Wkładki ortopedyczne stosuje się najczęściej w przypadku wad stóp u dzieci lub wad postawy, niekiedy również wtedy, gdy dziecko ma jedną nogę krótszą od drugiej. Decyzję o tym, czy dziecko musi nosić obuwie ortopedyczne czy wkładki do butów – a jeśli tak, to jakie i jak długo należy je stosować – zawsze podejmuje lekarz ortopeda po dokładnym badaniu dziecka.
Wkładki ustawiają bowiem stopę w bucie w taki sposób, by podczas jej ruchu poruszała się w określony – prawidłowy – sposób. Odciąża to stawy, zapobiega rozwojowi lub pogłębianiu się wady, zmniejsza również ból stawów, kręgosłupa lub stóp.
Ponieważ wkładki wpływają na układ kości i mogą go modyfikować, noszenie ich bez potrzeby (lub ich zły dobór) może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Czytaj: Wady postawy powstają już u niemowląt. Najczęściej popełniane błędy
Spis treści:
- Kiedy dziecko powinno nosić wkładki ortopedyczne?
- Rodzaje gotowych wkładek ortopedycznych dla dzieci
- Indywidualne wkładki ortopedyczne dla dzieci
Kiedy dziecko powinno nosić wkładki ortopedyczne?
Stopy malca rozwijają się przez kilka pierwszych lat życia. Przyjmuje się, że do 7-8 roku życia dziecka powinny być już w pełni ukształtowane. Wcześniej występują tzw. wady fizjologiczne stóp, które nie wymagają żadnej interwencji.
I tak: maluch do 4. roku życia może mieć fizjologiczne płaskostopie (co wynika ze znajdującej się na nich poduszeczki tłuszczowej, za sprawą której stópki nie mają charakterystycznego wgłębienia), malec może mieć również koślawe lub szpotawe kolana.
Około 4.-5-go roku życia poduszka tłuszczowa zanika – wtedy na stopach powinno być już widoczne ich sklepienie, a mokre stopy odciśnięte na piasku (lub podłodze w łazience) powinny zostawiać charakterystyczny ślad. Około 5-6 roku życia zmniejsza się koślawość kolan, a podłużny łuk stopy jest odpowiednio rozwinięty.
Istnieją jednak sytuacje, w których chód dziecka, sposób stawiania przez nie stópek lub układania kolan budzi w rodzicach niepokój. Wówczas trzeba skonsultować się z lekarzem, który zbada stopy dziecka (np. podoskopem lub manualnie) i zdecyduje, czy ewentualna wada jest fizjologiczna, czy też wymaga korekcji – i czy powinno ono nosić wkładki ortopedyczne. Wskazaniem do noszenia wkładek jest:
- płaskostopie poprzeczne
- płaskostopie podłużne
- koślawość stóp
- szpotawość stóp
- koślawość kolan
- szpotawość kolan
- palce młoteczkowate
- stopa wydrążona
- konieczność wyrównania długości kończyn
Warto jednak pamiętać, że w takim przypadku wkładki to tylko część terapii: równie istotne są regularne ćwiczenia korekcyjne.
Czytaj: Prawdy i mity na temat BUTÓW DLA DZIECKA
Kto może towarzyszyć dziecku podczas wizyty u lekarza?
Rodzaje gotowych wkładek ortopedycznych dla dzieci
Nawet jeśli lekarz zaleci maluszkowi noszenie wkładek, nie kupuj pierwszych lepszych. Dostępne w sklepach wkładki dzielą się na ortopedyczne i profilaktyczne.
Wkładki profilaktyczne nie ingerują w kształt stóp, a jedynie podpierają łuk stopy: dzięki nim dziecku wygodniej się chodzi (zazwyczaj takie wkładki są fabrycznie w większości modeli butów dziecięcych dobrych marek).
Wkładki ortopedyczne natomiast korygują kształt stopy, zmniejszają lub eliminują wady stóp, zapobiegają również wadom postawy. Wśród tych, jakie można kupić w sklepach ze sprzętem rehabilitacyjnym lub sklepach obuwniczych, a także w internecie, najczęściej spotykane są:
- wkładki na płaskostopie i koślawość stóp,
- wkładki ortopedyczne korytkowe supinujące,
- wkładki ortopedyczne pronujące (przeznaczone dla dzieci, u których stwierdzono szpotawość tyłostopia oraz dużą supinację przodostopia – to tzw. stopa pronująca).
- wkładki ortopedyczne supinujące na koślawość kolan, koślawość stóp i płaskostopie.
Indywidualne wkładki ortopedyczne dla dzieci
Obecnie przy niewielkich wadach zaleca się gotowe wkładki ortopedyczne, natomiast jeśli problem jest duży, ortopedzi sugerują, by wykonać indywidualne wkładki ortopedyczne.
Robione są na miarę i dopasowane do wady stóp konkretnej osoby, dzięki czemu nie tylko odciążają stopy i utrzymują je w odpowiedniej pozycji, ale również dużo skuteczniej niż zwykłe wkładki wspierają leczenie wad stóp i zapobiegają wadom postawy.
Ich wykonanie jest dość drogie: takie wkładki kosztują zwykle od 200 do nawet 700 zł za parę. Jedna para wkładek pasuje do wszystkich butów tego samego rodzaju i można je nosić nawet do 18 miesięcy, choć zwykle starczają na krócej – stopy dziecka przecież stale rosną. Ich dopasowanie poprzedzone jest specjalistycznym badaniem za pomocą sprzętu diagnostycznego: podoskopu i plantografu.
Czytaj: Stawy biodrowe u niemowlaka: badanie USG stawów obowiązkowe
