Ropomacicze u suki: objawy, leczenie, skutki zdrowotne

2018-02-11 13:58

Ropomacicze jest jedną z najistotniejszych i najczęstszych chorób układu rozrodczego u suk. Jest to choroba dotykająca zwykle dorosłe niekastrowane suki, choć sporadycznie zdarza się też u młodych i bardzo starych samic. Wczesne rozpoznanie ropomacicza jest bardzo istotne, dlatego warto wiedzieć kiedy i jak się ono objawia.

Ropomacicze u suki: objawy, leczenie, skutki zdrowotne

i

Autor: Thinkstockphotos.com

Spis treści

  1. Ropomacicze - co to jest?
  2. Ropomacicze: przyczyny
  3. Ropomacicze: objawy
  4. Ropomacicze: skutki zdrowotne
  5. Ropomacicze: rozpoznanie/ badania
  6. Metody leczenia ropomacicza
  7. Ropomacicze a antykoncepcja
Czy nużycą można się zarazić od zwierząt domowych?

Ropomacicze - co to jest?

Ropomacicze to powszechna nazwa schorzenia o medycznym określeniu EPC (endometritis–pyometra-complex). Jest to torbielowaty rozrost gruczołów błony śluzowej macicy, któremu towarzyszy stan zapalny i zakażenie bakteryjne. Najczęściej występuje u suk dojrzałych w wieku powyżej 6 lat, ale zdarza się również u suk młodych i bardzo starych. Ropomacicze rozwija się w fazie diestrus cyklu płciowego. Pierwsze symptomy pojawiają się najczęściej pomiędzy 1 a 3 miesiącem od zakończenia cieczki.

Ropomacicze: przyczyny

Aby omówić mechanizm rozwoju choroby należy krótko przypomnieć jak przebiega cykl płciowy u suki. Składa się on z 4 faz:

  • proestrus – objawia się powiększeniem i przekrwieniem warg sromowych, krwistym wypływem z dróg rodnych. Nie występuje tu odruch tolerancji samca i suka unika jeszcze kontaktów z psami. Ten okres trwa średnio 9 dni.

Fazy proestus + estrus potocznie nazywane są cieczką.

  • estrus – nabrzmienie warg sromowych jest jeszcze wydatniejsze. Wypływ nie jest już tak krwisty- krew w wydzielinie jest bardziej rozcieńczona. Suka wykazuje chęć do krycia, wygina się i akceptuje samca. Ten okres trwa również średnio ok. 9 dni.
  • diestrus – po zakończeniu cieczki rozpoczyna się faza lutealna, która trwa średnio 60-70 dni. W tym okresie macica znajduje się pod wpływem działania progesteronu wydzielanego przez ciałko żółte. Poziom hormonów zbliżony jest do wartości w czasie ciąży, dlatego często ten okres kończy się ciążą urojoną. W tej fazie właśnie może rozwinąć się ropomacicze.
  • metestrus – okres tzw. spokoju płciowego. Trwa przeciętnie ok. 4 miesięcy.

Rozumiejąc mechanizmy kierujące cyklem płciowym u suki możemy teraz wytłumaczyć mechanizm powstawania ropomacicza. W fazie diestrus wydzielany jest progesteron, który wpływa na macicę. Działanie progesteronu w kolejnych cyklach powoduje rozrost gruczołów znajdujących się w błonie śluzowej macicy. Stan ten pogłębia się z wiekiem u każdej niesterylizowanej suki.

Kiedy gruczoły ulegają rozrostowi,  produkują nadmierne ilości wydzieliny, która może stać się bardzo dobrą pożywką dla bakterii. Należy dodać, że pochwa nie jest narządem jałowym. Fizjologicznie bytują w niej bakterie (najczęściej E.coli), które po dostaniu się z pochwy przez szyjkę do macicy, mogą wywołać zakażenie bakteryjne tego narządu. Dodatkowo progesteron działała też hamująco na odporność, co tym bardziej zwiększa podatność na infekcje.

    W zależności od stanu szyjki macicznej wyróżniany dwie postaci ropomacicza:

    • otwarte- szyjka macicy jest otwarta, dzięki czemu wydzielina z macicy wypływa na zewnątrz. Wypływ z dróg rodnych ma charakter śluzowo-krwisty/ brunatny lub ropny, o intensywnym zapachu.
    • zamknięte – szyjka macicy jest zamknięta, wydzielina gromadzi się wewnątrz macicy i nie ma drogi ujścia. Ta postać jest groźniejsza dla zdrowia i przebiega ze zwiększonym nasileniem objawów klinicznych, częściej występują powikłania.

    Ropomacicze: objawy

    Oprócz charakterystycznego dla postaci otwartej wypływu z dróg rodnych, pozostałe objawy nie są specyficzne. Jako objawy obserwuje się:

    • brak apetytu
    • apatię
    • wzmożone pragnienie i zwiększone oddawanie moczu
    • wymioty
    • niekiedy biegunki
    • rozszerzenie powłok brzusznych (przy znacznym powiększeniu macicy)

    Ropomacicze: skutki zdrowotne

    W wyniku długotrwałego nieleczonego ropomacicza mogą rozwinąć się poważne powikłania: sepsa, endotoksemia (zatrucie toksynami bakteryjnymi) oraz zapalenie otrzewnej (w wyniku pęknięcia ściany napęczniałej macicy i wylania się ropnej zawartości do jamy brzusznej).

