Zapalenie płuc u dzieci występuje często. Niesie wiele zagrożeń dla zdrowia dziecka i ryzyko powikłań. Dlaczego zapalenie płuc u dziecka zdarza się tak często? Po pierwsze dlatego, że maluchy mają znacznie niższą odporność niż dorośli ludzie. Po drugie, są bardziej niż ich rodzice narażone na kontakt z wirusami i bakteriami, które wywołują tę chorobę np. w przedszkolu czy w szkole.
Poznaj objawy zapalenia płuc u dziecka i sprawdź, jak leczyć tę chorobę.
Spis treści:
- Co wywołuje zapalenie płuc u dziecka?
- Objawy wirusowego zapalenia płuc u dziecka
- Objawy bakteryjnego zapalenia płuc u dzieci
- Bezobjawowe zapalenie płuc u dzieci
- Leczenie wirusowego zapalenie płuc
- Leczenie bakteryjnego zapalenie płuc
- Zapobieganie zapaleniu płuc u dzieci
Co wywołuje zapalenie płuc u dziecka?
Zapalenie płuc u dziecka (do 4. miesiąca życia) powodują najczęściej bakterie, takie jak paciorkowce, gronkowce, pneumokoki, ale również drobnoustroje, które przedostały się do organizmu noworodka z dróg rodnych jego matki.
Zdarza się również tak, że przyczyną zapalenia płuc u dziecka jest dostanie się drobinek jedzenia do układu oddechowego dziecka (przy zakrztuszeniu), które później wywołują miejscowy stan zapalny.
Starsze dzieci do 5. roku życia najczęściej chorują na zapalenie płuc wywołane przez wirusy. To najczęstsza przyczyna zachorowań, szczególnie w okresie tzw. grypowym, bo chorobę wywołują zwykle wirusy grypy. Czasem wirusowe zapalenie płuc przechodzi w zapalenie bakteryjne.
Objawy wirusowego zapalenia płuc u dziecka
Wirusowe zapalenie płuc u dziecka jest zdecydowanie trudniejsze do rozpoznania. Często jest ono następstwem grypy i przez niektórych jest z nią mylone. Czasem nawet osłuchanie i opukiwanie nie wystarczy, by postawić właściwą diagnozę.
Dopiero zdjęcie RTG stanowi jasny dowód na to, że mamy do czynienia właśnie z zapaleniem płuc. Istnieją jednak objawy świadczące o zapaleniu płuc, które powinny wzbudzić nasz niepokój, są to:
- typowe np. dla grypy uczucie rozbicia (apatia, brak apetytu, pogorszone samopoczucie),
- suchy kaszel,
- uczucie duszności,
- ból w klatce piersiowej.
Objawy bakteryjnego zapalenia płuc u dzieci
W przypadku bakteryjnego zapalenia płuc u dziecka, diagnoza bywa łatwiejsza. Przy osłuchiwaniu, wyraźnie słychać charakterystyczne szmery. W przypadku tego rodzaju zapalenia, pojawiają się także wyraźne symptomy:
- wysoka gorączka (powyżej 38 stopni),
- dreszcze,
- ogólne osłabienie,
- potliwość,
- kaszel suchy, następnie mokry z odkrztuszaniem wydzieliny,
- ból w klatce piersiowej,
- duszność.
Bezobjawowe zapalenie płuc u dzieci
Może się zdarzyć, że mimo tego, że nie zauważymy u naszego dziecka wyżej wymienionych symptomów, będzie ono chorowało na zapalenie płuc. Wiele dzieci choruje bowiem na tzw. bezobjawowe zapalenie płuc.
Oczywiście nie znaczy to, że nie ma żadnych oznak obecności choroby. Chodzi tu bardziej o brak widocznych i słyszalnych dowodów typowych tylko dla zapalenie płuc. Czasem jedynym symptomem tej choroby bywa gorsze samopoczucie, przyśpieszony oddech albo sporadyczny kaszel np. przy wysiłku fizycznym.
