Spis treści
- 1. "Wychowanie bez kar i nagród" Alfie Kohn
- 2. "Twoje kompetentne dziecko" Jesper Jull
- 3. "Dziecko z bliska" Agnieszka Stein
- 4. "Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły" Faber Adele, Mazlish Elaine
- 5. "Najszczęśliwsze dziecko w okolicy" Harvey Karp
- 6. "Mądrzy rodzice" Margot Sunderland
- 7. "W świecie porozumienia bez przemocy" Marshall B. Rosenberg
- 8. "Wychowanie bez porażek" Thomas Gordon
- 9. "Być rodzicem i nie skonać" Tom Hodgkinson
- 10. "Rodzicielstwo przez zabawę" Cohen Lawrence
- Inne książki o wychowaniu dzieci, które warto znać:
1. "Wychowanie bez kar i nagród" Alfie Kohn
Wychowanie bez kar i nagród to książka, którą powinien przeczytać każdy rodzic. Alfie Kohn prezentuje model rodzicielstwa bezwarunkowego, co może być zaskakujące dla osób przyzwyczajonych do tradycyjnego modelu wychowania, opierającego się w dużej mierze na dyscyplinie.
Z książki Wychowanie bez kar i nagród dowiemy się, jakie skutki dla dziecięcej psychiki ma tzw. miłość odmawiana, polegająca na wymuszaniu posłuszeństwa u dzieci za pomocą zabierania uczucia, kiedy te są niegrzeczne. Może się to objawiać poprzez brak reakcji, przymusową izolację jako formę kary, czy wypowiadanie wprost stwierdzeń typu: Nie kocham cię, kiedy jesteś niegrzeczny.
W oparciu o konkretne badania naukowe autor pokazuje negatywne skutki wychowania polegającego na karaniu i nagradzaniu. Wychowanie dziecka to budowanie relacji, której podstawą jest poczucie bezpieczeństwa i wzajemne zaufanie, a karanie czy groźby budzą w dziecku lęk i mogą wywołać jedynie krótkotrwałe posłuszeństwo. Ale dopóki nie wytłumaczymy mu co zrobiło źle, samo tego nie zrozumie i będzie czuło się wystraszone i pozbawione miłości rodzica, dlatego, że było niegrzeczne.
Doskonałym podsumowaniem książki jest stwierdzenie: Kara tak naprawdę nie działa, a nagroda to nie jest dobra metoda.
i
2. "Twoje kompetentne dziecko" Jesper Jull
Twoje kompetentne dziecko to kolejna książka, którą rodzice powinni przeczytać. Szczególnie, jeśli zależy im, aby ich dzieci miały zdrowe poczucie własnej wartości, nawiązywały dobre relacje z innymi ludźmi i uczyły się odpowiedzialności. Jesper Juul, europejski autorytet w dziedzinie wychowania dzieci, uważa, że dziecko wcale nie musi być idealne i grzeczne. A rodzice często czują się zagubieni, słysząc mnóstwo porad typu: jak wychować grzeczne dziecko, jak przetrwać bunt dwulatka itp. Ważniejszy od wymuszonego posłuszeństwa jest kontakt z dzieckiem oparty na zaufaniu i poczuciu bezpieczeństwa.
Autor książki podpowiada również, jak mówić do dziecka, aby nie tylko słyszało, ale też usłyszało i zrozumiało, to co chcemy przekazać. Z pewnością warto przeczytać książkę, aby dowiedzieć się dlaczego powinniśmy traktować dzieci poważniej!
Kilka cytatów z książki Twoje kompetentne dziecko:
Dziecko, podobnie jak człowiek dorosły, na ogół czuje się bezwartościowe, nieodpowiedzialne, nieporadne, głupie i nieudolne, kiedy się je nieustannie bombarduje zasadami. A gdy spotka się z szacunkiem, staje się znacznie bardziej skore do współpracy.
Kiedy dziecko - lub człowiek dorosły - nie czuje się wartościowe, staje się drażliwe, agresywne i sfrustrowane.
Koncentrując się na pochwałach i krytyce, kreujemy osobowości zależne, sterowane zewnętrznie.
i
3. "Dziecko z bliska" Agnieszka Stein
Z książki Dziecko z bliska, Agnieszki Stein dowiemy się przede wszystkim na czym polega rodzicielstwo bliskości. Autorka opisuje relacje rodzinne i pokazuje, na czym powinno polegać utrzymanie więzi w rodzinie pomiędzy poszczególnymi osobami.
W książce Dziecko z bliska, jedna z najbardziej cenionych psychologów dziecięcych proponuje zasadę trzy R, czyli Relacja, Regulacja i Rozwój. Koncepcja polega na dbaniu o więzi między rodzicami a dziećmi, radzeniu sobie z różnymi sytuacjami wychowawczymi i wspieraniu rozwoju dziecka, również poprzez kontakt z innymi dziećmi.
