Czy wiesz, że rośliny mogą mieć właściwości antysmogowe, czyli oczyszczające powietrze? O tym, że rośliny oddychają, wiadomo od dawna. W dzień głównie „wydzielają” tlen (ma to miejsce w trakcie tzw. jasnej fazy fotosyntezy), w nocy natomiast dodatkowo go zużywają, pobierając z otoczenia jego symboliczne ilości.
Ale oprócz tego mają także i inne właściwości: spora grupa roślin, które obecne są w naszych domach, jest w stanie pochłonąć, a następnie zneutralizować część najgroźniejszych toksyn ukrytych w smogu. Poznaj rośliny antysmogowe, które warto mieć w domu.
Spis treści
- W jaki sposób rośliny antysmogowe oczyszczają powietrze?
- Czy rośliny mają właściwości antysmogowe?
- Które rośliny nazywamy antysmogowymi?
W jaki sposób rośliny antysmogowe oczyszczają powietrze?
Te właściwości roślin poznano już w 1989 roku, kiedy to NASA szukała roślin antysmogowych, które warto byłoby hodować na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej między innymi po to, by pomogły oczyścić powietrze.
Zatrudnieni przez agencję botanicy przebadali dużą grupę roślin, które najczęściej trzymamy w domach. Okazało się, że niektóre z nich – dzięki odpowiednio zbudowanemu układowi korzeniowemu oraz mikroorganizmach, które bytują w glebie (a które są typowe dla określonego typu rośliny i różnią się w zależności od jej gatunku) – są w stanie wchłonąć i związać toksyczne substancje.
I to zarówno te, które wdzierają się zza okien, jak i te wydzielane przez instalacje, farby czy wykładziny, a których codzienne wdychanie może nam zaszkodzić, w tym aldehyd mrówkowy, benzen, amoniak, trichloroetylen czy ksyleny.
Jednak wbrew temu, co czasem można przeczytać, rośliny antysmogowe te nie usuwają tych substancji całkowicie, lecz jedynie ograniczają ich obecność w powietrzu.
Zgodnie z zaleceniami badaczy z NASA na każde 10 metrów kwadratowych pomieszczenia powinna przypadać przynajmniej jedna roślina.
Czy rośliny mają właściwości antysmogowe?
Z badań przeprowadzonych przez NASA i opublikowanych następnie w raporcie "Interior Landscape Plants for Indoor Air Pollution Abatement" (i raportów publikowanych w następnych latach przez naukowców kontynuujących projekt) wynika, że... tak naprawdę żadne.
Rośliny są w stanie oczyścić powietrze z różnych niebezpiecznych związków, ale nie potrafią unieszkodliwiać pyłów zawieszonych, które obecne są w smogu (choć z drugiej strony część badaczy podkreśla, że ograniczają obecność benzenu, który również jest składnikiem smogu).
Wielu botaników jest jednak zdania, że rośliny antysmogowe – ustawione w odpowiedni sposób i w odpowiednim miejscu – mogą stanowić pewną barierę dla smogu (warstwę ochronną stanowią tu ich gęste liście, na których osadza się część zanieczyszczeń, nim trafi w głąb pomieszczeń).
Popularne „rośliny antysmogowe” ograniczają natomiast w powietrzu obecność innych niekorzystnych związków.
Które rośliny nazywamy antysmogowymi?
Z badań wynika, że najskuteczniej oczyszczają powietrze:
- aglaonema (Aglaonema modestum) - ogranicza obecność amoniaku, toluenu i benzenu.
- anturium Andrego (Anthurium andreanum) - ogranicza obecność formaldehydu, ksylenu, amoniaku, toulenu.
- aloes (Aloe vera) - ogranicza obecność formaldehydu i benzenu.
- areka (Chrysalidocarpus lutescens) - ogranicza obecność ksylenu.
- bluszcz pospolity (Hedera helix) - ogranicza obecność benzenu, formaldehydu i ksylenu.
- chryzantema wielokwiatowa (Chrysanthemum morifolium) - ogranicza obecność formaldehydu, benzenu, amoniaku i ksylenu.
- chamedora wytworna (chamaedorea elegans) - ogranicza obecność formaldehydu, ksylenu i amoniaku.
- daktylowiec niski (Phoenix roebelenii) - ogranicza obecność formaldehydu, benzenu, amoniaku, ksylenu, toulenu.
- dracena deremeńska (Dracaena deremensis) - ogranicza obecność formaldehydu, benzenu i ksylenu.
- dracena obrzeżona (Dracaena marginata) - ogranicza obecność benzenu, formaldehydu i tlenku węgla.
- dracena wonna (Dracaena fragrans) - ogranicza obecność benzenu i formaldehydu i tlenku węgla.
- fikus benjamina – ogranicza obecność benzenu, amoniaku i formaldehydu.
- filodendron czerwieniejący (Philodendron erubescens) - ogranicza obecność formaldehydu.
- gerbera Jamesona (Gerbera jamesonii) - ogranicza obecność benzenu i formaldehydu.
- liriope szafirkowata (Liriope spicata) - ogranicza obecność ksylenu, formaldehydu, amoniaku.
- nefrolepis wyniosły - ogranicza obecność formaldehydu i ksylenu.
- Nephrolepis obliterata - ogranicza obecność formaldehydu i ksylenu.
- palma bambusowa (Chamaedorea seifrizii) - ogranicza obecność formaldehydu, amoniaku, toluenu, ksylenu i benzenu.
- rapis wyniosły (Rhapis excelsa) - ogranicza obecność ksylenu, formaldehydu i amoniaku.
- sansewieria gwinejska - ogranicza obecność benzenu i formaldehydu.
- skrzydłokwiat - ogranicza obecność benzenu, acetonu i formaldehydu.
- zielistka Stenberga (Chlorophytum comosum) - ogranicza obecność formaldehydu, benzenu oraz tlenku węgla
Czytaj: Rośliny na dobry nastrój
Czy można wychodzić z dzieckiem na spacer, gdy jest smog?
Część roślin – ich łodygi, liście lub kwiaty – może być trująca dla dzieci lub zwierząt domowych i zadbać o to, by stały poza ich zasięgiem.
Część specjalistów podważa wyniki badań twierdząc, że prowadzono je w specjalnie skonstruowanych donicach, które pod spodem wyposażone były w wiatraczki wymuszające przepływ powietrza przez warstwę korzeni, a od góry pokryte były warstwą filtra z węgla aktywnego – a nikt w ten sposób nie hoduje roślin w domu.
Sami badacze z NASA zalecają zresztą żeby rośliny, które mają właściwości antysmogowe, uprawiać w taki sposób, by powietrze mogło docierać do ich korzeni przez glebę. Zalecenie to wykorzystali już niektórzy producenci doniczek, oferując specjalne – i dość drogie - doniczki, które intensyfikują oczyszczające właściwości roślin.
Tym niemniej jednak oprócz roślin warto zadbać o czystość powietrza również w inny sposób, np. za pomocą dobrego oczyszczacza powietrza.
Czytaj: Smog - czy wywołuje alergię u dzieci?
Wpływ smogu na rozwój ciąży - czy zanieczyszczenia wpływają na płód?
