Spis treści
Maltańczyki wbrew swojej nazwie prawdopodobnie wcale nie pochodzą z Malty – określenie „maltański” pochodzi od słowa „malat” oznaczającego przystań.
Pierwsze wzmianki o tych uroczych białych pieskach pochodzą ze starożytnego Egiptu, Grecji i Rzymu, gdzie wykorzystywano je między innymi w portach do łapania małych gryzoni, a także jako żywe maskotki ówczesnej arystokracji. Tę ostatnią rolę spełniały również w czasach późniejszych – w okresie panowania Ludwika XIV towarzyszyły damom dworu jako pupile, ale też jako żywe termofory: sądzono, że przyłożenie maltańczyka do bolącego w okresie miesiączki brzucha skutecznie złagodzi dolegliwości.
Maltańczyk: wygląd
Nie bez powodu przez wieki maltańczyki traktowano jako psy do towarzystwa i umilania czasu – te urocze zwierzaki rzadko ważą więcej, niż 4 kg, a dzięki białej, jedwabistej i lśniącej sierści ich głaskanie sprawia dużą przyjemność.
Kolor i długość sierści to najbardziej charakterystyczna cecha wyglądu tych psiaków. Dzięki temu, że mają jej dużo, często wyglądają na większe niż w rzeczywistości.
„Wystawowy” przedstawiciel tej rasy ma średniej wielkości głowę, czaszkę dłuższą od kufy, trójkątne, przylegające do czaszki uszy i muskularne uda tylnych łap (których jednak spod sierści praktycznie nie widać).
Maltańczyk: żywienie
Maltańczykom zawsze dopisuje apetyt, dlatego – nawet tuż po swoim posiłku – potrafią asystować właścicielom w trakcie obiadu, żebrać o jedzenie i czatować na to, co przypadkowo spadnie ze stołu. Ponieważ potrafią zjeść znacznie więcej, niż potrzebuje ich organizm, mają skłonności do groźnej dla tych małych psiaków nadwagi. Dlatego trzeba dbać o ich prawidłową dietę. Najlepsza jest dobrej jakości karma gotowa, przeznaczona dla ras małych – zawiera ona wszystkie niezbędne dla zwierzaka składniki i nie trzeba jej już uzupełniać dodatkowymi posiłkami. Należy jej podawać tyle, ile zaleca producent. Karma musi być dostosowana do wieku – inny skład mają karmy dla szczeniąt, inne dla psów dorosłych.
Dopuszczalną, acz dużo trudniejszą opcją, jest samodzielne przygotowywanie posiłków. Mięso (które powinno stanowić mniej, niż połowę dziennej porcji, czyli nie więcej, niż 60 gram) musi być chude i drobno pokrojone, ewentualnie zmielone. Należy je mieszać z ryżem i warzywami. Oprócz mięsa, ryżu i warzyw ważne są suplementy witaminowo-mineralne, żeby dawka pokarmowa była pełnoporcjowa.
Od czasu do czasu psiakowi można dawać psie smakołyki. W żadnym wypadku nie może natomiast dostawać ani resztek ze stołu, ani tego, co podjadają właściciele. I w okresie szczenięcym i później piesek może wymagać dodatkowej suplementacji – podawanie minerałów i witamin może poprawić jego kondycję i wygląd sierści, jednak o ich doborze musi zdecydować weterynarz.
W przypadku żywienia takich psów jak maltańczyki, część właścicieli wybiera model żywienia za pomocą diety domowej. Jej komponowanie jest trudne, szczególnie dla początkujących właścicieli. Pomocne w tym przypadku są konsultacje z lekarzem weterynarii lub dietetykiem weterynaryjnym.
Problemem karm domowych, bazujących na mięsie, ryżu i marchewce jest niedostateczna pod względem ilości składników mineralnych, witaminowych oraz proporcji między większością składników odżywczych.
Maltańczyki jako przedstawiciele psów ras małych wymagają zwiększonej w stosunku do psów ras dużych ilości składników energetycznych przypadających na jeden kilogram ich masy ciała. Stąd też w ich diecie podstawę musi stanowić mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego z niewielkim tylko dodatkiem węglowodanów.
Ze względu na rodzaj sierści i umaszczenie maltańczyków, w ich diecie ważne są kwasy tłuszczowe (szczególnie pochodzenia zwierzęcego kwasy z rodziny n-6), witamina E, biotyna oraz składniki mineralne: cynk i miedź. Z miedzią, a właściwie jej źródłami należy uważać, gdyż to nieliczny z mikroelementów, którego nadmiar może powodować żółtawe wybarwienia na sierści psa.
Maltańczyk: cykl rozrodczy
Podobnie jak u większości innych psów, pierwsza cieczka u suczki maltańczyka pojawia się między 8 a 10 miesiącem życia, choć zdarzają się wyjątki: może nastąpić po 6. miesiącu życia lub (rzadko) około 12-go miesiąca. Standardowo cieczka trwa około 3 tygodni, w których – w przypadku krycia – może zajść do zapłodnienia. Ciąża maltańczyka trwa 63 dni.
