Spis treści
- Zęby mleczne - jak poznać, że dziecku wyrzynają się mleczaki?
- Kiedy wychodzą zęby mleczne?
- Od czego zależy kolejność wychodzenia mleczaków?
- Czy zęby mleczne trzeba leczyć?
- Co najbardziej szkodzi mleczakom?
- Czy mleczaki powinien obejrzeć dentysta?
- Kiedy się wychodzą zęby stałe?
Zęby mleczne - jak poznać, że dziecku wyrzynają się mleczaki?
Pierwszym objawem świadczącym o tym, że niemowlę ząbkuje jest obfite ślinienie się. Maluszek ma rozpulchnione i zaczerwienione dziąsła, które bardzo swędzą, dlatego tak często wkłada rączki i zabawki do buzi. Może także mieć stan podgorączkowy, być płaczliwy i rozdrażniony.
Ząbkującemu dziecku można ulżyć, smarując jego dziąsła specjalnym preparatem na ząbkowanie, masując je za pomocą silikonowych nakładek na palec, dając mu do gryzienia schłodzone w lodówce gryzaczki lub przemywając dziąsła naparem z rumianku (uwaga! Rumianek może uczulać więc stosuj go tylko wtedy gdy wiesz, że twoje dziecko nie jest na niego uczulone).
Kiedy wychodzą zęby mleczne?
Zęby mleczne wyrzynają się w ciągu około 2 lat i przeważnie pojawiają się w określonej kolejności:
- dolne jedynki (siekacze środkowe) – wyrastają miedzy 6. a 11. miesiącem życia dziecka
- górne jedynki (siekacze środkowe) – pojawiają się między 6. a 12. miesiącem
- górne dwójki (siekacze boczne) – wyrzynają się między 6. a 16. miesiącem
- dolne dwójki (siekacze boczne) – pojawiają się między 7. a 18. miesiącem
- Czwórki (zęby trzonowe pierwsze) – wyrastają miedzy 10. a 19. miesiącem
- Trójki (kły) – pojawiają się między 15. a 24. miesiącem życia
- Piątki (zęby trzonowe drugie) – wyrzynają się między 21. a 31. miesiącem życia.
Od czego zależy kolejność wychodzenia mleczaków?
Kolejność wyrzynania się zębów jest ustalona, ale może się zdarzyć, że dziecku najpierw wyjdą jedynki, potem trójki, a dopiero potem dwójki. Nie należy z tego robić problemu – czas wyrzynania się zębów jest uwarunkowany genetycznie.
Zdarzają się też, choć rzadko, sytuacje, że dziecko urodzi się z ząbkiem – jeśli jest on mocny, zostawia się go, gdy się chwieje lub podrażnia wargi albo język – wtedy się go usuwa. Gdy proces wyrzynania się zębów mlecznych zostanie zakończony, dziecko powinno mieć w sumie 20 ząbków – po dziesięć na górze i na dole.
Zapoznaj się również z kalendarzem ząbkowania
Wypadanie zębów mlecznych. Kiedy wypadają mleczaki?
Leczenie mlecznych zębów u dzieci: teraz jest bezbolesne
Czy zęby mleczne trzeba leczyć?
Oczywiście najlepiej jest nie dopuścić do rozwoju próchnicy zębów mlecznych – dbać o odpowiednią dietę dziecka, nie pozwalać, by jadło zbyt dużo słodyczy i pilnować, by dbało o higienę jamy ustnej. Ale co zrobić, gdy mimo wszystko próchnica zaatakuje?
Dawniej uważano, że lepiej usuwać mleczaki z próchnicą, dziś stanowisko stomatologów i ortodontów jest odmienne. Należy je leczyć, bo po pierwsze przedwcześnie usunięte zęby mleczne grożą wadami zgryzu, a po drugie nieleczona próchnica może się przenieść na zęby stałe. Dlatego rodzice powinni regularnie chodzić z dzieckiem na kontrole stomatologiczne.
Co najbardziej szkodzi mleczakom?
To cukier. Niedopuszczalne jest podawanie niemowlętom smoczków z cukrem czy miodem. To może prowadzić do tzw. próchnicy wczesnej o bardzo gwałtownym przebiegu. Dziecko ma o wiele słabsze zęby od osoby dorosłej – są ubogie w związki mineralne, m.in. wapń. Dlatego należy unikać słodzonych herbatek i napojów. Niewskazane jest też, by butelka z mlekiem była dla dziecka „usypiaczem” - to grozi próchnicą butelkową.
Im później dziecko pozna smak słodyczy, tym lepiej. Pamiętajmy, że jeśli sami nie zachęcimy do ich spożycia, maluch nie będzie się takich smakołyków domagał. A kiedy już się zdecydujemy podać słodycze, róbmy to z głową. Szczególnie groźne jest częste spożywanie słodyczy ze względu na bardzo długi kontakt cukrów z powierzchnią zębów.
Tworzenie kwasów w płytce nazębnej trwa przez 30–45 minut po każdym słodkim posiłku. U dziecka spożywającego słodycze co pół godziny lub co godzinę tworzenie się kwasów i odwapnianie szkliwa przebiega bez przerwy. Dlatego słodycze najlepiej podawać jednorazowo, na przykład po głównym posiłku. A później umyć dziecku zęby.
Czy mleczaki powinien obejrzeć dentysta?
Najlepiej zadbać, aby gabinet stomatologiczny nie kojarzył się maluchowi ze stresem. Dobrym rozwiązaniem jest wizyta adaptacyjna, którą warto zorganizować około pierwszego roku życia. W czasie takiego spotkania stomatolog robi przegląd uzębienia dziecka, radzi, jak dbać o ząbki, pokazuje gabinet stomatologiczny. Dziecko może się oswoić z nowym miejscem.
Najczęściej jednak do pierwszej wizyty dochodzi dopiero wtedy, gdy zęby u niemowlaka zaczynają boleć, a wtedy to spotkanie trudno nazwać przyjemnym. Kolejnym błędem jest, gdy rodzice obiecują dziecku, że dostanie nagrodę za „przetrwanie” wizyty u dentysty. Malec nabiera więc przekonania, że u lekarza czeka go coś złego, że to wielkie wyzwanie. Przestraszone dziecko może starać się unikać wizyt u stomatologa.
Kiedy się wychodzą zęby stałe?
Mniej więcej od 6. roku życia dziecku zaczynają wypadać zęby mleczne, a na ich miejscu pojawiają się zęby stałe. Proces wyrzynania się stałych zębów zostaje zakończony około 12. roku życia, ale należy pamiętać, że jeszcze około 18. roku (a czasem nawet dużo później) wyrzynają się - już jako ostatnie - zęby mądrości.
Zębów stałych jest więcej niż mlecznych - w sumie 32 i dzielą się na:
- siekacze (jest ich 8),
- kły (4),
- zęby przedtrzonowe (8)
- zęby trzonowe (jest ich 12).
To, czy będą nam one długo służyć i w jakim zachowamy je stanie, zależy w dużej mierze od nas - od tego czy, będziemy o nie dbać, odpowiednio je pielęgnować i nie będziemy zaniedbywać kontroli stomatologicznych.
Czytaj również:
Chcesz wiedzieć, czy Twoje dziecko rozwija się prawidłowo? Sprawdź nasz kalendarz rozwoju dziecka
Przebarwienia na zębach u dziecka: przyczyny i zapobieganie
Jak dbać o zęby niemowlaka i małego dziecka?
