Czym właściwie jest pleśń i czy zjedzenie pleśni może zaszkodzić zdrowiu? Pleśń jest to grzyb, który przy sprzyjających warunkach, takich jak duża wilgotność i wysoka temperatura błyskawicznie się rozrasta.
Dzięki wytwarzanym zarodnikom może mieć barwę białą, czarną, zieloną lub niebieską. Początkowo pleśń może być niewidoczna gołym okiem, ale jej obecność często zdradza nieprzyjemny smak oraz zapach. Najbardziej narażone na pleśnienie są owoce, warzywa, pieczywo i sery. Czy zjedzenie pleśni jest szkodliwe?
Spis treści
- Pleśń - dlaczego jest niebezpieczna?
- Co może się stać po przypadkowym spożyciu pleśni?
- Jak zabezpieczyć produkty przed pleśnieniem?
- Czy pleśń w serach pleśniowych jest szkodliwa?
Pleśń - dlaczego jest niebezpieczna?
Pleśń sama w sobie nie jest groźna dla zdrowia człowieka. Niebezpieczne są jednak wytwarzane przez nią substancje, czyli mykotoksyny. Zaliczamy do nich przykładowo aflatoksyny, występujące głównie w orzeszkach ziemnych, zbożu i chlebie oraz patulinę, którą może zawierać wiele spleśniałych owoców i warzyw.
Substancje te mogą powodować silne reakcje alergiczne, ostre zatrucia, choroby układu pokarmowego oraz wątroby. Mykotoksyny są substancjami mutagennymi i rakotwórczymi, gdyż oddziałują z DNA. Ze względu na ich działanie teratogenne, szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży.
Odkrojenie fragmentu jedzenia porośniętego pleśnią nie jest skuteczną ochroną, gdyż toksyny wydzielane są do wnętrza produktu i mogą znajdować się nawet w jego idealnie wyglądających częściach. Nie należy także karmić spleśniałym jedzeniem zwierząt. To niebezpieczne zwłaszcza w przypadku zwierząt hodowlanych, gdyż wykazano, że mykotoksyny pozostają obecne w ich tkankach. W związku tym ludzie są narażeni na ich spożywanie pijąc odzwierzęce mleko lub jedząc mięso.
Co może się stać po przypadkowym spożyciu pleśni?
Każdemu może zdarzyć się zjeść coś zepsutego niechcący. Jeśli ilość tego produktu była nieduża, a zdarzenie jednorazowe, nie należy panikować. Mała dawka mykotoksyn zazwyczaj nie wywołuje bardzo silnych reakcji. Może pojawić się ból brzucha, nudności lub biegunka.
Bezwzględnie należy jednak unikać częstego powtarzania takich sytuacji, gdyż częste spożywanie znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych następstw.
Jak zabezpieczyć produkty przed pleśnieniem?
Nie wszystkie produkty są tak samo narażone na wystąpienie pleśni. Najszybciej rozwija się ona w pokarmach zawierających dużo wody. Zatrzymać rozwój pleśni można dzięki różnym metodom konserwacji, na przykład mrożeniu, kiszeniu lub suszeniu. Należy jednak pamiętać, żeby konserwować niezepsute produkty, gdyż jeśli pleśń już zacznie się rozwijać, to konserwacja jej nie zabije.
Dodatkowymi sposobami ograniczającymi ryzyko zepsucia jedzenia mogą być utrzymywanie czystości pojemników do przechowywania oraz regularne sprzątanie lodówki. Produkty o krótkiej dacie ważności powinny być trzymane w niskich temperaturach i szczelnie zamknięte, co chroni je przed kontaktem z zarodnikami pleśni obecnymi w powietrzu.
Rozsądne jest również kupowanie niewielkich porcji jedzenia. Gromadzenie dużych zapasów produktów świeżych znacznie zwiększa ryzyko ich zepsucia.
Czy pleśń w serach pleśniowych jest szkodliwa?
Sery pleśniowe są to określone gatunki sera jak gorgonzola, camembert czy brie, które zostały wytworzone z użyciem pleśni. Do takiej produkcji są jednak używane specyficzne rodzaje grzybów, które nie są chorobotwórcze i nie wytwarzają mykotoksyn.
Dzięki temu sery pleśniowe można bezpiecznie spożywać. Wyjątkiem jednak są kobiety w ciąży, które powinny powstrzymać się od ich jedzenia, ze względu na możliwość zakażenia listeriozą. Jest to choroba bakteryjna, która może rozwinąć się po konsumpcji produktów wytworzonych z surowego mleka. Sery pleśniowe z mleka pasteryzowanego są bezpieczne w ciąży.
Czytaj również: Produkty zakazane w ciąży: zobacz, czego nie wolno jeść w ciąży?