Maltańczyk może mieć jedno lub kilka szczeniąt.
Pies tej rasy osiąga gotowość do krycia około 10-go miesiąca życia.
Maltańczyk: usposobienie i charakter
Maltańczyki są towarzyskie, wesołe i inteligentne, mają jednak "charakterek" – kiedy trzeba, potrafią pokazać zęby, zdarza się to jednak dość rzadko. Na ogół są łagodne, oddane właścicielowi, domagają się głaskania i przytulania.
Uwielbiają być w centrum uwagi i wszystko widzieć – dlatego chętnie przesiadują w oknie, obserwując świat z góry.
Dobrze dogadują się z kotami, nie boją się też większych psów i chętnie się z nimi bawią. Są idealnymi towarzyszami dla małych dzieci.
Maltańczyk: pielęgnacja
- czesanie
Dbanie o wygląd maltańczyka wymaga dość dużo czasu. Ponieważ jego włosy rosną przez cały czas i mają tendencję do kołtunienia się, muszą być regularnie, codziennie szczotkowane. W tym celu najlepiej używać szczotki z naturalnego włosia lub specjalnej, groomerskiej. Czesanie trzeba zacząć od brzucha, następnie kierować się ku górze.
- kąpanie
Maltańczyka trzeba też stosunkowo często kąpać – najlepiej raz w miesiącu, używając szamponów dla tej rasy wyprodukowanych na bazie naturalnych składników wybielających. Można również korzystać ze specjalnych odżywek dla psów, dzięki którym włosy będzie później łatwiej rozczesać i nie będą się plątały. Niektórzy weterynarze zalecają również używanie lanoliny, która zapobiega kołtunieniu się włosów maltańczyka. Po myciu psa trzeba uczesać, a następnie wysuszyć suszarką z letnim nawiewem powietrza.
- czyszczenie uszu
W przypadku tej rasy ważna jest też higiena uszu – rosnące w kanale słuchowym włosy mogą wywołać zapalenie przewodu słuchowego, dlatego regularnie należy je usuwać, a każde ucho raz w tygodniu przetrzeć zwilżonym wodą wacikiem.
- przemywanie oczu
Z kolei oczy codziennie należy przemywać jałowym roztworem soli fizjologicznej – zapobiegnie to brązowym przebarwieniom pod oczami u maltańczyków, spowodowanych wypływaniem łez, które zmieniają barwę włosów.
- mycie zębów
Zęby maltańczyka należy 2-3 razy w tygodniu umyć specjalną pastą dla psów, bez fluoru, i dawać mu gryzaki, które wspomagają ścieranie płytki nazębnej.
- obcinanie pazurów
Pazury maltańczyka należy przycinać raz w miesiącu.
Na co najczęściej chorują maltańczyki?
- Problemy związane z narządem wzroku to dwurzędowość rzęs, która poprzez działanie drażniące na rogówkę i spojówki doprowadza do ich zapalenia. Zaś niedrożność kanalików łzowych jest przyczyną nadmiernego łzawienia i przez to nieefektywnego brunatnego zabarwienia włosów poniżej oczu.
- Poważną chorobą o podłożu genetycznym jest zapalenie mózgu mopsów i maltańczyków. Objawy choroby pojawiają się od 6 miesięcy do 7 lat i manifestują się napadami drgawkowymi, zaburzeniami orientacji, niekiedy ślepotą i sztywnością karku. Rokowanie jest ostrożne lub niepomyślne.
- U samców tej rasy częściej obserwuje się wnętrostwo, które polega na niezstąpieniu jednego lub obydwu jąder do worka mosznowego. Jądro, które nie zstąpiło do moszny należy usunąć chirurgicznie, gdyż w takim jądrze zwiększa się ryzykom wystąpienia nowotworu.
- U psów młodych często pojawia się problem przetrwałych zębów mlecznych. W wieku 7-8 miesięcy pies powinien mieć wymienione wszystkie zęby mleczne na stałe. U maltańczyków często dochodzi do zatrzymania zęba mlecznego, a obok niego wyrasta ząb stały. Najczęściej problem dotyczy kłów. Taka sytuacja powoduje wady zgryzu, gromadzenie się resztek pokarmowych i odkładanie kamienia nazębnego, a tym samym szybszą próchnicę. Przetrwały ząb mleczny należy usunąć.
- Maltańczyki predysponowane są do alergii pokarmowych i środowiskowych, które najczęściej objawiają się problemami skórnymi. Są to: rumień, pokrzywka, nasilony świąd, niekiedy łupież, wylizywanie przestrzeni międzypalcowych, rumieniowo-woszczynowe zapalenia ucha.
- Pozostałe schorzenia występujące u maltańczyków to: zwichnięcia rzepki, zapad tchawicy, przerost odźwiernika, zespolenie wrotno-oboczne, zespół uogólnionych drżeń, spichrzanie glikogenu, wrodzone wodogłowie.