Spis treści
- Czym są zaparcia nawykowe u dzieci?
- Jak zwalczyć zaparcia u dziecka? WIDEO
- Zaparcia nawykowe u dzieci: objawy
- Zaparcia nawykowe u dzieci: leczenie czyli pediatra i psycholog
- Zaparcia nawykowe u dzieci: domowe sposoby
Zaparcia nawykowe u dzieci oraz przyczyny wywołujące zatwardzenia u dzieci to tematy, który wcześniej czy później części rodziców przesłoni inne, związane z "kupkowymi problemami". Bo temat „kupek” towarzyszy rodzicom przez całe dzieciństwo ich pociechy. Najpierw rozmawiają o wypróżnianiu się niemowlaka. Następnie przeprowadzają trening czystości z nauką wypróżniania się do nocnika. A potem uczą dziecko korzystania z „obcej toalety”, np. w przedszkolu. Tym ostatnim doświadczeniom mogą towarzyszyć pewne problemy. Wielu rodziców 2-, 3-letnich dzieci mówi o zaparciach pociechy. W większości przypadków są to zaparcia nawykowe.
>> Zaparcia u niemowląt. Co zrobić, gdy dziecko ma zatwardzenie?
Czym są zaparcia nawykowe u dzieci?
Zaparcia nawykowe objawiają się zatrzymaniem stolca, któremu sprzyjają słabe ruchy perystaltyczne jelita grubego. W efekcie masy kałowe długotrwale zalegają w jelitach, zwłaszcza w jelicie grubym. Zaparcia nawykowe to inaczej zaparcia o podłożu psychicznym. Dziecko wstrzymuje stolec z powodu utrwalonej obawy przed wypróżnieniem.
Zaparcie nawykowe spowodowane są czynnikami psychogennymi tj.:
- wstydem czy skrępowaniem;
- niechęcią do obcych (np. przedszkolnych) toalet;
- pośpiesznym wykonywaniem czynności higienicznych (za mało czasu na wypróżnienie);
- nieprzyjemnym doświadczeniem, np. bolesnym oddawaniem stolca - dziecko powstrzymuje więc wypróżnianie, przez co kupka jest twardsza, a jej wydaleniu znowu towarzyszy ból - błędne koło się zamyka;
- presją wywieraną przez rodziców, którzy np. uczą dziecko korzystania z nocnika.
Co ważne, zaparcia nawykowe nie są spowodowane zmianami chorobowymi w obrębie przewodu pokarmowego. Najczęściej pojawiają się w dwóch momentach życia dziecka – gdy uczy się robić kupkę do nocnika lub gdy rozpoczyna naukę w przedszkolu, w którym samo będzie korzystało z toalety.
Jak zwalczyć zaparcia u dziecka? WIDEO
Zaparcia nawykowe u dzieci: objawy
Objawy zaparć nawykowych u dzieci nie różnią się od objawów zaparć będących wynikiem np. niewłaściwej diety. Należą do nich:
- ból brzuszka;
- uczucie ciężkości i „przepełnienia”;
- senność;
- rozdrażnienie, płaczliwość;
- oddawanie stolców silnie cuchnących, suchych i zbitych, nierzadko z domieszką śluzu, ciemnobrązowych.
W przypadku zaparć nawykowych dość charakterystyczne jest nie podejmowanie przez dziecko prób skorzystania z toalety oraz silny opór, gdy namawiają je do tego rodzice.
>> Czym karmić małych alergików?
Zaparcia nawykowe u dzieci: leczenie czyli pediatra i psycholog
Zaparcia nawykowe u dziecka łatwo się utrwalają. Jelito grube i odbytnica „przyzwyczajają się” się do zwiększonej ilości zalegającego stolca poprzez rozluźnienie napięcia mięśniówki jelit i zmniejszenie czucia wypełnienia odbytnicy. Efekt? Utrwala się rozdęcie odbytnicy oraz zmniejsza czucie wypełnienia jelita. Choć jelita wymagają wypróżnienia, dziecko wcale tego nie odczuwa. Na tym nie koniec. Zbyt długo zalegający stolec dodatkowo zagęszcza się, co podczas wypróżniania powoduje ból, a więc dziecko nadal nie chce korzystać z toalety.
>> Jak wpoić dziecku zdrowe nawyki?
Dlatego w przypadku zaparć nawykowych u dziecka warto jak najszybciej zareagować. Porozmawiaj z dzieckiem o trudnościach, ale staraj się nie namawiać go do zrobienia kupy. Lepiej zadbaj o dietę, która przyspieszy potrzebę skorzystania z toalety (poniżej). Warto skonsultować się z psychologiem, który pomoże ustalić przyczynę zaparć oraz zaproponuje odpowiednią psychoterapię. Ważne jest określenie, co w procesie „wypróżniania” zawodzi, czyli wskazanie kiedy następuje moment „zastopowania”. Dzięki terapii dziecko ma szansę zmienić nawyki i uporać się z problemami, które powodują zaparcia. Zwykle terapia psychologiczna wspierana jest leczeniem u pediatry. Może on zalecić stosowanie odpowiednich dla dzieci środków przeczyszczających, np. laktulozy. Warto rozważyć także pomoc dietetyka który, opracuje odpowiednią (dopingującą przemianę materii) dietę dla dziecka.
>> Jak nauczyć dziecko regularnego odżywiania? [Film]
Zaparcia nawykowe u dzieci: domowe sposoby
- posiłki o stałych porach, by przewód pokarmowy regularnie działał;
- masaż brzuszka – ruchy koliste zgodne z ruchem wskazówek zegara, by usprawnić trawienie;
- bardzo delikatne namawianie do wypróżniania rano, co pozwoli wprowadzić rytm oraz uchroni dziecko przed stresem związanym np. z robieniem kupki w przedszkolu. Sytuację ułatwi podawanie dziecku na czczo przegotowanej wody;
- wzbogacenie codziennego jadłospisu dziecka o produkty bogate w błonnik, które ułatwiają pracę jelit – świeże owoce i warzywa, pełnoziarniste pieczywo, jogurty.
Uwaga! U podłoża zaparć nawykowych może leżeć nadmierna kurczliwość błony śluzowej jelit, która jest wynikiem np. stresu i napięć.