Cytaty z książki Dziecko z bliska:
Rodzice nie wychowują dzieci dla siebie, tylko dla świata i dla nich samych. Kiedy chcą być dobrymi rodzicami, starają się oprócz korzeni dawać dzieciom także skrzydła.
Wybory dziecka nie muszą zawsze być takie, jak jego rodziców. Czasem mogą być zupełnie inne, ale wcale nie są przez to gorsze. Czasem mogą mieć przykre konsekwencje, ale zazwyczaj dziecko dużo więcej się nauczy, jeśli dostanie szansę spróbować samemu.
i
4. "Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły" Faber Adele, Mazlish Elaine
Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały... jest najpopularniejsza książką Adele Faber i Elaine Mazlish. W poradniku znajdziemy praktyczne wskazówki, pozwalające nam na komunikowanie się z dzieckiem w taki sposób, aby nas usłyszało i rozumiało. Jednym z celów tej komunikacji jest zmiana zachowania dziecka.
Według autorek podstawą w rozmowie z dzieckiem jest wysłuchanie go i wspólne określenie problemu. Jeśli dziecko się przewróciło i wyraźnie sygnalizuje, że coś go boli nie negujmy tego twierdząc, że Przecież nic się nie stało. Lepiej jeśli uwzględnimy odczucia dziecka i dopasujemy odpowiedni komunikat, np. Widzę, że się przewróciłeś i jest ci smutno. Warto dodać, że akceptacja uczuć dziecka absolutnie nie jest tożsama ze zgodą na agresywne zachowania. Te powinny się spotkać z reakcją rodzica i jasno określonym komunikatem np. Masz prawo być zły, ale powiedz to słowami, a nie bijąc mnie.
W książce pojawia się również temat karania dziecka. Jednak zamiast typowych kar dominują ciekawe wskazówki, które można zastosować w sytuacji, kiedy dziecko źle się zachowuje.
Cytaty z książki Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały...:
Prosta zależność pomiędzy dziecięcymi uczuciami i ich zachowaniem. Kiedy dzieci dobrze się czują, dobrze się zachowują. Jak możemy im pomóc, aby czuły się dobrze? Zaakceptować ich uczucia!
Teraz rozumiem, że nieposłuszeństwo, złość, irytujący i irracjonalny opór, kłamstwa moich dzieci były odpowiedzią na mój krzyk, obelgi, groźby.
i
5. "Najszczęśliwsze dziecko w okolicy" Harvey Karp
Najszczęśliwsze dziecko w okolicy to jedna z najpopularniejszych książek amerykańskiego pediatry, Harveya Karpa. Znajdziemy w niej mnóstwo wskazówek i porad, jak sobie radzić ze zbuntowanym dzieckiem czy nadąsanym przedszkolakiem.
Metody Harveya Karpa pozwalają na poskromienie złośnika, podpowiadają jak hamować gniew i uczą dziecko odpowiedniego zachowania. Okazuje się, że zaprezentowane przez doktora metody są dosyć proste i każdy rodzic może je zastosować. Według autora odpowiednia komunikacja, szacunek i konsekwencja rodziców to najprostsza droga do tego, aby nasze dziecko było szczęśliwe.
Książkę warto przeczytać chociażby dlatego, żeby uświadomić sobie, że podobne problemy wychowawcze spotykają rodziców na całym świecie.
i
6. "Mądrzy rodzice" Margot Sunderland
Mądrzy rodzice to praktyczny podręcznik o wychowaniu dziecka, opierający się na badaniach naukowych. Książka uświadamia również rodzicom, jak wielka odpowiedzialność na nich spoczywa. Jest to odpowiedzialność nie tylko za wychowanie, ale również za to, jakim człowiekiem będzie w przyszłości nasze dziecko.
W książce wiele miejsca zostało poświęcone płaczu dziecka i odpowiedniej reakcji rodziców. Autorka krytykuje wszelkie metody wypłakiwania się czy treningi samodzielnego zasypiania, które polegają na pozostawieniu dziecka samego, aż się uspokoi. Sunderland udowadnia, jak wiele negatywnych skutków na rozwój dziecka mają takie techniki. W książce znajdziemy wiele rad i metod, jak być mądrym rodzice, jak prawidłowo reagować na płacz dziecka i jak nauczyć go radzenia sobie z różnymi emocjami.
i
7. "W świecie porozumienia bez przemocy" Marshall B. Rosenberg
W świecie porozumienia bez przemocy to książka o praktycznym zastosowaniu rewolucyjnej metody komunikacji. Dzięki niej dowiemy się jak rozwiązywać problemy bez przemocy i jak przekształcić złość w pozytywne działanie oraz nauczymy się odnajdywania odpowiedniej strategii działania.
