Spis treści
Mowa i komunikacja są nieodzownymi elementami w codziennym funkcjonowaniu, a u małych dzieci także w nabywaniu wiedzy i zdobywaniu nowych umiejętności. Zdarza się jednak z różnych przyczyn, że małe dzieci nie osiągają kolejnych etapów rozwoju mowy i komunikacji lub tracą już zdobyte umiejętności językowe w wyniku uszkodzeń układu nerwowego.
W takich przypadkach ważna jest jak najszybsza konsultacja u neurologopedy, który na podstawie wywiadu, wyników badań medycznych i odpowiednio dobranych narzędzi przeprowadzi diagnozę, a następnie dostosowaną do potrzeb i możliwości pacjenta terapię.
Neurologopedia jest specjalizacją, przygotowującą logopedów do pracy z dziećmi i dorosłymi z uszkodzeniami i dysfunkcjami układu nerwowego, w wyniku czego zmagają się z zaburzeniami mowy oraz komunikacji w różnym stopniu i zakresie.
Czytaj: Z niemowlakiem u logopedy – czy warto kontrolować rozwój mowy u małego dziecka?
Neurologopeda – kto powinien się do niego zgłosić?
Należy pamiętać, że wczesna diagnoza i terapia dziecka zwiększa jego szanse i możliwości rozwojowe. Niewielu rodziców zdaje sobie sprawę, że do logopedy/neurologopedy można wybrać się z niemowlakiem. Jeśli rodzic zauważy niepokojące symptomy w rozwoju dziecka powinien jak najszybciej skonsultować je ze specjalistą.
Neurologopeda swoją opieką diagnostyczno-terapeutryczną obejmuje dzieci:
- z uszkodzeniami i dysfunkcjami układu nerwowego w wyniku czego nie rozwijają się normatywnie
- które urodziły się przedwcześnie lub są z tzw. grup ryzyka okołoporodowego
- z zespołami genetycznymi (np. zespół Downa, zespół Aperta)
- z mózgowym porażeniem dziecięcym
- z autyzmem, zespołem Aspergera
- z rozszczepami podniebienia i/lub wargi
- z opóźnionym rozwojem psychoruchowym, z opóźnionym rozwojem mowy, dyzartrią, afazją, jąkające się, z zaburzeniami głosu
- z zaburzeniami przyjmowania, rozdrabniania oraz transportowania pokarmów do żołądka (dysfagią), z trudnościami ze ssaniem piersi lub butelki, preferujące jedynie jedną konsystencję pokarmu np. „papkowatą”
Neurologopeda pracuje także z osobami dorosłymi po wypadkach, udarach, u których pojawiają się zaburzenia mowy i języka w wyniku uszkodzenia układu nerwowego w postaci np. afazji lub dyzartrii, a także z pacjentami z chorobami neurodegenarcyjnymi.
Jak przygotować się do spotkania z neurologopedą?
Na pierwszym spotkaniu neurologopeda zwykle przeprowadza rozmowę z rodzicami dziecka, by uzyskać informacje dotyczące przebiegu jego rozwoju. Przed pierwszą wizytą, warto przypomnieć sobie pewne zdarzenia z życia i rozwoju dziecka:
- przebieg porodu, ilość punktów w skali Apgar
- przebyte choroby, przyjmowane leki przez dziecko oraz matkę podczas ciąży
- choroby przewlekłe w rodzinie dziecka
- kiedy pojawiły się głużenie/gaworzenie/pierwsze słowa u dziecka
- jak przebiegał rozwój motoryczny kiedy zaczęło siadać/wstawać/chodzić
- w jaki sposób aktualnie komunikuje się z otoczeniem oraz jaką formę spędzania czasu preferuje (czym i jak lubi się bawić?).
Jeśli dziecko posiada dokumentację medyczną (np. neurologiczną, laryngologiczną, foniatryczną, audiologiczną, genetyczną) warto zabrać ją ze sobą ponieważ mogą zawierać informacje istotne dla przebiegu procesu diagnostycznego.
Czytaj: Pierwsze słowa dziecka. Ćwiczenia logopedyczne dla niemowląt
Badanie neurologiczne: na czym polega i kiedy jest wskazane?