyszczaczy znajdziemy np. funkcję nawilżania powietrza, jonizatora (uwalniania jony ujemne, pozytywnie wpływające na samopoczucie człowieka i poprawiające elektroklimat w mieszkaniu) czy samodzielnego wykrywania zanieczyszczeń.

- Niektóre oczyszczacze powietrza mają dodatkowo jeszcze funkcję inteligentnego nawilżania – docenią je zwłaszcza ci, w czyich domach albo mieszkaniach zainstalowane jest centralne ogrzewanie – radzi Jakub Koss z RTV EURO AGD.

Wieloma oczyszczaczami można zarządzać przez aplikację mobilną i z poziomu smartfona nie tylko włączyć i wyłączyć zdalnie oczyszczacz, ale także odczytywać dane z czujników wykrywających zanieczyszczenia i zmieniać ustawienia urządzenia

Im bardziej zaawansowany technologicznie model, tym większy komfort z jego korzystania (urządzenie jest cichsze, sterowane zdalnie, bardziej wydajne i energooszczędne). Oczyszczacze podczas pracy wytwarzają dźwięk na poziomie ok. 45-60 decybeli. Można to porównać np. do „hałasu”, jaki powoduje rozmowa. Znakomita większość z tych urządzeń ma również tryb nocny, w którym pracuje znacznie ciszej.

Czytaj również: Kosmetyki antysmogowe - warto używać ich cały rok [PRZEGLĄD kosmetyków anti-pollution]

Rośliny antysmogowe - sposób na czystsze powietrze w mieszkaniu

Maseczki antywirusowe dla dzieci (z filtrem). Przegląd maseczek antywirusowych dla dzieci

Rodzaje filtrów w oczyszczaczach powietrza

Oczyszczacze mogą korzystać z różnego rodzaju filtrów 

- Najlepiej, aby oczyszczacz miał kilka filtrów, bo każdy z nich ma inną funkcję – wyjaśnia ekspert Jakub Koss z RTV EURO AGD. - Filtr wstępny zatrzymuje duże cząsteczki zanieczyszczeń oraz kurzu i sierść zwierząt. Za eliminację m.in. nieprzyjemnych zapachów odpowiada filtr węglowy, a filtr HEPA (ang. High Efficiency Particulate Air Filter) wychwytuje najmniejsze drobiny pyłów, zarodniki pleśni, grzybów, alergeny roztoczy czy bakterie - tłumaczy.

  • Filtry HEPA - wykonane z włokiem polipropylenowych, są w stanie zatrzymać wszystkie cząstki stałe większe od 0,3 µm. Wychwytują pyły zawieszone PM10 i PM2.5, alergeny (pyłki, roztocza), bakterie, sierść oraz inne stałe zanieczyszczenia. HEPA nie usuwa usuwa dymu papierosowego, lotnych związków organicznych, zapachów.

  • Filtry węglowe - węgiel aktywny jest doskonałym absorbentem, który pochłania lotne związki organiczne, WWA, pestycydy, metale ciężkie, dym papierosowy,  nieprzyjemne zapachy. Nie usuwa smogu, kurzu, alergenów i mikroorganizmów. 

  • Filtry jonowe - zamieniają ładunki elektryczne zanieczyszczeń na ujemny, a następnie przyciągają je do specjalnej elektrody. Dodatkowo unieszkodliwia patogeny i produkuje ozon. Osadza się na niej ok. 99 proc. zanieczyszczeń, bez względu na ich wielkość (nawet tak małe jak 0,01 µm): bakterie, wirusy, zarodniki pleśni i grzybów, roztocza, alergeny. Nie usuwa zapachów.

  • Filtry wodne - mają zbiornik z wodą, do którego opadają zanieczyszczenia. Filtr wodny usuwa kurz, roztocza, pyłki i sierść. Nie eliminuje bakterii, wirusy ani zapachów. 

  • Filtry UV - promienie ultrafioletowe niszczy bakterie ingerując w ich DNA. Filtry UV działają na bakterie, wirusy, pleśń, grzyby. Nie usuwa smogu, lotnych związków organicznych, zapachów.

Najlepsze oczyszczacze powietrza - co kupić?

Wybierając oczyszczacz, warto zwrócić uwagę na kilka parametrów. Jednym z nich jest powierzchnia lokalu, w którym ma pracować oczyszczacz. Producenci zawsze definiują, do jakich powierzchni urządzenie jest przeznaczone

- Istotnym parametrem jest wydajność oczyszczacza, czyli CADR (ang. Clean Air Delivery Rate). Określa on, ile czystego powietrza w ciągu godziny jest w stanie dostarczyć dany sprzęt. Im większe pomieszczenie, w którym ma pracować oczyszczacz, tym wyższy powinien być ten wskaźnik – wyjaśnia ekspert Jakub Koss, szef działu handlowego RTV EURO AGD.