To my rodzice mamy największy wpływ na to, by dzieci czuły się wartościowe, ważne i akceptowały siebie takimi, jakimi są. To poczucie własnej wartości budujemy przede wszystkim przez czyny, ale także i słowa, które powinny być spójne z naszym zachowaniem. Poniższa lista jest tylko wstępem do tematu. Uskrzydlających komunikatów może na co dzień być znacznie więcej. Na koniec tej listy podajemy link do rozszerzonej wersji.
1. „Widzę, co robisz”/”Słyszę, co do mnie mówisz”. Mówiąc te słowa, dajemy dziecku znać, że to, co robi i mówi, jest dla nas ważne. Dzięki temu ono czuje się docenione i wie, że jego emocje i uczucia są brane przez innych pod uwagę, ono samo jest brane pod uwagę.
2. „Chcę wiedzieć, co ty o tym sądzisz”. Prosząc dziecko o wyrażenie swojej opinii, dajemy mu znać, że to, co myśli i czuje, jest ważne. Uczymy go także tego, że mimo iż jest jeszcze dzieckiem, jego zdanie jest tak samo istotne jak nasze. I choć nie zawsze podejmiemy taką decyzję, jaką dziecko by chciało, to przez samo pytanie o jego opinię na jakiś temat, uczymy go rozmowy i dyskusji z kimś starszym/bardziej doświadczonym.
3. „Dlaczego to jest dla ciebie takie ważne?”. Często, zwłaszcza gdy rozmawiamy z nieswoimi dziećmi, pytamy je o zainteresowania, pasje, palny edukacyjne i jedynym naszym komentarzem, po odpowiedzi dziecka bywa najczęściej „świetnie”, „pięknie”. Zamiast tego jednak lepiej byłoby po prostu zapytać dziecko, dlaczego tak myśli, dlaczego coś mu sprawia frajdę lub po prostu poproszenie go o to, by opowiedział nam coś więcej na te temat.
4. „Czy mogę pobyć z tobą/ pobawić się z tobą?”. Wyrażenie chęci spędzenia z dzieckiem czasu, dołączenie z młodszym do zabawy, a ze starszym nawet zagranie w grę komputerową to znak, że jego świat jest dla nas bardzo ważny, to, co robi, jest ważne. To także komunikat, że samemu chcemy być częścią świata dziecka. To, że staramy się w tym zabieganym świecie, znaleźć chwilę na to, by się zatrzymać i spojrzeć z bliska na dziecko, mocno go uskrzydli.
5. „Przepraszam”. W ten sposób okazujemy dziecku szacunek i pokazujemy, że bez względu na wiek każdemu należy się dobre traktowanie. Dorośli także popełniają błędy i to jest normalne. Najważniejsze jednak, żeby umieć się do nich przyznać i próbować je naprawiać.
6. „Jesteś bardzo wartościową osobą, ale to twoje zachowanie było niewłaściwe”. W ten sposób wyrażamy dezaprobatę na niewłaściwe zachowanie dziecka, podkreślając, że każdy ma prawo popełniać błędy. Nie negujemy jednak jego jako człowieka. Wspólnie możemy zastanowić na tym, jak inaczej można było w tej konkretnej sytuacji zareagować.
7. „Kocham cię w każdym momencie”. Nawet kiedy dziecko zachowa się niewłaściwie, nie wolno nam wykrzyczeć „nie kocham cię już”. Choć tego typu frazy często nadużywają same dzieci, gdy są na nas źli. My jednak nie możemy w ten sposób mówić, bo to podcina skrzydła na całe życie. „Kocham cię mimo tego, że nie pochwalam twoich decyzji”, „Kocham cię mimo twoich złych emocji”, „Kocham cię, za to, jaki jesteś” to powinno wybrzmiewać z ust wspierającego rodzica. „Nie musisz rezygnować z siebie, żeby mnie zadowolić/zasłużyć na moją miłość” powinno też w tym kontekście wybrzmiewać.
Polecamy także: 20 pozytywnych zdań, które wzmocnią poczucie wartości dziecka