Aby nauczyć się sposobu komunikacji, polegającemu na porozumienia bez przemocy trzeba poznać jego główne założenia. Należą do nich: świadomość własnych uczuć i potrzeb, empatia wobec innych ludzi, komunikowanie własnych potrzeb jako próśb oraz brak krytyki, rzucania oskarżeń i rezygnacja z przemocy słownej.
i
8. "Wychowanie bez porażek" Thomas Gordon
Wychowanie bez porażek to książka dr Thomasa Gordona, który uczy skutecznego rozwiązywania konfliktów, które powstają między rodzicami a dziećmi. Zdaniem autora prawidłowe rozwiązanie konfliktu jest wtedy, gdy nie ma pokonanych. Warto komunikować się w taki sposób, aby dążyć do kompromisu, zadowalającego obie strony.
Zadaniem rodzica jest zapewnienie dziecku harmonijnego rozwoju i poczucia bezpieczeństwa. Proponowane metody pomagają kształtować w dziecku samodzielność, odpowiedzialność i uczą odpowiedniej komunikacji. Zdaniem doktora rodzice czy opiekunowie powinni traktować dziecko jako równą osobę, a nie istotę szczególną.
i
9. "Być rodzicem i nie skonać" Tom Hodgkinson
Tom Hodgkinson autor książki Być rodzicem i nie skonać i jednocześnie ojciec trojga dzieci postanowił się podzielić swoimi życiowymi doświadczeniami. Efektem tego jest poradnik, z którego dowiemy się, że szczęśliwe i samodzielne dziecko to przede wszystkim takie, które ma dużo przestrzeni i możliwość wyboru zabawy. Planowanie dziecku czasu od rana do wieczora wcale nie gwarantuje, że będzie ono zajęte i szczęśliwe, a wręcz przeciwnie. Może być zmęczone i znudzone!
Hodgkinson dużo miejsca poświęca zabawom z dzieckiem i jest przeciwny kupowaniu niepotrzebnych zabawek. Jego zdaniem warto też ograniczyć oglądanie telewizji, a szczególnie programów i bajek niedostosowanych do wieku dziecka. W książce znajdziemy też dużo przykładów z własnego życia, zabawne historie i ciekawe anegdoty. Co więcej autor pokazuje, w jaki sposób znaleźć czas dla siebie i nauczyć dzieci, że rodzice też mają prawo do odpoczynku.
i
10. "Rodzicielstwo przez zabawę" Cohen Lawrence
Rodzicielstwo przez zabawę Cohen Lawrence to książka, pozwalająca lepiej poznać świat dziecka oraz czynność, która zajmuje mu najwięcej czasu, czyli zabawę. Zdaniem autorki zabawa to sposób spędzania czasu, ale też doskonały moment na budowanie relacji i bliskości z dzieckiem.
Lawrence udowadnia, że zabawa ma duży wpływ nie tylko na dziecko, ale i na rodzica. Rozluźnia, uwalnia od stresu i wywołuje uśmiech na twarzy. Podczas zabawy nie musimy się zachowywać poważnie, jak dorośli, ale możemy pozwolić sobie na odrobinę luzu, co z pewnością ucieszy nasze dziecko.
Cytaty z książki Rodzicielstwo przez zabawę:
Nigdy nie odsyłaj dziecka, które przeżywa silne emocje, żeby radziło sobie samo. Może w ten sposób chwilowo zyskujesz poczucie, że radzisz sobie z sytuacją, że pokazałeś dziecku, jakiego zachowania oczekujesz. Ale tracisz coś o wiele ważniejszego – szansę na porozumienie, na bliskość, na pogłębianie wzajemnej relacji, na budowanie zaufania.
i
Inne książki o wychowaniu dzieci, które warto znać:
11. "Dyscyplina bez krzyku i bicia. Praktyczne rozwiązania najczęstszych problemów dotyczących zachowania dzieci", Barbara C. Unell Dr Jerry Wyckoff
12. "Język dwulatka", Hogg Tracy, Blau Melinda
13. "Nie z miłości", Juul Jesper
14. "Matka feministka", Agnieszka Graff
15. "Bobas lubi wybór", Gill Rapley, Tracey Murkett
16. "Szanujący rodzice szanujące dzieci. Jak zmienić rodzinne konflikty we współdziałanie?", Sura Hart, Victoria Kindle Hodson
17. "Pozytywna Dyscyplina", Jane Nelsen
18. "Dialog zamiast kar", Zofia Aleksandra Żuczkowska
19. "W sercu emocji dziecka. Jak rozumieć i wspierać swoje dziecko", Isabelle Filliozat
20. "Warto karmić piersią. I co dalej?", Magdalena Nehring – Gugulska
