"Skąd się wziąłem?" - trudne pytanie, którego rodzice obawiają się najbardziej, a jednak pada ono dość wcześnie z ust malucha. Najczęściej o początek życia zaczynają pytać trzylatki. By odpowiedź na pytanie nie była kłopotliwa, warto dozować prawdę, biorąc pod uwagę wiek dziecka.
Należy zrozumieć, że trzylatek nie jest w stanie pojąć, jak dokładnie wygląda prokreacja, dlatego w pierwszej kolejności odpowiadajmy na konkretne pytanie, bez rozkładania tego na czynniki pierwsze.
Zazwyczaj trzylatkowi wystarczy powiedzieć, że dzieci powstają w brzuszku mamy i tam rosną, że rodzą się w szpitalu. Z czasem dojdą oczywiście nowe pytania, które pozwolą maluchowi drążyć „temat” i musimy być na nie przygotowani. Najważniejsze to nie kłamać, nie wymyślać bajek i opowieści o kapuście czy bocianie.
Kilkulatkowi z pewnością wystarczy tłumaczenie, że dziecko powstaje z miłości rodziców. Jeśli zaczną go interesować szczegóły poczęcia, będzie już na tyle duże, że w delikatnej formie i odpowiednio dobierając słowa, będzie można wytłumaczyć mu na czym dokładnie polega akt prokreacji.
Spis treści
- Czym się różnią chłopcy od dziewczynek?
- A dlaczego…?
- Czy ja umrę?
- Pytania, które wydają się banalne
- Pytania o religię
- Dlaczego tata z nami nie mieszka?
- Pytania dociekliwe
Czym się różnią chłopcy od dziewczynek?
Różnice płci są w stanie zauważyć już dzieci, które nie potrafią dobrze mówić – szczególnie jeśli mają rodzeństwo innej płci i widują je rozebrane. Rolą rodziców nie jest uciekanie od tematu i traktowanie go jako tabu, ale delikatne tłumaczenie podstawowych różnic między dziewczynkami i chłopcami.
Odpowiadanie na trudne pytania w sposób jak najmniej krępujący to pierwszy krok do sukcesu i wprowadzenia dziecka w świat świadomości seksualnej. Dobrze jest wykorzystywać do tego każdy pretekst, np. gdy dziecko zauważy, że jego tata siusia na stojąco albo zapyta, dlaczego nie ma piersi jak mama.
Zobacz: Jak rozmawiać z dzieckiem o intymnych częściach ciała?
A dlaczego…?
To najbardziej "irytujące" trudne pytanie, jakie można usłyszeć od dziecka, bo potrafi być zadawane w nieskończoność i po każdej odpowiedzi pojawi się kolejne „dlaczego”. Najważniejsze jest reagowanie za każdym razem spokojem i cierpliwością.
Odpowiadanie na czasem trudne i szczegółowe pytania może być męczące, ale należy zrozumieć, że dziecko w ten sposób analizuje otaczający je świat, a my jesteśmy często jedynym źródłem jego wiedzy.
Jeśli nie znasz odpowiedzi na kolejne „dlaczego”, nie krzycz na dziecko ani go nie zbywaj. Weź kilka głębszych oddechów i spróbuj dać mu najlepszą odpowiedź. Pamiętaj, że twoja pociecha to zapamięta i będzie uznawać za jedyną słuszną odpowiedź.
Czy ja umrę?
Rozmowa o śmierci z dzieckiem bywa niezwykle trudna, ale nie da się jej uniknąć. Zazwyczaj trudne pytanie o śmierć i choroby pojawia się w momencie, gdy ktoś bliski umiera.
Najważniejsze jest to, by nie straszyć dziecka śmiercią, ale starać mu się przedstawić ją jako coś naturalnego na końcu naszego życia.
Dzieciom zwykle trudno jest zaakceptować fakt, że każdy kiedyś umrze, największym przerażeniem jest dla nich cierpienie, dlatego warto pomijać aspekt bólu w śmierci i nie wywoływać nim lęków u naszej pociechy.
Zobacz: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci i przemijaniu?
Pytania, które wydają się banalne
To, co nam się wydaje normalne i naturalne – dla dziecka bywa zagadką. Postrzeganie świata przez dzieci jest bardziej analityczne i dlatego musimy się liczyć z tym, że będziemy musieli odpowiadać kiedyś na tak oczywiste pytania jak: dlaczego ludzie chodzą, dlaczego woda jest mokra, dlaczego tak wygląda kolor zielony, dlaczego sól jest słona itd.
Grunt to nie wyśmiewać tych dziecięcych trudnych pytań i traktować je jak najbardziej poważnie.
W pewnym momencie dziecko zrozumie, że to są oczywiste rzeczy, które trzeba przyjąć po prostu do wiadomości i się nad nimi głębiej nie zastanawiać. Póki co, starajmy się nie pozostawiać tych oczywistych pytań bez odpowiedzi.
Pytania o religię
Religia to trudny do pojęcia temat dla dziecka, choć na szczęście bogaty w przypowieści i historie, których dzieci lubią słuchać. Pytania dotyczące Boga na pewno się pojawią, niezależnie od tego, czy dziecko pochodzi z rodziny wierzącej czy niewierzącej. Zwłaszcza wtedy, jeśli jego rówieśnicy chodzą do kościoła.
Małe dzieci mają dużą wyobraźnię, dlatego nietrudno jest im wyobrazić sobie stwórcę.
Trudniejsze do zaakceptowania może to być dla dziecka w wieku szkolnym, któremu trudno pojąć zjawiska nadprzyrodzone. Wówczas należy skupić się na pojęciu wiary, która nie wymaga dowodów, by istnieć.
Dlaczego tata z nami nie mieszka?
Jeśli z jakiegoś powodu nie mieszkasz z ojcem dziecka (np. jesteście po rozwodzie), to pytanie z pewnością prędzej czy później padnie. Staraj się wytłumaczyć mu to spokojnie. Możesz podać przykłady innych dzieci (jeśli dziecko je zna), które także nie mieszkają z którymś ze swoich rodziców.
Nawet jeśli powodem rozstania była zdrada, nie należy wtajemniczać w ten temat małego dziecka. Oprócz zaspokojenia ciekawości, zburzysz jego poczucie bezpieczeństwa a do jednego z was może czuć żal.
Zobacz: Dziecko bez ślubu - przywileje rodziców w związku nieformalnym
Pytania dociekliwe
Te trudne pytania potrafią wprawić w zakłopotanie niejednego dorosłego. Głównie dlatego, że są to pytania bardzo trudne, na które mało kto z nas zna odpowiedź.
Dzieci uwielbiają drążyć każdy temat i nieustannie dociekać, więc potrafią zasypywać nas pytaniami typu: jak wygląda prąd, gdzie żyją największe jaszczurki na ziemi, kto wynalazł zabawki i dlaczego samochód jeździ.
Jeśli my sami nie znamy odpowiedzi, nie wstydźmy się do tego przyznać przed dziećmi. Zamiast wymyślać odpowiedź, powiedzmy, że potrzebujemy trochę czasu, by odpowiedzieć na to pytanie, a następnie sprawdźmy np. w internecie, jaka jest prawidłowa odpowiedź. Dociekliwe dziecięce pytania nie tylko poszerzają wiedzę samych dzieci, lecz także rodziców.
Z pewnością widziałaś wykres przedstawiający poziom wiedzy na temat dinozaurów. 4-latki i ich rodzice przewyższają absolwentów paleontologii...
Zobacz: Czy czytać dzieciom bajki, które zawierają makabryczne historie?
