Początek gorączki u dziecka łatwo jest zauważyć i nie potrzeba do tego termometru. Gorączkujące dziecko ma szkliste oczy i zaczerwienioną buzię, boli je głowa, często jest spocone, ale narzeka na przenikliwe zimno.
Nie ma też ochoty na zabawę, jest marudne, pokłada się i chce mu się spać. Wówczas wystarczy tylko dotknąć policzkiem jego czoła. Jeśli jest ono bardzo ciepłe, to znak, że dziecko ma podwyższoną temperaturę. Jakie są przyczyny gorączki u dziecka i jakie postępować w takiej sytuacji?
Spis treści
- Co robić, gdy dziecko ma gorączkę?
- Przyczyny gorączki u dziecka - czy to zawsze infekcja?
- Jak najlepiej mierzyć gorączkę u dziecka?
Co robić, gdy dziecko ma gorączkę?
Kiedy dziecko ma gorączkę, mamy wpadają w panikę i chcą ją natychmiast zbijać farmakologicznie. Czy takie zachowanie jest słuszne? Może powinno się pozwolić organizmowi samodzielnie zwalczyć infekcję? To pytanie zadaje sobie wiele mam. Jedne twierdzą, że trzeba organizmowi pozwolić zwalczyć infekcję, inne z kolei uważają, że przedłużanie gorączki to zbyt duże obciążenie dla organizmu. Jak jest w rzeczywistości?
- Kiedy na termometrze widzimy 37 kresek albo 37,5, nie sięgajmy od razu po leki na gorączkę. Nie panikujmy, że dziecko ma gorączkę, lecz pozwólmy organizmowi zareagować i wytworzyć przeciwciała obronne przed wirusem. Przy takiej temperaturze trzeba obserwować dziecko, robić mu chłodne okłady i podawać dużo napojów. Przy stanie podgorączkowym, bo tym de facto jest temperatura w okolicy 37-37,5 stopni (o czym często zapominamy) podawanie leków może wywołać tylko negatywne skutki. Środek farmakologiczny agresywnie zwalczy gorączkę i zatrzyma wytwarzanie się przeciwciał. Według zwolenników niezbijania temperatury to może doprowadzić do nadkażeń bakteryjnych, a w konsekwencji do przedłużenia infekcji.
- Gdy dziecko ma gorączkę powyżej 38 stopni, trzeba sięgnąć po leki. Potwierdzają to lekarze, którzy ostrzegają, że wysoka gorączka utrudnia pracę wielu narządów i może spowodować udar cieplny. U niektórych dzieci może również wywołać atak drgawek gorączkowych - w takiej sytuacji nie należy panikować, tylko podać lek przeciwgorączkowy, a następnie zastosować domowe sposoby na obniżenie gorączki, np. zrobić dziecku kąpiel. Woda nie powinna być jednak zbyt chłodna - wystarczy, że będzie miała o 2-3 stopnie mniej niż dziecko. Dobrze jest również stosować okłady, ale już nie tylko na głowę, ale również na całe ciało.
5 rzeczy, które musisz wiedzieć o gorączce u dziecka
Przyczyny gorączki u dziecka - czy to zawsze infekcja?
Prawidłowa temperatura u dziecka powyżej 2. roku życia to 36,6–37°C. Młodsze dzieci mają jeszcze niedojrzały układ termoregulacji, dlatego też u nich temperatura ciała może się wahać. Jeśli ciepłota ciała wzrośnie do 37,1–38°C, mówimy o stanie podgorączkowym bądź podwyższonej temperaturze.
Temperatura powyżej tych wartości to już gorączka. Co jest jej przyczyną? Najczęściej infekcja wirusowa albo bakteryjna. Gdy układ immunologiczny rozpoznaje w organizmie „agresora”, uruchamia wówczas neuroprzekaźniki, które podnoszą temperaturę ciała.
Jest to więc mechanizm obronny, bowiem w wyższej temperaturze maleje aktywność drobnoustrojów, natomiast wzrasta produkcja przeciwciał oraz efektywność białek odpornościowych, które właśnie przy wyższej ciepłocie ciała skuteczniej zwalczają infekcję.
Czasem zaś gorączka pojawia się pozornie bez powodu – dziecko nie kicha, nie kaszle ani nie ma innych objawów infekcji. Wówczas może być efektem wcześniejszego długiego wysiłku fizycznego.
Jednak warto dokładnie obejrzeć dziecku skórę – podwyższona temperatura często towarzyszy bowiem chorobom przebiegającym z wykwitami skórnymi, np. chorobie wysypkowej dłoni, stóp i ust, ospie czy półpaścowi. Wysypka w postaci plam wybroczynowych i krwotocznych ognisk może być objawem zakażenia meningokokami.
Podwyższona temperatura u dziecka może być gorączką wywołaną ząbkowaniem lub gorączką po szczepieniu.
Jak najlepiej mierzyć gorączkę u dziecka?
Zanim zaczniesz mierzyć gorączkę, pamiętaj, że temperatura ciała zależy od miejsca, w którym jest mierzona (najwyższa jest w odbycie, o 0,5°C wyższa niż pod pachą).
Pediatrzy zalecają, aby dzieciom do 6. roku życia mierzyć temperaturę w pupie lub w uchu, gdyż taki pomiar jest najdokładniejszy, bo określa temperaturę panującą wewnątrz organizmu. Jeśli mierzysz temperaturę w pupie, końcówkę termometru posmaruj wazeliną i wsuń ją do odbytu na głębokość ok. 1 cm.
Nie używaj do tego celu termometru rtęciowego – jest niebezpieczny, bo może pęknąć. Lepiej zastąpić go elektronicznym. Temperaturę w uchu można mierzyć z pomocą elektronicznego termometru na podczerwień.
Czytaj również:
Kiedy gorączka u dziecka jest niebezpieczna?
Dlaczego gorączka nasila się wieczorem?
Najskuteczniejsze sposoby na obniżenie gorączki u niemowlęcia