    Ropomacicze: rozpoznanie/ badania

    1. USG – przy podejrzeniu ropomacicza badanie usg jest metodą z wyboru. Pozwala ocenić wielkość i zawartość macicy.
    2. RTG – powiększona macica będzie widoczna jedynie przy jej znacznym powiększeniu. Jeśli macica nie będzie szersza od otaczających ją pętli jelit, na zdjęciu rtg nie stwierdzimy jej powiększenia.
    3. Badania laboratoryjne:
    • morfologia: w początkowym okresie choroby dochodzi do wzrostu poziomu neutrofilii. Przy długo trwającym procesie zapalnym poziom neutrofilii ulega obniżeniu. Ropomaciczu może towarzyszyć niedokrwistość.
    • biochemia: obserwuje się zwiększenie parametrów ALP, ALT (związane z endotoksemią), mocznika i kreatyniny (związane z odwodnieniem i odkładaniem się kompleksów immunologicznych w nerkach), niekiedy zwiększa się również poziom białka całkowitego.

    Metody leczenia ropomacicza

    1. Leczenie chirurgiczne ropomacicza – polega na usunięciu jajników i macicy wraz z jej zawartością. Jest to metoda leczenia z wyboru, niezależnie od tego czy szyjka macicy jest drożna czy nie. Przewagą leczenia chirurgicznego nad metodą farmakologiczna jest fakt, iż jest ono jednocześnie sposobem na uniknięcie nawrotów choroby w kolejnych cyklach.

    Oczywiście decydując o zabiegu, należy wziąć pod uwagę ryzyko narkozy. Dotyczy to szczególnie suk bardzo osłabionych chorobą, odwodnionych, z zaburzeniami funkcjonowania innych narządów. W takich przypadkach należy ustabilizować pacjenta poprzez intensywną płynoterapię (kroplówki), wspomaganie funkcji wątroby/nerek, podanie leków przeciwgorączkowych.

    2. Farmakologiczne – ta metoda wybierana jest u suk w relatywnie dobrym stanie, odpowiednim wieku reprodukcyjnym, najczęściej u suk hodowlanych, u których nie doszło do podwyższenia parametrów nerkowych oraz u których szyjka macicy jest otwarta.

    Zastosowanie tej metody przy zamkniętej szyjce macicznej może okazać się skuteczne, ale wiąże się z dużym ryzykiem pęknięcia macicy i wydostania się ropy do jamy brzusznej. Należy też dodać, iż suka po leczeniu farmakologicznym powinna być w kolejnym cyklu pokryta, w celu zajścia w ciążę. Niestety leczenie farmakologiczne nie daje gwarancji braku nawrotów choroby w kolejnych cyklach.

    Przy obu wariantach leczenia należy stosować terapię wspomagającą w postaci: antybiotykoterapii, płynoterapii oraz zwalczania powikłań.

    Warto wiedzieć

    Ropomacicze a antykoncepcja

    Ropomacicze to poważna choroba zagrażająca życiu psa. Dlatego jeśli nie chcemy rozmnażać naszej suki najlepiej profilaktycznie poddać ją zabiegowi sterylizacji, aby uniknąć rozwoju ropomacicza w późniejszym wieku.

    Należy mieć świadomość, że kiedy ropomacicze się już rozwinie, zabieg musi być wykonywany niezwłocznie i obarczony jest dużo większym ryzykiem (niż kiedy wykonywany jest profilaktycznie u psa zdrowego.)

    Warto też wiedzieć, że stosowanie antykoncepcji hormonalnej predysponuje do rozwoju ropomacicza.

    O autorze
    Lekarz weterynarii Ewa Korycka-Grzegorczyk

    Absolwentka Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Ma doświadczenie w leczeniu zwierząt towarzyszących, ze szczególnym uwzględnieniem dermatologii, cytologii i chorób zakaźnych. Doświadczenie zawodowe zdobywała w lecznicach w Lublinie i Łodzi. Obecnie pracuje w lecznicy weterynaryjnej w Pabianicach. Na bieżąco pogłębia swoje umiejętności uczestnicząc w kursach i konferencjach.

    Prywatnie miłośniczka kotów i właścicielka pięknego, rudego maine-coona o imieniu Felin.

    Bibliografia:

    1. S. Zduńczyk , T. Janowski, Zaburzenia rozrodu psów i kotów, Olsztyn 2007.

    2. B.L. Hamm, J. Dennis, Ropomacicze u suk. Metody wczesnego rozpoznawania choroby, „Weterynaria po Dyplomie”, nr 03/2013.

    3. B.L. Hamm, J. Dennis, Chirurgiczne i farmakologiczne metody rozpoznawania ropomacicza u suk, „Weterynaria po Dyplomie”, nr 03/2013.

    4. A. Dubiel, W. Niżański, A. Wasecki, Niepłodność suk [w:] Rozród psów, red. A. Dubiel, Wrocław 2004.

     Czytaj więcej na Se.pl/dolinazwierzat

    Dolina Zwierząt

    i

    Autor: Materiały Promocyjne Link: https://www.dolina-noteci.pl