Który rodzic nie był świadkiem takiej sytuacji: dziecko zrobiło coś złego, np. uderzyło rodzeństwo, rozrzuciło ze złością wszystkie zabawki, potraktowało złym słowem rówieśnika i na prośbę, by przeprosiło, zamknęło się w sobie, nie mając zamiaru przepraszać?
Przeprosiny stanowią problem dla każdego, bo oznaczają przyznanie się do winy, a w szerszym kontekście do skłonności do popełniania złych czynów. O ile dorosły potrafi najczęściej odróżnić dobro od zła, dziecko może mieć z tym problem. Dlatego zanim przeprosi, powinno wiedzieć za co i dlaczego. Jak nauczyć dziecko przepraszać?
Spis treści
- Jak nauczyć dziecko przepraszać?
- Wymuszanie przeprosin nic nie daje
- Jeśli chcesz nauczyć dziecko przepraszać, daj mu przykład
- Nauka przepraszania krok po kroku
- Słowo przepraszam nie zawsze jest potrzebne
Jak nauczyć dziecko przepraszać?
Przede wszystkim, podchodź do tego spokojnie. Tak, to najtrudniejsze, ale kluczowe w sytuacji, gdy uczymy dziecka nie tylko savoir vivre’u, ale też zasad moralnych.
Po pierwsze zatem, należy zapytać spokojnie dziecko, co uczyniło przed chwilą. Reakcja będzie najczęściej próbą odwrócenia uwagi od sytuacji. Mimo to nasz potomek powinien usłyszeć dwa komunikaty: że nie wolno np. bić siostry czy brata oraz że za taki czyn powinien zadośćuczynić.
Co istotne, rzecz nie polega na tym, by dziecko stłumiło emocje. Trzeba pozwolić mu się wytłumaczyć. Dlaczego spokój rodzica jest kluczowy? Bo agresja, krzyk i niepokój doprowadzą do eskalacji, a nie rozwiązania problemu.
Czytaj również: Jak nauczyć dziecko odpowiedzialności? 5 skutecznych sposobów
Jak nauczyć dziecko dobrych manier? 3 sposoby
Wymuszanie przeprosin nic nie daje
Konsekwencja jest bardzo ważna, to truizm. Trzeba jednak pamiętać, że problem nie polega na tym, by wymusić na dziecku wydukanie słowa „przepraszam”, bo w podobnych sytuacjach koło się zatoczy, a nasza córka lub syn dalej nie będą wiedzieli po co mają przepraszać.
Samo słowo jest istotne, ale może zostać zamienione na inne. Chodzi bowiem nie o puste deklaracje ze strony dziecka, ale zrozumienie istoty problemu. Nasz potomek ma wiedzieć, że nie można bić dzieci, a nie mieć tylko świadomość, że gdy to zrobi, powinien przeprosić. Przepraszanie bowiem często nic nie kosztuje, zwłaszcza wtedy, gdy zamierza się powtarzać swoje czyny.
Jeśli chcesz nauczyć dziecko przepraszać, daj mu przykład
Dziecku łatwiej będzie przepraszać, gdy zobaczy, że przepraszają też jego rodzice. Dlatego nie bój się używać tego słowa przy dziecku. Nie utracisz autorytetu, wręcz przeciwnie, dasz przykład. Córka zrozumie, że każdy może się mylić czy zrobić coś złego. Nawet dorosły. A przede wszystkim, że każdy może naprawić krzywdę.
Nauka przepraszania krok po kroku
Nauka przepraszania jest trudna. Już to mówiliśmy. Na początku będziemy musieli podpowiadać dziecku, że w sytuacji, która wymaga naprawienia, powinno przeprosić. Nie chodzi jednak o enigmatyczne „co się mówi?”. Niech twój syn czy córka mają świadomość czego od nich oczekujesz. „Jak myślisz Aniu, co powinniśmy teraz usłyszeć?”, „Jasiu, twoja siostra płacze. Wiesz co powinieneś zrobić?” To tylko dwa przykłady.
Jaka moc płynie z przeprosin? Pomagają zabliźnić rany, są przejawem troski o kogoś, kogo skrzywdziliśmy. Oznaczają też – i to chyba najważniejsze – że nie zamierzamy ponownie uczynić zła drugiemu człowiekowi. Mówiąc „przepraszam”, dziecko powinno mieć także na myśli „nie zrobię tego więcej”. Wówczas trudna nauka przepraszania stanie się wartościowa.
Czytaj również: Jak nauczyć dziecko tolerancji? 5 sposobów
Mój tata to mistrz świata! Jak być wzorem dla dziecka?
Słowo przepraszam nie zawsze jest potrzebne
Zdarzy się wielekroć także odwrotna sytuacja. Że dziecko będzie miało poczucie winy za coś, czego nie uczyniło. Trzeba wówczas powiedzieć, że przeprosiny nie są konieczne, bo przecież nie zawiniło. W takim wypadku bardzo istotne jest, by twoja córka czy syn usłyszeli: „Kochanie, to nie twoja wina. Nie musisz przepraszać”. To jeden z kroków ku nauce rozróżniania dobra od zła.