Dopiero zdjęcie rentgenowskie ukazuje, że rzeczywiście mamy do czynienia z zapaleniem płuc. Dlatego zawsze warto być wyczulonym na nawet pozornie niegroźne objawy i nie zwlekać z wizytą u lekarza.
Noworodki i niemowlęta do roku zwykle wymagają hospitalizacji. To dlatego, że pobyt w szpitalu umożliwia bieżące kontrolowanie stanu zdrowia podczas przyjmowania leków. W przypadku dzieci starszych, skierowanie do szpitala otrzymują tylko te, u których przebieg choroby jest ciężki.
Leczenie wirusowego zapalenie płuc
Wirusowe zapalenie płuc leczy się zwykłymi lekami łagodzącymi objawy – na kaszel, gorączkę, przeciwbólowymi. Czasem, gdy choroba jest szybko zdiagnozowana (w ciągu pierwszych 48 godzin) stosuje się nowoczesne leki przeciwwirusowe. Lekarz może również zalecić stawianie baniek. Ta metoda jest często stosowane w stanach zapalnych dróg oddechowych.
Działanie baniek opiera się głównie na wytwarzaniu podciśnienia na skórze, które powoduje wessanie małej ilości krwi z naczyń krwionośnych do tkanek podskórnych. Tam krew zostaje potraktowana przez organizm jako ciało obce i podejmuje on z nią walkę.
Zabieg ten pobudza zatem układ odpornościowy do lepszego działania, sprzyjając walce z chorobą. Bańki, jako metoda leczenia, wracają dziś do łask i zalecane są przez bardzo wielu lekarzy.
Leczenie bakteryjnego zapalenie płuc
Bakteryjne zapalenie płuc leczy się antybiotykami, które są odpowiednio dobrane do gatunku bakterii i wieku dziecka. Zazwyczaj na początku lekarz przepisuje antybiotyk działający na wiele szczepów bakterii.
Jeśli to nie pomoże, wykonuje się badanie śluzu by dobrać najbardziej skuteczny lek. Oprócz podawania dziecku lekarstw, warto dodatkowo wspierać jego powrót do zdrowia:
- często podawać coś do picia,
- pilnować, by dziecko odpoczywało w pozycji półleżącej (ułatwi to oddychanie i odkasływanie wydzieliny),
- często wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywa dziecko i utrzymywać je w czystości (chodzi głównie o usuwanie kurzu),
- dbać o odpowiednią wilgotność i temperaturę powietrza w pomieszczeniu (ok. 20 stopni)
- nie przegrzewać dziecka! To, że jest chore, nie oznacza, że trzeba je zdecydowanie cieplej ubierać. Zwykły lekki strój wystarczy,
- ponieważ dziecko się bardziej poci, warto częściej zmieniać bieliznę i pościel,
- starać się podawać dziecku lekkostrawne jedzenie,
- w przypadku małego dziecka, warto często zmieniać jego pozycję (wskazane jest noszenie go na rękach),
- trzeba pamiętać o dokładnym czyszczenie nosa (u małych dzieci odciąganie śluzu i zakraplanie soli fizjologicznej, u starszych częste wydmuchiwanie),
- pamiętajmy też, by zapewnić dziecku spokój.
Czytaj:
POBYT DZIECKA W SZPITALU. Jak je przygotować?
Aspirator do noska – jaki aspirator wybrać? Przedstawiamy aspiratory na katar
Zapobieganie zapaleniu płuc u dzieci
Przed zapaleniem płuc nasze dziecko w dużej mierze mogą uchronić szczepionki: przeciwko Streptococcus pneumoniae (paciorkowiec), przeciw grypie, DiTePer, a także szczepionka Hib, którą podaje się niemowlętom.
Ponieważ zapalenie płuc jest często wywoływane przez wirusy, to przy chorobie dróg oddechowych któregoś z członków rodziny, należy zadbać o izolację chorego oraz przestrzegać zasad higieny (częste mycie rąk, rozdział naczyń i sztućców, ręczników itd.).
Sprawdź: Aktualny kalendarz szczepień dziecka